جام جم آنلاين: «كارآگاه گجت» يك داستان كمدي ماجراجويانه پليسي است كه در رده قصه‌هاي مصور و خيالي قرار مي‌گيرد. خالقان اين قصه و ماجراجويي‌هاي آن اندي هيوارد، جين چالوپين و برونو بيانچي هستند.

قصه فعاليت‌هاي كارآگاه گجت در طول سال‌هاي گذشته بارها و بارها از سوي دو رسانه تلويزيون و سينما، تبديل به مجموعه تلويزيوني و فيلم سينمايي شده است. ماجراجويي‌هاي اين كارآگاه تقريبا بي‌دست و پاي اداره پليس، هم به صورت زنده و هم به صورت انيميشن‌، راه خود را به روي پرده بزرگ سينما و صفحه كوچك تلويزيون باز كرده است.

خط اصلي قصه كارآگاه گجت در ارتباط با كارهاي بازرس وظيفه‌شناسي به نام گجت است كه چند تا گجت مختلف را در كنار خود (در حقيقت‌ در ذهن خود) دارد و هنگام بررسي پرونده‌هاي مختلف از آنها كمك مي‌گيرد.

دشمن عمده اين بازرس كنجكاو و پيگير، دكتر كلاو است كه رهبري يك سازمان جنايتكارانه ‌-كه با نام «مد» شناخته مي‌شود- را به‌عهده دارد.

در هر قسمت مجموعه تلويزيوني كارآگاه گجت، شخصيت اصلي قصه با دردسرها و ماجراجويي‌هاي تازه‌اي روبه‌رو مي‌شود كه بايد آن را حل كند.

وجه مشخصه كارآگاه گجت اين است كه شباهت زيادي به ربات‌ها دارد. با وجود تمام امكاناتي كه اين شخصيت دارد، باز هم احساس مي‌شود ‌چيزهايي كم دارد و ابزار كاري او به‌اندازه لازم و كافي نيست.

از اين نظر، مي‌توان او را با بازرس كلوزوي معروف مجموعه قصه «پلنگ صورتي» مقايسه كرد، اما گجت آدم خوش‌شانسي است و مي‌تواند در پايان هر‌ماجرا‌، با برطرف كردن موانع و مشكلات به پيروزي برسد.

سگ باهوش وي به نام براين و يكي از برادرزاده‌هايش به نام پني هم كمك زيادي به وي مي‌كنند تا بتواند پرونده‌هاي سخت پيش روي خود را به يك نتيجه روشن و مشخص برساند.

قصه‌ قسمت‌هاي مختلف كارآگاه گجت از يك فرمول مشترك استفاده مي‌كند و معمولا تغيير زيادي در حال و هواي كلي آن به وجود نمي‌آيد.

مهم‌ترين نسخه تلويزيوني كارآگاه گجت در سال 1983 توليد شد كه حال و هوايي انيميشن و كمدي داشت. اين مجموعه محصول همكاري مشترك آمريكا، فرانسه، ژاپن و كانادا بود.

طي دو فصلي كه از اين مجموعه تهيه شد، 86 اپيزود به روي آنتن رفت. چند فيلمساز مختلف، ‌ كارگرداني اپيزودهاي مختلف مجموعه را به عهده گرفتند.

ديو كاكس، كارگردان اصلي اين مجموعه انيميشني بود. انيميشن كارآگاه گجت هم از همان شيوه ساختي بهره گرفت كه سنت مجموعه‌سازي دهه 80 بود و مجموعه‌سازان از آن پيروي مي‌كردند.

به همين دليل بود كه در پايان هر‌اپيزود، شخصيت گجت در كنار پني و براين يك پيام عمومي را به‌صورت اطلاعيه اعلام مي‌كرد.

اين پايان، در نقطه مقابل شغل خطرناك و رفتار خاص اين شخصيت در طول قصه قرار داشت. در حقيقت، پايان هر قسمت مجموعه و صحبت‌هاي گجت، كاملا در ارتباط با مشكلاتي بود كه وي در طول قصه تجربه كرده بود.

برخي از منتقدان تلويزيوني به شباهت زياد گجت و كلوزو اشاره كرده و چنين نتيجه‌گيري مي‌كنند كه شخصيت گجت تا حد زيادي وام گرفته از شخصيت كلوزو است حتي ماشين و لباس‌هايي كه اين دو شخصيت سوار شده و به تن مي‌كنند هم خيلي شبيه هم است.

شايد به دليل همين شباهت‌ها بود كه سازندگان و خالقان كارآگاه گجت را وادار كرد شخصيت‌هايي مثل پني و براين را به عنوان همكاران هميشگي گجت خلق كنند تا او خيلي شبيه كلوزو به نظر نرسد.

اين دو در هر قسمت مجموعه با راهنمايي‌ها و اظهارنظرهاي خود، به صورت عوامل اصلي و مهم موفقيت گجت در ماموريت‌هاي خود درمي‌آيند. اين در حالي است كه دكتر كلاو (كه هيچ وقت نام واقعي او در مجموعه اعلام و مشخص نمي‌شود)‌ شخصيت منفي اصلي ماجراجويي‌هاي كارآگاه گجت به حساب مي‌آيد.

كار جالبي كه سازندگان مجموعه انجام داده‌اند، اين است كه اين آدم هيچ وقت در طول مجموعه نشان داده نمي‌شود و تماشاچي فقط دست‌هاي او را مي‌بيند. اين كار، امكان آن را فراهم مي‌كند كه خود بينندگان حدس بزنند وي چه جور چهره و تركيبي دارد.

هر قسمت مجموعه انيميشني تلويزيوني كارآگاه گجت حدود 20 دقيقه طول مي‌كشد و اين زماني است كه معمولا مجموعه‌هاي انيميشني تلويزيوني در طول اين سال‌ها داشته است. ايده اصلي خلق كارآگاه گجت متعلق به اندي هيوارد است. او در سال 1982 طرح كلي قصه كارآگاه گجت را نوشت.

پس از آن، وي با همكاري دو دوست و همكار خود چالوپين و بيانچي، قصه و شخصيت‌هاي آن را گسترش و تركيب مجموعه تلويزيوني آن را سامان دادند.

پس از پخش مجموعه تلويزيوني انيميشني كارآگاه گجت، رسانه تلويزيون به سراغ توليد يك مجموعه دنباله‌دار زنده يا كارتوني آن نرفت، اما در زمان‌هاي مختلف و به مناسبت‌هاي متفاوت، فيلم‌هاي يك ساعته‌اي با داستان‌هاي متفاوت و با محوريت شخصيت گجت توليد كرد و به روي آنتن فرستاد.

گجت، يكي از برترين‌ها

صنعت سينما در سال 1999 يك نسخه زنده سينمايي از ماجراجويي‌هاي گجت را تهيه كرد. اين فيلم كه محصول كمپاني والت ديزني بود، به نام كارآگاه گجت و با بازي متيو برادريك در نقش اصلي ساخته شد.

برعكس مجموعه تلويزيوني، در اين فيلم سينمايي چهره دكتر كلاو نشان داده مي‌شود. روپرت اورت ، نقش اين شخصيت منفي را در اين فيلم بازي كرد.

در حالي كه تهيه‌كنندگان فيلم به موفقيت بالاي مالي آن اميد زيادي داشتند، اين فيلم با هزينه توليد 75 ميليون دلاري خود فقط 98 ميليون دلار در سينماهاي آمريكاي شمالي فروش كرد. ناكامي‌هاي فيلم باعث شد تا مسئولان كمپاني والت ديزني از تصميم قبلي خود (مبني بر توليد قسمت‌هاي بعدي فيلم و تبديل آن به يك مجموعه فيلم دنباله‌دار)‌ صرف‌نظر كنند.

در سال 2003 هم يك فيلم سينمايي به عنوان قسمت دوم كارآگاه گجت توليد شد كه مستقيما راهي بازار ويدئو گرديد و امكان نمايش عمومي در سالن‌هاي سينماها را پيدا نكرد. در اين فيلم، متيو برادريك نقش كارآگاه گجت را تكرار نكرد و فرنچ استوارت در نقش شخصيت‌ اصلي قصه ظاهر شد.

در ژانويه سال 2009، مجموعه انيميشني كارآگاه گجت بين صد مجموعه تلويزيوني كارتوني برتر تاريخ رسانه تلويزيون، مقام پنجاه‌وچهارم را از آن خود كرد.

اين موفقيت، تهيه‌كنندگان تلويزيوني را به فكر توليد يك مجموعه انيميشن تازه در ارتباط با شخصيت گجت انداخت، اما تا به امروز هنوز پيش‌توليد اين كار آغاز نشده است. اين در حالي است كه سال قبل، يك قصه كميك‌استريپي تازه با محوريت كارآگاه گجت در آمريكا روي پيشخوان كتابفروشي‌ها قرار گرفت.

ديل متام، نويسنده كتاب و خوزه كوبا طراح كارتون‌هاي اين كتاب هستند. سبك كتاب كاملا شبيه سبك و حال و هواي مجموعه موفق تلويزيوني دهه هشتادي كارآگاه گجت است.

جماعت كتابخوان استقبال خوبي از اين كتاب كردند و براي چند ماه آن را در فهرست ده كتاب پرخواننده فصل قرار دادند.

اين استقبال باعث شد تا هر دو صنعت سينما و تلويزيون، دوباره بحث توليد مجموعه و فيلم سينمايي كارآگاه گجت را مطرح كنند.

‌TV guide - مترجم: ‌كيكاووس زياري