شکر و سپاس به عنوان فضیلتی اخلاقی مورد تایید و تاکید است. هر انسانی با عقل خود به این نتیجه می رسد که باید در برابر افرادی که به گونه ای کاری و یا نعمتی را به وی می دهند شکر کند.
شکر همواره در برابر نعمتی است . به این معنا که انسان نسبت به نعمتی که به وی داده می شود خود را موظف می بیند که تشکر کند و سپاس خویش را به جا آورد.
تشکر و سپاس به شکلهای مختلف انجام می پذیردمثلا شخص به زبان، سپاس خود را ابراز می کند. استفاده درست از نعمت نوع دیگری از شکرگذاری است که بالاتر از شکر زبانی است.
در آیات بسیاری از قرآن به مسئله سپاس و شکر اشاره شده و از مردمان خواسته شده است که نسبت به نعمت و نعمت دهنده شاکر باشند
توجه به این نکته نیز لازم است که تشکر و قدردانی از کسانی که وسیله نعمتی برای انسان هستند نیز لازم است چنان که امام سجاد(ع) می فرماید: روز قیامت خداوند متعال به بعضی از بندگانش می گوید: آیا شکر فلان کس را بجای آوردی عرض می کند: پروردگارا! من شکر تو را به جای آوردم، خداوند می فرماید: چون شکر او را بجا نیاوردی شکر مرا هم بجا نیاورده ای! سپس افزود «اشکر کم الله اشکر کم للناس؛ شکرگزارترین شما در پیشگاه خدا کسی است که از نعمتها و زحمات مردم بیشترین قدردانی
و شکرگزاری را به عمل آورد.
امام هادی علیه السلام فرموده اند:
أَلشّاکِرُ أسعَدُ بِالشُّکرِ مِنهُ بِالنِّعمَةِ الَّتی أوجَبَتِ الشُکرَ لَأَنَّ النِّعَمَ مَتاعٌ و الشُکرُ نِعَمٌ وَ عُقبی
شکرگزاری از نعمت، از خود نعمت بهتر است چون نعمت متاع دنیای فانی است و لکن شکر، نعمت جاودانه آخرت است.
هر روز صبح وقتی از خواب بیدارمی شویم، روزمان را با این فكر شروع كنیم كه:
اگر واقعا می خواستم شكرگزاری كنم، بابت چه چیزی در زندگی ام می توانستم شاكر و حق شناس باشم؟
در این جهان بیكران، وجود داشتن، نعمتی به تمام معناست و از این كه می توانم نفس بكشم،زندگی كنم و هنوز یك روز برای زندگی كردن پیش رو دارم،شكرگزار هستم؟
می توانم از حواس ام بهره ببرم، می توانم به زیبایی های طبیعت بنگرم، می توانم بوی غذاها و مطبو ع ترین عطرها را حس كنم، می توانم نور خورشید، وزش باد و و نوازش آفتاب و باد را روی بدنم احساس كنم، می توانم طعم خوراكی ها را بچشم. خدا را به خاطر سلامتی كه در وجودم قرار داده ، به خاطر انرژی كه به من توان می دهد واین امكان را می دهد تا شروع به حركت كرده و كارهایم را انجام دهم، شكر می گویم.