رباخوار در روز قیامت مانند دیوانگان محشور میشود
در تفسیر آیه 275 سوره بقره درباره رباخواران آمده است: رباخوار در قیامت همچون دیوانگان محشور مىشود، چرا که در دنیا روش او باعث به هم خوردن تعادل جامعه شده است.
از دستورات دین مبین اسلام، کسب روزی حلال و پرهیز از مال حرام در زندگی است چراکه روزی حلال تاثیر مستقیمی بر زندگی انسان داشته و سعادت و یا شقاوت را برای انسان رقم خواهد زد.
وقتى به امام صادق (ع) خبر دادند که فلانى رباخوار است، فرمود: اگر قدرت مىداشتم گردنش را مىزدم. همچنان که حضرت على علیهالسلام وقتى با رباخوارى مواجه شد، از او خواست توبه کند، وقتى توبه کرد او را رها کرد و به دنبال آن فرمود: رباخوار را باید از عمل خود توبه دهند، همچنان که از شرک توبه مىدهند.
از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمود: خبیثترین درآمدها، رباخوارى است و رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودهاند: هرگاه خداوند اراده هلاک قریهاى را داشته باشد، رباخوارى در آن قریه ظاهر مىشود و خداوند، فرد رباخوار، وکیل، شاهد و کاتب ربا را لعنت کرده است از این رو در حدیث مىخوانیم: رباخواران، در قیامت همچون دیوانگان محشور مىشوند.
امام صادق (ع) علت تکرار آیات ربا را آماده سازى ثروتمندان براى کار خیر و صدقات مىداند و مىفرماید: چون از یکسو «ربا» حرام است و از طرف دیگر کنز و انباشتن ثروت به صورت راکد نیز حرام است، پس چارهاى براى ثروتمندان جز انفاق و یا کارهاى تولیدى مفید باقى نمىماند. همچنان که درباره علت تحریم ربا گفتهاند: رباخوارى مانع جریان پول در مسیر تولید و کارهاى عام المنفعه است و به جاى تلاش و فکر و بازو، فقط از سود پول بهرهگیرى مىشود لذا ربا تحریم شده است.
از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمودند: «لو کان الرّبا حلالا لترک الناس التجارات» اگر ربا حلال بود، مردم کسب و کار را رها مىکردند و از امام رضا علیهالسلام نیز نقل شده است که فرمودند: اگر ربا شیوع پیدا کند راه قرض دادن بسته مىشود ضمناً چون احتمال در دام ربا افتادن در امور اقتصادى زیاد است، در احادیث آمده است: «من اتّجر بغیر فقه فقد ارتطم فىالربا»؛ هرکس بدون دانش و آگاهى از مسائل تجارى وارد تجارت شود، گرفتار ربا مىشود.
آثار ربا:
گرفتن پول اضافى، بدون انجام کارى مفید و یا مشارکت در تولید، نوعى ظلم و اجحاف است که موجب پیدایش دشمنى و قساوت مىشود. ربا دهنده به دلیل بدهىهاى تصاعدى، گاهى ورشکست و مجبور به قبول انواع ذلتها و اسارتها مىشود. ربا، تعادل جامعه را بر هم زده و موجب تقسیم جامعه به دو قطب مستکبر و مستضعف مىشود.
با توجّه به این آثار تخریبى، نه تنها در شریعت اسلام، بلکه در تمام ادیان آسمانى ربا تحریم شده است. اما برخى به بهانههایى مىخواهند ربا را توجیه کنند و به دنبال راه فرار هستند. کلاه شرعى ساختن، همانند حیله یهود براى گرفتن ماهى در روز شنبه، نوعى بازى بیش نیست و قرآن از این گونه بازىها انتقاد کرده است.ربا، آثار تخریبى خود را دارد هرچند که جوامع انسانى آن را در سیستم اقتصادى خود پذیرفته باشند. علت پیشرفت جوامع غربى، توجه به علم و صنعت است، نه اینکه رباخوارى موجب ترقى آنها شده باشد.
پیامها:
1- رباخواران، از تعادل روحى و روانى برخوردار نیستند و جامعه را نیز از تعادل اقتصادى خارج مىسازند. «کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ».
2- تشبیه بیع حلال به رباى حرام، نشانه عدم تعادل فکرى آنان است. «یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ ... بِأَنَّهُمْ قَالُواْ إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا»
3- شیطان، قدرت تصرف بر درون انسان را دارد. «یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ»
4- توجیه گناه، راه را براى انجام گناه باز مىکند. «إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا»
5 - تا قبل از ابلاغ تکیف، مسئولیّتى نیست. «فَمَن جَاءهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ»
6- احکام الهى، برای پند وتربیت مردم است. «جَاءهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ»
7- قانون امروز، شامل گذشته افراد نمىشود. «فَلَهُ مَا سَلَفَ»
8 - از گناه ناآگاهان اغماض مىشود، ولى از آگاهانِ مغرض و مُصرّ هرگز. «وَمَنْ عَادَ فَأُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ»
منبع:فارس