جام جم آنلاين: هر ساله ميليونها مسلمان از سراسر جهان براي شركت در مراسم حج به شهر مكه ميروند. متاسفانه هر سال، عدهاي از اين زائران در ميان فوج عظيم جمعيت گم شده يا جان ميسپارند. بيشك يافتن يا شناسايي افراد در ميان اين حجم گسترده، كاري بسيار دشوار است.
اما با فناوري تشخيص چهره كه در دانشگاه امالقراي شهر مكه توليد شده، شايد اين كار آسانتر شود.
اين سيستم با استفاده از عكسهاي گرفته شده از زواري كه وارد عربستان شدهاند، در تصاوير به دست آمده از دوربينهاي مداربسته جستجو كرده تا فرد گم شده را يافته يا فردي كه جان باخته را شناسايي كنند.
اين فناوري شكلي از فناوري گستردهتري است كه Crowdsensing نام دارد و با سرمايهگذاري موسسه پژوهشي حج در عربستان با هدف پيشبيني و مديريت جريان زائران، با استفاده از شبكهاي شامل 1500 دوربين مدار بسته اطراف مسجدالحرام ايجاد شده است.
در سالهاي اخير، حجم زياد زائران در اين كشور، موجب پديد آمدن وقايع تاسف باري شده كه ميتوان به عنوان نمونه به جان باختن 362 زائر در سال 2006 اشاره كرد.
نرمافزار تشخيص چهره، ابتدا تمامي تصاوير موجود در پايگاه داده خود را بررسي كرده و ويژگيهاي شاخص هر چهره كه منجر به تمايز هر يك با ساير تصاوير است را به دست ميآورد.
از اين ويژگيهاي شاخص براي جستجو استفاده ميشود. وقتي كه يك چهره ناشناخته در سيستم براي شناسايي ثبت ميشود، ابتدا ويژگيهاي شاخص چهره ناشناخته به دست آمده و سپس با تصاوير موجود در پايگاه داده مقايسه ميشود.
براي افرادي كه گم شدهاند، اين نرمافزار، تصاويري كه از دوربينهاي مدار بسته به دست ميآيد را بررسي ميكند تا فردي با ويژگيهاي مورد نظر را بيابد.
اين فناوري با گروهي محدود از تصاوير زائرين مورد آزمون قرار گرفته است. در واقع شش عكس از صد زائري كه سال گذشته وارد مكه شدند گرفته شد سپس وقتي كه فقط دو عكس از شش عكسي كه از هر زائر موجود بود استفاده شد، سيستم توانست عكسي ديگر از همان فرد را كه از زاويهاي ديگر گرفته شده بود با دقت 93 درصد شناسايي كند.
صلاح علي احمد كه مدير اين طرح است ميگويد: در نهايت، اين سيستم تصاوير تمامي زائراني كه هر ساله وارد عربستان سعودي ميشوند (حدود دو ميليون نفر) را دريافت خواهد كرد.
اين سيستم علاوه بر اينكه مسوولان اجرايي را قادر ميكند تا براي يافتن فرد گمشده، از تصاوير دوربينهاي مدار بسته استفاده كنند، به خانوادههاي زائران نيز اين امكان را ميدهد تا تصوير فرد گمشده را از طريق وبسايت، روي اين سيستم آپلود كنند.
راهاندازي سيستم شناسايي چهره با چنين حجم بالايي از داده ها، اولين نمونه از اين دست در دنيا خواهد بود. با اين حال هنوز اين سيستم با چالشهايي روبهرو است. از جمله اينكه عملكرد اين سيستم در قبال تصاوير تار يا وقتي كه ظاهر فرد تغيير مييابد چگونه خواهد بود؟
به عنوان مثال، مردان در حج تمتّع سر خود را ميتراشند كه ممكن است موجب اختلال در عملكرد اين سيستم شود.
New Scientist - مترجم: صالح سپهري فر