جام جم آنلاين: شايد شنيدن خبر ساخت دستگاهي با قابليت تبديل جزوه‌هاي درسي به كاغذ سفيد، برايتان تداعي‌كننده يك فيلم ويديويي باشد كه در حال تماشاي آن بوده‌ايد و حالا آن را به عقب برمي‌گردانيد.
تصور كنيد يك دستگاه در ابعاد و اندازه پرينترهاي معمولي بتواند از انبوه كاغذهاي چاپ شده، كاغذ سفيد تحويلتان بدهد، اما آنچه مي‌شنويد واقعيت دارد؛ اين دستگاه كاملا شبيه يك پرينتر است اما به جاي اين‌كه كاغذ سفيد را داخل آن قرار دهيد و به جاي آن كاغذ پرينت شده تحويل بگيريد، كاغذهاي چاپي را در دستگاه مي‌گذاريد و كاغذ سفيد تحويل مي‌گيريد.
به گفته محققان دانشگاه كمبريج، اين دستگاه مي‌تواند از طريق فناوري ليزر ، جوهر چاپ را از روي كاغذ پاك كند و پودر آن را براي استفاده مجدد در مخزني ذخيره كند. در اين فناوري براي پاك‌كردن جوهر از سطح كاغذ از ليزر سبز استفاده مي‌شود كه در مقايسه با ديگر رنگ‌ها از توانايي بيشتري در پاك كردن جوهر برخوردار است.
در اين فناوري پالس‌هاي كوتاهي از امواج ليزر به سطح كاغذ تابيده مي‌شود و به اين ترتيب بدون اين‌كه كوچك‌ترين آسيبي به سطح كاغذ برسد، جوهر از سطح آن بخار مي‌شود.
با استفاده از اين روش مي‌توان به آساني هرگونه نوشته و حتي تصويري را براحتي از سطح كاغذ پاك كرد. اين فرآيند كه تحت عنوان UNPHOTOCOPY يا UNPRINT از آن نام برده مي‌شود (ما خودمان فكر كرديم شايد معادل فارسي آن را بشود چاپ پاك‌كن ناميد) در مقايسه با روش‌هايي كه براي بازيافت كاغذ مورد استفاده قرار مي‌گيرد بهينه‌تر است و پيامد‌هاي نامطلوب زيست‌محيطي ناشي از مصرف كاغذ را به حداقل ممكن كاهش مي‌دهد.
پس از برخورد امواج ليزر با سطح جوهري كه روي كاغذ وجود دارد دماي آن افزايش مي‌يابد تا جايي كه بخار شده و از سطح كاغذ محو مي‌شود.
جوهر تركيبي از كربن و نوعي پليمر پلاستيكي است و همان ماده پليمري موجود در جوهر است كه در اثر برخورد امواج ليزر تبخير مي‌شود.
پيش از اين نيز بسياري از محققان تلاش كرده بودند از روش مشابهي براي پاك‌كردن جوهر از سطح كاغذ استفاده كنند اما در روش‌هايي كه آنها براي اين فرآيند پيشنهاد كرده و مورد بررسي قرار داده بودند كاغذ‌ها آسيب ديده و تغيير رنگ مي‌دهد.
توشيبا نيز در حال حاضر پرينترهايي با قابليت پاك‌كردن جوهر از سطح كاغذ به بازار عرضه مي‌كند اما ويژگي منحصر به فرد اين پرينترها اين است كه فقط مي‌تواند نوعي جوهر به خصوص را كه در اين پرينترها مورد استفاده قرار مي‌گيرد، پاك كند.
محققان در اين طرح تحقيقاتي امواج نورمرئي، امواج فرابنفش، فروسرخ و امواج ليزري را در قدرت‌هاي مختلف مورد بررسي قرار دادند و در نهايت به اين نتيجه رسيدند كه ليزر سبز در مدت زمان بسيار كوتاهي حدود يك ميليارديم ثانيه كوچك‌ترين اثري از جوهر را از سطح كاغذ پاك مي‌كند و جالب اين‌كه در اين فرآيند هيچ آسيبي به بافت كاغذ نمي‌رساند و كاغذي كه از اين دستگاه خارج مي‌شود از نظر شكل ظاهري مانند كاغذي است كه هيچ چيزي روي آن نوشته نشده است.
اين دستگاه مجهز به يك بخش جانبي است كه مي‌تواند نانوذرات و گازهاي بي‌ضرري كه در اين فرآيند آزاد مي‌شود را به دام اندازد.
قيمت در نظر گرفته شده براي اين دستگاه حدود 19 هزار پوند است كه البته به نظر مي‌رسد پس از توليد انبوه، قيمت نهايي آن تا حدود زيادي كاهش يابد.
بازيافت كاغذ، مستلزم صرف هزينه زيادي است و استفاده از اين روش به جاي بازيافت اين هزينه‌ها را كاهش مي‌دهد.
پرينت هرگونه عكس يا مطلب روي كاغذ نيازمند استفاده از منابع مختلفي مانند نيروي الكتريكي و مواد شيميايي است، اما وقتي مطلبي را روي كاغذ چاپ مي‌كنيد تنها عاملي كه موجب مي‌شود به‌رغم نبود هر گونه تغييري در ساختار كاغذ، از آن استفاده نكنيد همين مطالب و تصاوير چاپ شده است.
مي‌توان اميدوار بود در آينده‌اي نه‌چندان دور از اين فناوري در طيف وسيعي از پرينترها و دستگاه‌هاي كپي استفاده كرد.
اگر اين فناوري به طور فراگير در زمينه‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گيرد در مصرف جوهر و از همه مهم‌تر در مصرف كاغذ صرفه‌جويي زيادي مي‌كند و جان هزاران درخت را نيز نجات دهد.
منبع: BBC - مترجم: فرانك فراهاني‌جم