جام جم آنلاين: دووميداني ايران سال پويا و پركاري را شروع كرده است و به تابستاني چشم‌ دوخته كه مي‌تواند نقطه عطفي در فعاليت‌هاي بين‌المللي تابستاني آن باشد. بي‌شك حضور ورزشكاران دووميداني ايران در بازي‌هاي المپيك تاثير محسوسي در ايجاد فضاي نشاط‌ و رقابت در اين ورزش خواهد داشت.

اين‌كه منتظر باشيم چند مدال المپيك در دووميداني كسب كنيم،‌خيالي باطل و باوري نادرست است، اما انتظار داريم نمايندگان دووميداني ايران در المپيك، حدنصاب‌هاي ملي را بشكنند و گامي بلند براي بازي‌هاي آسيايي كره‌جنوبي بردارند.

دووميداني ايران سال 1391 را با حضور در رقابت‌هاي دوي صحرانورد قهرماني آسيا آغاز كرد. در چند دوره از اين مسابقه‌ها، دوندگان ايران، خوش درخشيدند و 3 بار در بخش انفرادي به مدال طلا دست يافتند. حميد سجادي،‌ جعفر باباخاني و احمد زارع‌كار دوندگان طلايي ايران در مسابقات صحرانوردي، قهرمان آسيا بودند، اما امسال دوندگان كشورمان عملكرد نااميد‌كننده‌اي داشتند و يكي از ضعيف‌ترين نتايج ايران در تاريخ مسابقات صحرانوردي قهرماني آسيا را رقم زدند.

نوميدي در دوي صحرانوردي

وقتي نفر اول تيم دوي صحرانوردي ايران با نفر اول مسابقه چند دقيقه فاصله زمان دارد، خود گوياي ضعف شديد تيم ايران است. در اين مسابقات، بهترين دونده ما بيستم شد. حالا ديگر دوندگان سريلانكايي و هندي هم در دوي‌صحرانوردي بيمي از دوندگان ما ندارند. شكست تيم دوي ‌صحرانوردي ايران در مسابقات قهرماني آسيا، حتي حميد سجادي معاون وزير ورزش را شگفت‌‌زده كرد. او كه خود يكي از بهترين دوندگان استقامت در تاريخ دووميداني ايران به شمار مي‌آيد، بر ضعف دووميداني ايران در دوهاي مسافت‌هاي طولاني تاكيد كرد و خواهان توجه جدي به اين دوها شد. نداشتن برنامه، نبود انگيزه براي نوجوانان و جوانان براي روي‌آوردن به اين دوها، استفاده نكردن از تجربه مربيان كارآزموده، كنار گذاشتن يا بها ندادن به مربيان و پيشكسوت‌هاي بادانش دوهاي استقامت، از جمله عوامل ناكامي، در دوهاي استقامت، بويژه دوي صحرانوردي است.

ناكامي و عملكرد نااميدكننده تيم ملي دوي صحرانوردي ايران در مسابقات قهرماني آسيا، چشم‌انداز تيره‌اي از دوهاي استقامت، دست‌كم براي سال جاري و چند سال آينده ترسيم كرده است.

روزنه اميد در پرش ارتفاع

دووميداني ايران در پرش‌ها، در اين سال چشم به پرش ارتفاع دوخته است. البته براي رسيدن به سطح اول پرش ارتفاع آسيا هنوز راهي طولاني پيش‌رو داريم. با اين همه حضور جواني به نام كيوان قنبرزاده مي‌تواند راه روشني را بگشايد و پس از چند دهه وقفه، پرش ارتفاع ايران در سطح آسيا خودي نشان دهد. پارسال در مسابقات آغاز فصل در شيراز امين حسين‌زاده رهبر ركورد قديمي حسين شايان را يك سانتي‌متر افزايش داد، اما رهبر فقط درخشش لحظه‌اي داشت و ديگر هرگز نتوانست حتي به همان ركوردش در شيراز نزديك شود. رهبر در دوران ورزشي‌اش فراز و نشيب‌هاي گوناگون داشت. به همين علت حتي پس از ركوردشكني‌اش، اهالي دووميداني نسبت به آينده‌اش خوشبين نبودند. برعكس، كيوان قنبرزاده، مسير پيشرفت را به آرامي طي كرده و ثبات خوبي از خود نشان داده است. او سال 1390 تمرينات خود را به طور جدي پيگيري كرد و چون انگيزه بالايي داشت، هرگز تمريناتش را رها نكرد و اسير مسائل حاشيه‌اي نشد.

از اين قرار، در مسابقات آغاز فصل در شيراز، اين‌بار نوبت او بود كه ركورد ايران را بشكند. او موفق به عبور از فراز مانع 2 متر و 26 سانتي‌متر شد و بارقه اميد تازه‌اي را در اين ماده بارور كرد. او براي كسب سهميه المپيك، بايد از روي مانع 2 متر و 28 سانتي‌متر در يك مسابقه بين‌المللي عبور كند، حتي اگر از روي اين مانع بگذرد و به المپيك برود، بختي براي موفقيت در ميدان بزرگ المپيك نخواهد داشت، اما با توجه به جواني‌اش، چنانچه تكنيك خود را بهبود بخشد و تجربه بيشتري از حضور در مسابقات بزرگ كسب كند، قادر خواهد بود حتي از فراز مانع 2 متر و 30 سانتي‌متر بگذرد. خودش در اين‌باره گفت: نخستين هدفم كسب ركورد 2 متر و 30 سانتي‌متر است، البته اين توانايي را در خود مي‌بينم كه حتي خود را به ركورد 2 متر و 35 سانتي‌متر برسانم. بايد بيشتر تمرين كنم و صبر داشته باشم.

كيوان قنبرزاده كه از مازندران مي‌آيد، فيزيك بدني خوب و تكنيك در خور توجهي دارد. او تابستان امسال، شايد بتواند بهتر از بهار پرش كند و شكستن دوباره ركورد ايران دور از دسترس كيوان نيست.

بجز پرش ارتفاع در ديگر مواد پرش، اميدي به اواخر بهار و تابستان امسال نيست. محمود ارزنده ركورددار پرش طول ايران در مسابقات جايزه بزرگ آسيا عملكرد خوبي داشت، اما هنوز تا مرز 8 متر فاصله زيادي دارد. رسيدن به حدنصاف 8 متر در پرش طول، روياي ديرين ورزشكاران دووميداني ايران در ماده پرش طول است.

نكته: اين‌كه منتظر باشيم چند مدال المپيك در دووميداني كسب كنيم،باوري نادرست است اما باید حدنصاب‌هاي ملي را بشكنیم تا گامي بلند براي بازي‌هاي آسيايي كره‌جنوبي برداریم
ارزنده رقيبي به نام سيستاني دارد، اما هيچ يك از آنها، دست‌كم تابستان امسال، اميد چنداني به عبور از مرز 8 متر ندارند. به اين ترتيب تابستان درخشاني براي پرش طول و البته پرش سه‌گام ايران پيش‌بيني نمي‌شود. اين وضع در پرش با نيزه نيز حاكم است. زماني كه 3 ورزشكار به نام محسن رباني، پندار شوقيان و اسحاق غفاري رقابت و درخشش خود را در پرش با نيزه شروع كردند و بيش از 5 متر پريدند، روزنه‌هاي اميد در اين ماده باز شد.

كسب نشان طلاي پرش با نيزه در مسابقات قهرماني آسيا در اردن، يكي از موفقيت‌هاي بزرگ تاريخ دووميداني ايران بود، اما محسن رباني پس از رساندن ركورد ايران به 5 متر و 36 سانتي‌متر، در همين ارتفاع باقي ماند و حتي در يكي دو سال اخير به آن نزديك نشده است. انگيزه‌هاي محسن رباني بشدت كاهش يافته و او بارها اعلام كرده كه قصد كناره‌گيري از ورزش قهرماني را دارد.

از آنجا كه پندار شوقيان مدت‌ها قبل عطاي ورزش قهرماني را به لقايش بخشيد و اسحاق غفاري نيز با دلسردي كامل تقريبا به حضورش در ميدان مسابقات پايان داد، خلأ بزرگي در پرش با نيزه ايجاد شد و نه‌تنها چشم‌انداز تابستان امسال كه دورنماي سال‌هاي آينده ما در اين ماده روشن نيست. در پرش نيزه محسن رباني، هيچ پشتوانه‌اي ندارد. چنين به نظر مي‌رسيد دوران طلايي ما در پرش با نيزه، فقط يك جرقه بوده است.

حركتي تازه در دوهاي سرعت

سال‌ها بود انتظار پويايي در دوهاي سرعت را مي‌كشيديم و اين انتظار خيلي طولاني شد. پس از افول دوندگان در دوهاي استقامت و نبود بستر پيشرفت در دوهاي سرعت، همه اميدمان به دوهاي نيمه‌استقامت بود. به طور سنتي از ده‌ها سال پيش، دوندگان خوبي در دوهاي نيمه استقامت داشتيم، اما در دوهاي سرعت بجز مرحوم رضا انتظاري كه در بازي‌هاي آسيايي تهران در دوي 400 متر به نشان طلا رسيد، دونده بزرگ ديگري نداشتيم.

رضا بوعذار پس از گذشت چند دهه، بالاخره ركورد رضا انتظاري را شكست. اين دونده، سال‌هاي پرفراز و نشيبي را پشت سرگذاشت و بارها تا آستانه خداحافظي از ورزش قهرماني پيش رفت تا اين كه سال 1390 انگيزه تازه‌‌اي براي تمرين پيدا كرد و همين انگيزه به او روحيه داد تا تمريناتش را با جديت پيگيري كند. نتيجه اين شد كه در مسابقات دووميداني داخل سالن آسيا به نشان طلاي دوي 400 متر دست يافت.

در كنار فروغ تازه رضا بوعذار، درخشش سجاد هاشمي آغاز شد. در دوره سرپرستي محمدرضا كاظمي آشتياني در فدراسيون دووميداني، نگاه تازه‌اي به دوهاي سرعت بويژه، دوي 400 متر شد و دوندگان جوان با انگيزه و اراده خوبي قدم به مسابقات گذاشتند. يكي از آنها سجاد هاشمي بود كه به مسابقات ارتش‌هاي جهان در برزيل هم اعزام شد و همانجا ركورد دوي 400 متر ايران را شكست. وي با همين ركوردشكني سهميه المپيك را گرفت تا در مسيري روشن‌تر به فعاليت ورزشي خود ادامه دهد.

سجاد هاشمي در مسابقات جايزه بزرگ آسيا در تايلند هم خوب ظاهر شد و آمادگي مطلوب خود را نشان داد. او جدا از مسابقاتي كه در آنها شركت مي‌كند، هدف اصلي‌اش را بازي‌هاي المپيك قرار داده است. سجاد اگر در المپيك بتواند به مرحله دوم صعود كند و يك بار ديگر ركورد ايران را بشكند، موفق عمل كرده است. او در لندن اين فرصت طلايي را دارد كه كنار دوندگان تراز اول جهان بدود و رقيبان آسيايي‌اش را هم ارزيابي كند. اگر سجاد تابستان امسال، مسير روبه رشد خود را ادامه دهد، از بخت‌هاي ايران در مسابقات دووميداني قهرماني آسيا در سال 2013 و بازي‌هاي آسيايي 2014 خواهد بود.

در كنار سجاد هاشمي بايد از رضا قاسمي نام ببريم. او هر چند نتوانسته سهميه المپيك در يكي از مواد 100 و 200 متر را كسب كند، اما كارنامه خوبي دارد و عملا بهترين دونده سرعتي ايران شده است.

فاصله ما در دوهاي 100 و 200 متر با سطح اول آسيا هنوز خيلي زياد است و به نظر نمي‌رسد در مسابقات قهرماني آسيا يا بازي‌هاي آسيايي در اين مواد موفقيت كسب كنيم، اما اگر رضا قاسمي بتواند خود را در جمع 6 نفر برتر آسيا قرار دهد، روحيه او براي ادامه ورزش قهرماني بيشتر خواهد شد و از آن مهم‌تر اين كه نوجوانان و جوانان بيشتري انگيزه پيدا مي‌كنند تا در دوهاي سرعت فعاليت كنند.

جهانگیر چراتی / جام‌جم