جام جم آنلاين: آدامس مشهورترين جويدني دنياست. طرفداران پروپا قرص آن جوانان بوده و زنان بيشتر از مردان آن را مي‌جوند البته مشتري اصلي آدامس‌هاي بادكنكي، جرقه‌اي، عسلي و آدامس‌هايي كه در دسته آبنبات‌ها قرار دارد، كودكان و نوجوانان هستند.
در قديم آدامس را از صمغ كُنار، صنوبر، ون (سقز) و ... تهيه و با جويدن آن دهان را خنك و خوشبو و دندان‌ها را تميز مي‌كردند.
با گذشت زمان تركيباتي چون شكر، اسانس، مواد رنگ‌دهنده و افزودني‌هايي چون مواد نرم‌كننده، سفيدكننده، جلا دهنده و نگهدارنده به صمغ‌هاي گياهي افزوده و آدامس‌هاي امروزي متولد شد البته بايد بدانيد برخي از آدامس‌هاي جديدي كه اين روزها در بازار عرضه مي‌شود از جنس صمغ درختان نيست.
به دليل آن كه صمغ‌هاي گياهي بسيار گرانند استفاده از آن براي توليد انبوه صرفه اقتصادي نداشته و برخي توليدكنندگان پليمرهاي پلاستيكي، پارافين و موم زنبور عسل را جايگزين اين صمغ‌ها مي‌كنند.
آدامس‌هاي بادكنكي، محبوب كودكان
اين آدامس‌ها قوام سفت و محكمي دارد و بيشتر كودكان براي باد كردن و توليد حباب از آن استفاده مي‌كنند. اغلب اين آدامس‌ها صورتي‌رنگ بوده، طعم بخصوصي دارد و در مقايسه با آدامس‌هاي معمولي چسبناك‌تراست و به دليل الاستيسيته (قدرت كشسان) از صمغ بيشتري در آن استفاده مي‌شود.
قوام سفت اين آدامس‌ها موجب مي‌شود كه حين فشرده شدن ميان دندان‌ها و توليد حباب، فشار مضاعفي به فك وارد شده و باعث آزردگي و درد مفصل آن شود.
از سوي ديگر با تحريك ترشح بيش از حد غدد بزاق به طور كاذب منجر به كاهش حس تشنگي در كودكان مي‌شود بنابراين كودكان را از مصرف مداوم اين نوع جويدني بر حذر داريد.
آدامس دارچيني، رفع‌كننده بوي بد دهان
85 درصد بوي بد دهان ناشي از عفونت سينوزيتي و گرسنگي است. هنگام گرسنگي گازهاي بدبوي حاصل از تخمير مواد غذايي از معده خارج و در داخل محفظه دهان جمع شده و باعث ايجاد بوي بد دهان مي‌شود.
محققان دريافته‌اند كه نعنا و دارچين دو طعم‌دهنده‌اي است كه به علت خاصيت قوي ضدباكتريايي، باكتري‌هاي مولد گازهاي بدبو را نابود كرده و با تاثير بر پرزهاي چشايي احساس خنك و خوشايندي را در مصرف‌كننده ايجاد مي‌كند.
اما خوب است بدانيد دارچين به دليل طعم تند و تيزي كه دارد در برخي افراد به خصوص كودكان موجب ايجاد حساسيت‌هاي دهاني شده و مخاط دهان را دچار سوختگي، قرمزي و آفت مي‌كند. با قطع مصرف آدامس دارچيني اين علائم التيام مي‌يابد.
آدامس‌هاي بدون قند
اين آدامس‌ها برخلاف نامشان بدون مواد قندي نيست. در تركيب آنها قندهاي ضعيف شده طبيعي چون ايزومالت، زايليتول، سوربيتول، مانيتول و همچنين قندهاي مصنوعي چون آسپارتام و آسه‌سولفام پتاسيم جايگزين شكر شده است.
در ميان قندهاي ضعيف شده، زايليتول بهترين شيرين‌كننده‌‌اي است كه توسط باكتري‌هاي دهاني تجزيه و تخمير نشده و به دليل عدم ايجاد اسيد باعث پوسيدگي و برداشت كلسيم و فسفات از دندان نمي‌شود. سرعت جذب اين قند در بدن پايين بوده و براي جذب نيازي به انسولين ندارد.
تحقيقات نشان داده است اگر كودكان جويدن آدامس‌هاي بدون قند را يك سال قبل از رويش اولين دندان دائمي آغاز كنند ميزان پوسيدگي دندان‌هايشان به طور چشمگيري كاهش خواهد يافت.
همچنين مصرف مداوم و طولاني‌مدت آدامس‌هاي حاوي قندهاي مصنوعي چون آسپارتام و ...، فسفر را از مغز، كلسيم را از استخوان‌ها و دندان‌ها، سديم را از عضلات و اكسيژن را از معده گرفته و براي سلامتي مضر است.
مصرف بيش از حد آدامس‌هاي حاوي قند طبيعي ضعيف شده نيز خاصيت مليني داشته و مي‌تواند فرد را دچار اسهال كند. به ياد داشته باشيد بيماران ديابتي تمامي محصولات بدون قند را بايد تحت نظر پزشك مربوطه مصرف كنند.
آدامس فلورايددار
فلورايد در تركيب اغلب آدامس‌هاي بدون قند وجود دارد. اين عنصر با استحكام ميناي دندان آن را برابر پوسيدگي مقاوم كرده و تا حدود زيادي از ميزان باكتري‌هاي تخميركننده دهان مي‌كاهد.
آدامس نيكوتين‌دار، مخصوص افراد سيگاري
آدامس‌هاي نيكوتين‌دار شكلي از دارو بوده و به آدامس‌هاي ترك سيگار معروفند. اين آدامس‌ها مخصوص افراد سيگاري در حال ترك بوده و براي كودكان، افراد غيرسيگاري و زنان حامله و شيرده منع مصرف دارد. جويدن اين آدامس‌ها با انواع معمولي آن متفاوت است.
آدامس‌هاي نيكوتين‌دار بايد به گونه‌اي جويده شوند كه طعم آن به طور كامل احساس شود. سپس در ناحيه لثه و گونه بدون حركت قرار گيرند.
در اين حالت نيكوتين آزاد شده از آدامس به آرامي از طريق مخاط دهان جذب و موجب آرامش فرد مي‌شود. وقتي نيكوتين كامل جذب شود طعم آدامس كمتر احساس شده و بايد دوباره جويدن تكرار شود.
اين آدامس‌ها تا حدودي خاصيت سفيدكنندگي داشته و جرم و لك دندان را برطرف مي‌كند. اما بايد بدانيد مصرف زياد آدامس‌هاي حاوي مواد سفيدكننده باعث ساييدگي شديد ميناي دندان شده و به گسترش پوسيدگي دندان‌ها كمك مي‌كند. آدامس‌هاي نيكوتين‌دار بايد تحت نظر پزشك مربوطه مصرف شود.
آدامست را قورت نده!
به كودكان خود آموزش دهيد كه با دهان بسته آدامس جويده و طي جويدن، آدامس را از داخل دهان بيرون نكشند و آن را قورت ندهند.
بسياري از كودكان پس از اتمام طعم شيرين و اسانس ميوه‌اي آدامس، آن را قورت داده و موجب نگراني والدين خود مي‌شوند اما بايد بدانيد برخلاف باور عمومي بلعيدن آدامس باعث چسبندگي معده و روده و عدم دفع نمي‌شود.
صمغ آدامس يك تركيب غيرقابل هضمي است كه از دستگاه گوارش بدون هيچگونه تغييري عبور كرده و در نهايت پس از چند روز دفع مي‌شود البته در كودكاني كه به طور همزمان چندين آدامس را بلعيده باشند احتمال انسداد دستگاه گوارش وجود دارد.
خطر ديگر، ورود يا پرش اين جويدني به مجراي ناي خردسالاني است كه بخوبي قادر به كنترل مجاري تنفسي و بلعي خود نيستند.
فاخره بهبهاني - گروه سلامت