جام جم آنلاين: شاید در دهههای گذشته تماشای كامپیوترهایی كه توانایی تشخیص دروغگویی انسانها را داشتند به فيلمهاي علمي ـ تخيلي مربوط ميشدند، اما این رویای دستنیافتنی این روزها به واقعیتی عینی تبدیل شده است.
دانشمندان دانشگاه ایالتی نیویورك در بوفالو نرمافزاری را طراحی كردهاند كه از طریق چشم افراد میتواند دروغگو را شناسایی كند. آنها امیدوارند این نرمافزار بتواند بزودی به عنوان ابزاری توانمند به كمك كارآگاهان پليس بیاید.
این نرمافزار به كامپیوتر این توانایی را میدهد كه با تعقيب حركات چشم انسان و آناليز آنها تشخیص دهد كه آیا فرد در مكالمات خود دروغ میگوید یا نه.
بر اساس تحقیقات صورتگرفته، این نرمافزار با دقت بیش از 80 درصد دروغگوها را تشخیص میدهد، این در حالی است كه مطالعات نشان میدهد بازپرسان باتجربه و آموزشدیده تنها در 65 درصد موارد موفق عمل كردهاند و توانایی تشخیص دروغ را داشتهاند.
یك تحقیق روانشناسی به مطالعه رفتاری میان 132 فردی كه در این مطالعات شركت كرده بودند، پرداخت. بر این اساس، 40 مكالمه ضبطشده مورد بررسی قرار گرفت و از افراد خواسته شد تا گزینهای را در مورد سرقتكردن یا نكردن یك فقره چك انتخاب كنند.
در این تحقیق افراد با رنگ پوستهای مختلف و شرایط نوری متفاوت مورد مطالعه قرار گرفتند و حتی در برخی موارد افراد دارای موانع بصری مانند عینك دودی بودند.
بر این اساس برای اینكه مدل دروغگویی هر شخص را كامپیوتر شناسایی كند، نیاز به یك نمونه معمولی از حركت چشم انسان داشت، به این ترتیب زمانی كه آنها راست میگفتند، كامپیوتر آن را ثبت میكرد.
هر مصاحبه با سوالات سادهای شروع میشد كه جواب واضح و درستی داشت. پس از آن چشمان فرد توسط كامپیوتر بررسی میشد و حتی در برخی موارد خاص زمان پلكزدن هر شخص و فركانسی كه در آن نگاه شخص تغییر میكرد نیز ثبت میشد.
به این ترتیب، مكالمه ادامه پیدا میكرد و از آنها سوال میشد كه آیا چیزی دزدیدهاند یا نه؟ از اینرو اگر مدل حركتی چشم آنها تغییر نمیكرد، اینطور فرض میشد كه راست میگویند و اگر مدل حركتی چشم آنها تغییر میكرد، به عنوان دروغگو شناخته میشدند.
در حالی كه بیشتر كسانی كه دروغ میگفتند، شناسایی شدند، تعداد كمی از دروغگوهای ماهری توانستند عكسالعملهای فیزیولوژیكی خود از جمله حركات چشم را كنترل كرده و از دست كامپيوتر باهوش بگريزند.
این تحقیقات نشان داد، زمانی كه انسان دروغ میگوید همچنين سیگنالهای مغزي مختلفی ارسال میكند كه اگر كامپيوتر به حسگرهاي مناسبي تجهيز شود ميتواند آنها را دريافت كند.
مطالعات در اين زمينه براي تكمیل تحقیقات همچنان ادامه دارد و انتظار میرود این سیستم در آيندهاي نزديك آنقدر پیشرفت كند كه به عنوان ابزاري كارآمد و حرفهای در خدمت اداره پليس و بازپرسان قرار گيرد.
gizmag - مترجم: حمیده سادات هاشمی