راجع به شخصيت والاي حضرت فاطمه (س) بيش از پنجاه آيه قرآن تأويل و تفسير شده است. اين نوشتارتحت عنوان جايگاه فاطمه در سوره دهر به رشته تحرير درآمد و نگارنده در پي آن است که بااستفاده از
سوره مباركه دهر،گذري بر شخصيت و عظمت و فضائل والاي
حضرت صديقه كبري(س) داشته و عناويتي از قبيل موقعيت زماني
و مكاني سوره- شأن نزول- تفسيرآيات مربوطه- فاطمه برترين بانوي جهان- بانوي بهشتي - مقام قرب فاطمه نزد خدا و... مورد بحث قرار گرفته و سپس فاطمه زهرا (س) بعنوان برترين و جامع‌ترين الگو عالم بشريت در
همه ابعاد زندگي ( سجاده بندگي، جلوه‌گاه وارستگي، عرصه وظائف خانوادگي، حيا، عفاف، حجاب، ايثار، انفاق، ساده زيستي و جبهه فرهنگي، سياسي...) براي همه عصرها، نسل‌ها معرفي گرديد.
چه اينكه فاطمه (س) همچون كوثر بيكران الهي به عنوان اسوه و الگوي بي نظير هميشه سرسبز و حيات‌بخش استمرار داشته و درس و عبرتي براي همه عصرها و نسل‌ها در طول تاريخ خواهد بود.
مقدمه:
سخن گفتن از شخصيت بي‌نظير فاطمه (س) شم بهشتي مي‌خواهد،
چه اينكه پيامبر خدا فرمود:
كلما اشتقت الي رائحه الجنه شممت رائحه ابنتي فاطمه (س)[1]
هر زمان مشتاق بوي بهشت مي‌شوم دخترم فاطمه(س) را مي‌بويم و بوي بهشت از او استشمام مي كنم.
در روايتي كه فريقين بر آن تأكيد دارند پيامبر خدا (ص) در شب معراج از بهشت عبور مي‌كرد، جبرئيل امين از ميوه درخت طوبي به آن حضرت داد و هنگامي كه به زمين بازگشت نطفه فاطمه(س) از آن ميوه بهشتي منعقد شد[2].
بانويي كه در شمار معصومين است.[3]خود معصومه، پدر معصوم،
شوهر معصوم، فرزندان معصوم مي‌باشند.
بانويي كه محبت او و خاندان او مزد رسالت و از فرائض ديني بشمار مي‌آيد[4].
صديقه طاهره اي كه مظهر رضاي الهي و غضب ربوبي است.[5]
و مدال افتخار سيده نساءالعالمين را در آفرينش به خود اختصاص داده است.[6]
اگر چه پيرامون شخصيت آسماني بانوي بانوان جهان حضرت فاطمه زهرا (س) بسي كتابها نگاشته شده و فراوان سخن رانده شده است، اما گويا اگر هزاران برابر آن نيز قلم زده و سخن گفته شود باز قطره‌اي در مقابل اقيانوس بي كرانه فضيلت‌هايش مي‌باشد.
به تعبير حكيمانه حضرت آيت الله جوادي آملي، گفتار و نوشتار هر چه بلند و
پر معنا و نغز و رسا باشد، توان معرفي شخصيتي كه اصلش از عالم ملكوت و شاخ و برگش در جهان ناسوت گسترده است را ندارد[7]. عارفي همچون حضرت امام خميني ره با آن جايگاه علمي و عرفاني‌اش ازدرك عظمت و مقام والاي حضرت زهرا (س) اظهار عجز و ناتواني كرد و فرمود: هر كس با هر بينش درباره او سخن گفته است از عهده ستايش او بر نيامده است. چونكه دريا را در كوزه‌اي نتوان گنجاند[8].
فضل زهرا را بشركي توان احصا كرد / قطره را قدرت نباشد وصف از دريا كند
و من خود را قاصر مي دانم در مورد حضرت صديقه ذكري كنم[9] فاطمه به مرتبه‌اي رسيده است كه دست همه از او كوتاه است. حضرت فاطمه يك فرد معمولي نبود بلكه يك موجود ملكوتي است كه در عالم به صورت انسان ظاهر شده است. موجودي الهي جبروتي در صورت يك زن ظاهر شده است.
زني كه تمام خاصه‌هاي انبياء در اوست، زني كه اگر مرد بود نبي بود، زني كه اگر مرد بود جاي رسول الله (ص) بود[10].
ما را كجا به كوي تو ممكن بود وصول/ كانجا خيال را نبود قدرت نزول
در وصف ذات پاك و كرامات بي‌حدت/گرديده نطق الكن و حيران شود عقول[11]
فهرست منابع و مأخذ
1- قرآن كريم
2- نهج البلاغه
3- تفسيرمجمع‌البيان-علامه طبرسي منشورات مكتبه آية العظمي مرعشي نجفي قم- 1403هـ.ش
4- تفسير الميزان - علامه طباطبايي- انتشارات جامعه مدرسين قم.
5- تفسير كبير- فخر رازي - نشر مكتب الاعلام الاسلامي -
چهارم 1413 هـ. ق
6- تفسير كشاف - محمود زمخشري - انتشارات دارالفکر -
بيروت - اول -1397هـ ق
7- تفسير روح المعاني - سيدمحمود آلوسي - دار احياء التراث العربي - بيروت
8- الجامع لاحکام القرآن - محمد قرطبي - دار احيا التراث العربي - بيروت - 1405 هـ ق
9- تفسير نمونه - ناصر مكارم شيرازي- دارالكتب الاسلاميه تهران هشتم- 1369 هـ .ش
10- درالمنثور-جلال الدين سيوطي-منشورات آيت الله العظمي مرعشي نجفي-قم-04 هـ ق
11-بحارالانوار- محمدباقر مجلسي- مؤسسه الوفاء بيروت، لبنان 1404 هـ.ق
12- الغدير- علامه اميني - دارالكتب الاسلاميه - تهران - پنجم 1371 هـ. ش
13- مستدرك الصحيحين - الحاکم النيشابوري - بيروت - دارالمعرفه
14- زهرابرترين بانوي جهان- ناصر مكارم شيرازي-انتشارات سرور- قم-ششم-1380-هـ. ش
15- سرچشمه انديشه، عبدالله جوادي آملي- مركز نشر اسراء قم- اول- 1382 هـ. ش
16- صحيفه امام خميني- مؤسسه تنظيم ونشرآثارامام خميني -
تهران اول 1378 هـ. ش
17-حديث ولايت - سيد علي خامنه‌اي- انتشارات امير كبير-
تهران - سوم- 1377 هـ. ش
پي نوشت:
[1] - بحارالانوار، ج43،ص5- درالمنثور ذيل آيه 1، اسراء
[2] - زهرا برترين بانوي جهان، ص 20 و درالمنثور ذيل آيه 1، اسراء
[3] - آيه تطهير- علامه حسن‌زاده آملي در هزار و يك نكته فرمود: امام فخر رازي كه مشهور به امام‌المشككين است و در هر مسئله شك كرده در مورد عصمت فاطمه زهرا (س) تسليم محض است.(نكته 748)
[4] - قل لا اسئلكم عليه اجراً الا الموده في القربي- شوري آيه 23- امام شافعي پيشواي فرقه شافعيان در اين باره چنين سروده است:
يا اهل بيت رسول الله حبكم فرض من الله في القرآن انزله ( اي اهل بيت رسول خدا دوستي شما واجبي است كه در قرآن نازل شده است.
[5] - ان الله يغضب لغضب فاطمه و يرضي لرضاه. بحارالانوار ج 43 ص 19- و مستدرك الصحيحين ج3 ص 153
[6] -زهرا برترين بانوي جهان ص 78- الدر المنثور ذيل آيه 42 آل عمران
[7] - سرچشمه انديشه، ج 2، ص 99
[8] - صحفيه نور ج 12 ص 72 قسمتي از پيام امام خميني ره
در تاريخ 15/2/59
[9] - صحيفه امام ج 20 ص 4
[10] -صحيفه امام ج 7 ص 337-338
[11] - مناقب فاطمي ص 78