ايام نوروز فرصت مناسبی برای رسيدن به ارزشها و كمالات است تا انسان همگام با تحول در طبيعت، علاوه بر وجد و نشاط درونی، ظاهری پاكيزه و آراسته نيز داشته باشد و از همين روست كه ائمه(ع) برنامه های خاصی(غسل، پوشيدن لباس نو و...) را برای آن سفارش كرده‌اند.

حجت‌الاسلام والمسلمين محمدرضا مصطفی‌پور، عضو هيئت علمی دانشگاه تربيت معلم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) اظهار كرد: روزها و ايام مخلوق خدا بوده و برابر و مساوی هستند و اگر يك روز ارزش خاصی پيدا می كند، به دليل رويداد، حادثه و واقعه ای است كه در آن روز رخ می دهد؛ وگرنه روز ها و شبها و ساعات هيچكدام به خودی خود، مزيتی بر ايام و روزهای ديگر ندارند.

وی با اشاره به ارزش نوروز در ميان ايرانيان افزود: اگر ايرانيان قبل از اسلام برخی از روزها را تعظيم و تجليل می كردند، به خاطر وقايع طبيعی مقارن آن ايام بود و قاعدتاً نوروز هم يكی از آن روزهاست. نوروز، روزی است كه تحولی در طبيعت رخ می دهد و فصل سرما و توقف رويش گياهان به پايان می رسد و فصل جديدی به نام فصل بهار كه فصل رويش است و حاكی از نشاط زمين برای پرورش گياهان در درون خود است، آغاز می شود.

اين محقق و پژوهشگر با اشاره به اين‌كه علت توجه ايرانيان به اين روز و بزرگداشت آن همين مسئله تحول در طبيعت است، ادامه داد: بازهم مهم خود اين روز نيست، بلكه برنامه هايی است كه در آن رخ می دهد؛ ولذا از مجموعه روايات ما برمی آيد كه ائمه اطهار(ع) اين روز را زمينه ای برای ديدار مسلمانان و بجای آوردن صله رحم از سوی ايشان می ديدند تا اين كه دلهای يكديگر را در پرتو اين روز شاد كنند و غم و اندوه را بزدايند.

عضو هيئت علمی دانشگاه تربيت معلم دستگيری از نيازمندان و تلاش برای حل مشكل آنان از ديگر كارهای ايام نوروز برشمرد و خاطرنشان كرد: روايات ما يك اصل كلی را درباره مفهوم عيد مطرح كرده اند و آن عبارت است از «كُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللَّهُ فيهِ فَهُوَ عِيدٌ؛ هر روزی كه در آن خداوند نافرمانی نشود، عيد است»(نهج‏البلاغه، حكمت 428 » و اينجاست كه ما می توانيم هر روز خود را عيد بدانيم.

با بيان اين كه روزها در روز قيامت بر اعمال انسان گواهی می دهند، با اشاره به حديثی از امام صادق(ع) تصريح كرد: امام صادق(ع) فرمودند: «مَامِنْ یَوْمٍ یَأْتِی عَلَى ابْنِ آدَمَ إِلَّا قَالَ لَهُ ذَلِكَ الْیَوْمُ یَا ابْنَ آدَمَ أَنَا یَوْمٌ جَدِيدٌ وَ أَنَا عَلَیْكَ شَهِيدٌ فَافْعَلْ فِیَّ خَیْراً وَ اعْمَلْ فِیَّ خَیْراً أَشْهَدْ لَكَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَإِنَّكَ لَنْ تَرَانِی بَعْدَهَا أَبَداً؛ هيچ روزی نيست كه بر فرزند آدم وارد می‏شود، مگر اينكه آن روز به او می‎گويد: من برای تو روزی نو و جديد هستم! (من نوروزم!)، نسبت به تو گواهی دهنده هستم!، در من عمل خير انجام بده، من در روز قيامت نسبت به اعمال تو شهادت می‎دهم و تو بعد از اين هيچ‏گاه مرا نخواهی ديد مگر در روز قيامت».

مصطفی‌پور ادامه داد: ما وظيفه داريم كه از اين روزها ـ هرچه باشند ـ استفاده كنيم و اگر وظيفه ما با عيد نورزو ارتباط پيدا كند، بازهم همين وظيفه كلی متوجه ما خواهد بود و اين دعايی كه به عنوان دعای سال تحويل می خوانيم، گويای مسأله مهمی برای ماست: «يا مقلب القلوب و الابصار، يا مدبر الليل و النهار، يا محول الحول و الاحوال، حول حالنا الی احسن الحال». ای خدايی كه قلوب و ابصار را منقلب می كنی و احوالات را تغيير می د هی، ما از تو می خواهيم كه بهترين را به ما عطا كنی.

هيچ روزی نيست كه بر فرزند آدم وارد می‏شود، مگر اينكه آن روز به او می‎گويد: من برای تو روزی نو و جديد هستم! (من نوروزم!)، نسبت به تو گواهی دهنده هستم!، در من عمل خير انجام بده، من در روز قيامت نسبت به اعمال تو شهادت می‎دهم و تو بعد از اين هيچ‏گاه مرا نخواهی ديد مگر در روز قيامت
عضو هيئت علمی دانشگاه تربيت معلم اضافه كرد: بهترين حالت همان است كه مطابق آن روايت در ايام نوروز و در ايام سال تحويل جز كار خير انجام ندهيم، چراكه همان كار خير در روز قيامت برای ما شهادت می دهد. در كل استفاده از اين ايام فرصت مناسبی برای رسيدن به ارزشها و كمالات انسانی است و ائمه(ع) ما نيز به همين دليل برنامه های خاصی(غسل، پوشيدن لباس نو و...) را سفارش كرده اند تا انسان علاوه بر وجد و نشاط درونی، ظاهری پاكيزه و آراسته نيز داشته باشد.

وی با اشاره به ضرورت حسابرسی و محاسبه در ايام نوروز و تفكر در كارنامه سال گذشته اضافه كرد: به نظر بنده يكی از كارهايی كه انسان در ايام نوروز بايد انجام دهد اين است كه همان گونه كه در طبيعت تحولی رخ داده در من نيز بايد اين تحول در جهت مثبت محقق شود و برای رسيدن به اين تحول مثبت بايد مقداری در گذشته خود انديشه كنيم و اگر موفقيتی در سال يا ساليان گذشته داشته ايم به خاطر آن در برابر خدا سپاسگذار باشيم و اگر خدای ناكرده، لغزش يا كوتاهيی داشته ايم در برابر خداوند استغفار كنيم و تصميم بگيريم كه از اين پس در مسير درستی گام برداريم.

عضو هيئت علمی دانشگاه تربيت معلم خود اظهار كرد: انسان بهتر آن است كه هنگام رسيدن لحظات آخر سال، اين گونه بينديشد كه: يك سال بر ما گذشت؛ بخشی از هستی ما رفت و هيچگاه ـ مگر در روز قيامت ـ بر ما برنخواهد گشت و آنگاه به ما باز می گردد كه نموداری از كردار گذشته مان در اين سال را به ما نشان می دهد.

وی اضافه كرد: همان گونه كه امام علی(ع) فرموده خوب است انسان بنشيند و در اين باب بينديشد كه در سالی كه گذشت، آيا به ياد خدا بودم و او را ستايش كردم؟ آيا گرفتاری برادر مؤمنم را رفع كردم؟ آيا حاجتی از انسان مسلمانی برآورده كردم؟ آيا در غيابش مراقب حفظ آبروی او بودم؟ آيا به وظايف برادری و اسلامی خودم نسبت به دوستانی كه از دست دادم، عمل كردم؟ آيا مشكلی از مشكلات بستگان خودم حل كردم؟ پس از اين سؤالات بايد درباره اصلاح و تقويت رفتار خود در آينده تصميم بگيرد و در برابر خدا و خلق راه صلاح و سداد و درستی و خدمت رسانی را در پيش گيرد.