در اوضاع سخت اقتصادي، كنار‌آمدن با مشكلات شغلي بيش از حد سخت به‌نظر مي‌رسد.
استرسي كه ما همراه خود به محل كار مي‌بريم و حتي استرسي كه در محل كار منتظر ماست، طغيان مي‌كند و بدين‌ترتيب كاركنان، مديران و كارگران همه و همه فشار مضاعفي را تجربه خواهند كرد. در حالي‌كه وجود كمي استرس در زندگي روزانه عادي است، استرس زياد سطح بهره‌وري را كاهش داده و از لحاظ فيزيكي و رواني صدماتي به همراه دارد، پس يافتن راهكارهايي براي مقابله با آن بسيار حائز اهميت است. خوشبختانه راه‌هاي زيادي براي كاهش استرس وجود دارد كه مقاله زير به بررسي برخي از آنها مي‌پردازد.
براي كارگران در هر نقطه از جهان، اقتصادي مريض و نابسامان مساوي است با نگراني‌هاي فكري و رواني اين قشر. نظر به اينكه استرس‌هاي كاري در شرايط بحران اقتصادي رشد افزوني دارد، بسيار حائز اهميت است كه راه‌هاي جديد و معقول‌تري را براي كنار آمدن با اين شرايط تجربه كنيم.
توانايي كنترل استرس در محيط كاري مي‌تواند طعم موفقيت را در زمان نااميدي و شكست به ما بچشاند. مي‌دانيد كه احساسات افراد به راحتي به ديگران منتقل شده و بنابراين استرس مي‌تواند بر كيفيت ارتباط شما با ديگران تاثير بگذارد. راهكارهاي مثبت و مناسب براي مقابله با استرس به معناي تاثير‌گذاري مثبت بر محيط اطراف خود و تاثير‌پذيري كمتر از شرايط ياس و نااميدي است.
شما مي‌توانيد با روش‌هاي زير استرس شغلي خو را كاهش دهيد:
*تقبل مسئوليت در محيط كاري
*سعي در حذف عادات غيرارادي و منفي كه موجب ازدياد استرس مي‌شود.
*يادگيري مهارت‌هاي ارتباطي براي تسهيل و بهبود بخشي روابط كاري با مديران و همكاران.
علائم استرس مضاعف:
هنگامي‌كه افراد احساس درماندگي مي‌كنند اعتماد به‌نفس خود را از دست داده و تحريك‌پذير و گوشه‌گير مي‌شوند، بهره‌وري و اثربخشي كاهش يافته در نتيجه پاداش و مزاياي آنان نيز كاهش مي‌يابد.
اگر علائم استرس ناخودآگاه افزايش يابد مي‌تواند به مشكلات بزرگي ختم شود. جدا از تاثير منفي استرس بر رضايت شغلي و اجرايي كار، استرس مزمن و يا حاد مطمئنا بر سلامت فيزيكي و روحي شما تاثير منفي خواهد گذاشت.
علائم و نشانه‌هاي استرس :
- احساس اضطراب، تحريك‌پذيري و يا افسردگي
- بي‌علاقگي و از دست‌دادن تعلقات شغلي
- كاهش تمركز
- ناراحتي‌هاي ناحيه شكمي
- كاهش ميل‌جنسي
- بي‌قراري در هنگام خواب
- خستگي مفرط حين كار
- پرش عضلات و يا سردرد
- گوشه‌گيري از اجتماع
- استفاده مداوم از داروهاي محرك روان
دلايل متعارف پيدايش استرس مضاعف:
- ترس از بيكاري
- افزايش ساعات كاري به‌دليل كاهش حقوق و مزايا
- فشارهاي ناشي از افزايش انتظارات، بدون در پي داشتن رضايت اجرايي كار
- فشارهاي ناشي از افزايش حداكثر بهره‌وري در تمام ساعات كاري
با خودتان مهربان باشيد:
هنگامي كه استرس كاري باعث تداخل در بازدهي كارتان مي‌شود با خودتان مهربان‌تر باشيد و سكان زندگي را در دست بگيريد. حالا نوبت شماست كه وارد عمل شده و آستين‌ها را بالا زده، به سلامت خود توجه كنيد و نيازهاي روحي و جسمي خود را در حد توان برآورده كنيد. مطمئنا هر‌آنچه احساس بهتري داشته باشيم نسبت به استرس و نتايج مخرب آن مقاوم‌تر و انعطاف‌پذير‌تر خواهيم شد.
در واقع لازم نيست تغييرات عمده‌اي در زندگي‌تان به‌وجود آوريد؛، حتي موارد ريز و كوچك نيز مي‌تواند در بهبود شرايط روحي شما بالقوه تاثير‌گذار باشد. همين حالا شروع كنيد متوجه خواهيد شد كه به مرور زمان با انتخاب نكات مثبت زندگي تغيير قابل توجهي در زندگي‌تان، محيط كاري و محيط خانه پديد خواهد آمد.
جنب و جوش داشته باشيد:
تمرينات ايروبيك يك روش درماني مؤثر ضد‌استرس، افزايش انرژي، افزايش هوشياري و تنش‌زدايي از فكر و جسم است. حتي مي‌توانيد براي آرامش خاطر بيشتر هر روز به‌مدت چند دقيقه به صداي آب گوش دهيد اما ورزش را مي‌توانيد طي 2يا3 نوبت در روز انجام دهيد.
وعده‌هاي غذايي مناسب اختيار كنيد:
حجم غذايي كم با افزايش وعده‌هاي غذايي در طول روز مي‌تواند سطح قند خون بدن‌تان را در حد مطلوبي نگاه دارد. قند خون پايين باعث تحريك‌پذيري و اضطراب مي‌شود و از طرف ديگر پرخوري بيش از حد شما را سست و بي‌حال مي‌كند.
سيــگار را كنـار بگذاريد:
كشيدن سيگار حين اضطراب و استرس اگرچه ممكن است احساس آرامش را به فرد تلقين كند اما در واقع بر كسي پوشيده نيست كه نيكوتين موجود در سيگار يك ماده مخدر محرك است كه خود مولد سطح بالايي از استرس است، نه كاهش‌دهنده آن.
به قدر كفايت بخوابيد:
استرس و نگراني،بي‌خوابي را به‌همراه مي‌آورد و بي‌خوابي شما را مستعد استرس بيشتر‌مي‌كند. اگرچه در زمان عدم‌وجود خواب كافي در شبانه روز بدن با شرايط موجود تطابق نسبي مي‌يابد، نبايد فوايد داشتن خوابي آرام و كافي را در حفظ تعادل روحي و رواني انكار كرد.
در اينجا چند پيشنهاد براي كاهش استرس شغلي از طريق اولويت‌بندي و برنامه‌ريزي براي مسئوليت‌هاي اجرايي‌تان داريم:
برنامه‌ريزي متعادلي داشته باشيد:
برنامه، مسئوليت‌ها و وظايف روزانه‌تان را تحليل و بررسي كنيد. كار مداوم و نداشتن تفريح صبر شما را در يك آن لبريز خواهد كرد. بين كار و زندگي خانوادگي، فعاليت‌هاي اجتماعي و فردي خود تعادل برقرار كنيد.
بيش از حد خود را درگير تعهدات كاري نكنيد:
برنامه‌هاي كاري را پشت سر هم دسته بندي نكنيد. همه ما غالبا مي‌دانيم كه براي هر كاري تقريبا چه زماني لازم است. اگر وظايف زيادي به گردن شما نهاده شده بين كارهاي واجب و لازم تفاوت قائل شويد. كارهايي كه از اهميت كمتري برخوردارند بايد در انتهاي فهرست قرار گيرد و يا به كلي حذف شود.
زودتر از خواب بيدار شويد:
حتي 15-10 دقيقه مي‌تواند تفاوت بين هجوم عصبي شما به ميز كار و يا با كمال آرامش رسيدن به محل كار را معنا كند، پس استرس خود را با ديررفتن به محيط كار مضاعف نكنيد.
استراحت كوتاه و منظمي براي خود فراهم كنيد:
لحظاتي را تدارك ببينيد تا ذهن خود را نظم داده و به استراحت بپردازيد. همچنين سعي كنيد حتي‌الامكان در هنگام ناهار از پشت ميز بيرون بياييد. قدم زدن دور از ميز باعث آرامش خاطر شما و بازدهي بيشترتان خواهد شد.
كاهش استرس از طريق ارتقاي هوش هيجاني:
حتي اگر در محيطي هستيد كه دائما شرايط استرس‌زاي آن در حال افزايش است، باز هم مي‌توانيد بر خود تسلط داشته و اعتماد به نفستان را حفظ كنيد به شرطي كه هوش هيجاني را شناخته و در جهت تقويت آن پيش رويد. در واقع هوش هيجاني توانايي اداره و به‌كارگيري صحيح احساسات در راه مثبت و سازنده است. از اين طريق شما ديگران را بيشتر به سوي خود جذب كرده، با تفاوت‌هاي موجود بين خود و ديگران كنار آمده، احساسات سرخوردگي‌خود را التيام مي‌دهيد و استرس و تنش را از روابط خود دور مي‌كنيد.
هر قدر ضريب هوش هيجاني شما بيشتر باشد، استرس كمتري در محيط كار خواهيد داشت. خوشبختانه هوش هيجاني ارثي نيست، در واقع خصيصه‌اي است كه ما قادر به يادگيري و ارتقاي آن هستيم. آموختن مهارت‌هاي زير شما را قادر مي‌سازد تا هوش هيجاني را در خود شكوفا كرده و راه‌هاي ارتباط غيركلامي را بياموزيد.
- بياموزيد كه چگونه نسبت به استرس واكنش نشان دهيد و با روش‌هايي كه مي‌تواند به شما آرامش و انرژي مثبت منتقل كند، آشنا شويد.
- با احساسات دروني خود ارتباط برقرار كنيد و از اين راه احساسات و هيجانات خود را مديريت كنيد. شناخت احساسات فردي نه تنها بر اعتماد به نفس شما مي‌افزايد بلكه باعث خواهد شد تا كنترل بيشتري روي خود داشته باشيد.
- توانايي مقابله با چالش‌هاي زندگي را با شوخ طبعي افزايش دهيد. هيچ‌چيز بهتر از شوخ‌طبعي و خنده نمي‌تواند سد دفاعي استرس شما را بشكند.
- ياد بگيريد با مشكلات بدون هيچ واهمه‌اي روبه‌رو شويد و همواره در اين اصل ثابت قدم باشيد كه كنار آمدن با تضاد‌ها و تفاوت‌هاي موجود، رابطه‌اي مستحكم را خواهد آفريد.
helpguide.org
ترجمه:ساناز سرابي زاده
همشهري انلاين