جام جم آنلاين: زندگي در آينده از هر جهت با آنچه امروزه در اطرافمان ميگذرد، متفاوت خواهد بود.
نه تنها قالب زندگي، بلكه ابزارآلاتي كه با تكيه بر آنها زندگي روزمرهمان تسهيل ميشود نيز متفاوت از دنياي امروز خواهند بود.
سيستمها و سازههايي كه در آينده وجود دارد برآيندي از فناوريهاي نويني است كه بتدريج ارائه ميشود و زندگي ما را زير و رو ميكند.
انرژي از جمله مواردي است كه نقش تعيينكنندهاي در شكلگيري اين سازهها و سيستمها خواهد داشت.
گفته ميشود در آينده انرژي به بحراني فزاينده تبديل ميشود و به همين دليل است كه مجموعه تلاشهايي كه براي يافتن راههاي مؤثر به منظور تأمين انرژي صورت ميگيرد به دانشي نوين تبديل شده است.
در آينده بسياري از ساختمانها مبتني بر همين تلاشها ساخته ميشود، حتي مدارس و كلاسهاي درس.
در سالهاي اخير ايدههاي متنوعي در اين خصوص مطرح شده است. به عنوان مثال استفاده از رايانههاي همراهي كه با تكيه بر نور خورشيد، برق مورد نيازشان تأمين ميشود، از جمله راهكارهاي جالبتوجهي است كه براي كلاس هاي درس سالها و دهههاي آينده در نظر گرفته ميشود.
اين تنها يك نمونه ساده از مجموعه وسيع ايدههايي است كه براي كلاسهاي درس آينده مطرح شده است.
كارشناسان پيش بيني ميكنند در آيندهاي كه چندان هم دور نخواهد بود، معماري كلاسهاي درس دگرگوني كلي خواهد يافت.
حدود دو سال پيش خبرهاي هيجانانگيزي از يك پروژه بيسابقه منتشر شد. آن موقع گروهي از محققان جوان دانشگاه دلف ايده طراحي و ساخت كلاسهاي درس پرنده را مطرح كردند.
آنها بر اين عقيده بوده و هستند كه ميتوان كلاسهاي معمولا خستهكننده درس را به محيطي جذاب و متفاوت تبديل كرد.
اين محققان جوان فضاپيمايي را متصور شدهاند كه در حقيقت دانشكده معماري دانشگاه «دلف» است و با حداقل توليد آلايندههاي كربني از زمين به هوا برخاسته و در حالي كه در فضاي اطراف به گردش درميآيد، دانشجويان حاضر در آن در محيطي جذابتر از گذشته به يادگيري دروس خود مشغول ميشوند.
اين پروژه جالب مورد توجه بسياري از محققان و طراحان قرار گرفت و باعث شد تا رقابتي هيجانانگيز براي ايجاد تحولي شگرفت در معماري كلاسهاي درس سالهاي آينده شكل گيرد. اين رقابت جديد با حمايت دانشگاه ملبورن و انستيتو معماري استراليا برگزار ميشود.
برگزاركنندگان اين رقابت به دنبال ايدههاي ابتكاري خاصي ميگردند كه آنها را به طرحهاي قابل اجراي كلاسهاي متحرك نزديك كنند.
يكي از مهمترين ويژگيهايي كه اين طرحها بايد داشته باشند، انطباق كاملشان با معيارهاي زيست محيطي است البته گرچه اين يك فاكتور اساسي است، اما مهمترين مشخصه اين طرحها به قابليت متحرك بودن آنها باز ميگردد.
اين ويژگي اهميت بسياري دارد چون در سالهاي اخير نمونههاي چشمگيري از اين نوع كلاسها در گوشه و كنار جهان ديده شده است. اين دسته از كلاسهاي درس در حقيقت پاسخي به رشد سريع مدارس در دنياست.
استفاده از رايانههاي همراهي كه با تكيه بر نور خورشيد، برق مورد نيازشان تأمين ميشود، از جمله راهكارهاي جالبتوجهي است كه براي كلاس هاي درس سالها و دهههاي آينده در نظر گرفته ميشودهمچنين در مواقعي نظير بروز فجايع طبيعي يا در مناطق دوردستي كه دسترسي به آنها دشوار است، ميتوان به اين نوع كلاسهاي درس به عنوان انتخابي مطمئن نگاه كرد.
بسياري از دانشآموزان و دانشجويان در سراسر جهان از اين موضوع شكايت دارند كه حضور در كلاسهاي درس تا حدي خستهكننده و كسالتبار است اما انگار قرار است اين پروژه پاياني بر اين خستگيها باشد.
حالا پرسش اصلي و البته هيجانانگيز اين است كه برنده اين رقابت هيجانانگيز چه شركتي بوده است؟ طراحان شركت Architectus موفق به شكار جايزه 27 هزار دلاري اين رقابت شدند.
ايده خلاقانه آنها كه تحت عنوان eMOD ارائه شده است، مدلي از يك سيستم قابل انعطاف است كه ميتوان از آن در محيطها و شرايط مختلف آب و هوايي استفاده كرد.
به عبارت ديگر انعطافپذير بودن اين پروژه مهمترين مشخصه آن به شمار ميآيد و به دليل نوع طراحي خاصي كه در خلق آن به كار گرفته شده است قابليت انطباق با برنامههاي متنوع را دارد.
كارشناساني كه اين پروژه را از نزديك دنبال كردهاند معتقدند اين ايده خلاقانه همچون پل ارتباطي ميان يادگيري در قرن بيستويكم و فضاست.
آنها ميگويند، اين طرح درحالي كه در ظاهر ساده به نظر ميرسد اما پيچيدگيهاي خاص خود را نيز دارد.
اشاره اصلي آنها به اين نكته است كه اين طرح خلاقانه نشان ميدهد ميتوان با فضاي اطراف بازي كرد و آن را براي كاربردهاي مختلف دستكاري كرد.
طرح eMOD دربرگيرنده فضايي مختص يادگيري است كه البته در آن ديگر محدوديتهايي همچون ديوارها ديده نميشوند.
فضاهايي كه در آنجا برنامههاي آموزشي اجرا ميشوند (اين فضاها شامل محوطههاي داخلي و خارجي ساختمان اصلي ميشوند) به گونهاي طراحي شدهاند كه بتوان بر اساس نوع برنامه مورد نظر (كار گروهي دانشآموزان يا برنامههاي انفرادي) براحتي قابل تغيير باشند.
اما رقابتي كه شركت Architectus موفق به اخذ جايزه اول آن شد، رتبههاي دوم و سومي نيز داشت كه آنها نيز ايدههاي خلاقانهاي بودند.
در جايگاه دوم شركت NBRS+PARTNERS قرار گرفت كه با ايده خلاقانهاش يعني MODUPOD هيات داوران را شوكه كرد. آنها پس از بررسي اين طرح آن را همچون برنده نخست، داراي قابليت انعطافپذيري عنوان كردند.
نكته جالب توجه درخصوص اين دو طرح، اشتراكات آنهاست. استفاده از صفحات خورشيدي و ديوارها و حتي سقف شيشهاي از جمله اشتراكات اين دو طرح است و تنها تفاوتي كه در اين زمينه ديده ميشود به نحوه چينش آنها در ساختار كلي بنا باز ميگردد.
در طرحي كه برنده اول اين رقابت شده است صفحات خورشيدي در يك نقطه متمركز شدهاند، اما در پروژه MODUPOD اين صفحات در نقاط مختلفي پخش شدهاند به طوري كه در بالاي سقف هر بخش از ساختمان، شماري از صفحات خورشيدي ديده ميشوند.
پروژه MODUPOD براي سال 2025 در نظر گرفته شده است و آن زماني است كه گفته ميشود كتابهاي درسي دانشآموزان سه بعدي خواهد بود. به عقيده كارشناسان، اين كتابها نقش قابل توجهي در ارتقاي سطح آموزشي مدارس و مراكز آموزشي خواهند داشت.
اين پروژه شامل كلاسهايي است كه براحتي و در كمترين زمان ممكن آماده به كار ميشوند. از اين رو ميتوان از اين كلاسها در مناطق دورافتاده يا نواحياي كه قرباني فجايع طبيعي نظير سيل و زمينلرزه شدهاند، استفاده كرد.
گذشته از اين ميتوان از هسته مركزي اين ساختمان به عنوان مركز رسانهاي آن در جهت انتشار اخبار و پيشرفت هاي مدرسه استفاده كرد. از اين رو به نظر ميرسد تا دو دهه آينده دانشآموزان در نسل جديدي از كلاسهاي درس حاضر خواهند شد.
مترجم: مهدي پيرگزي
منبع: Gizmag