سن خاصي براي ارتودنسي وجود ندارد
حركت دندان‌ها به سمت زيبايي
جام جم آنلاين: هر چند در نظر بسياري از افراد، ارتودنسي روشي علمي براي مرتب شدن و زيبايي دندان‌هاست اما اين روش در واقع درمان ناهنجاري‌هايي است كه دندان‌ها و فك‌ها نسبت به قاعده جمجمه دارند.
درمان اين ناهنجاري‌ها مي‌تواند به صورت مجزا يا همزمان باشد كه در مجموع ارتودنسي مي‌كوشد دندان‌ها را به زيباترين حالت تغيير شكل دهد.
معمولا اولين پرسشي كه براي متقاضيان ارتودنسي مطرح مي‌شود، سن است و اين‌كه آيا در زمان مناسب به دندانپزشك مراجعه كرده‌اند يا خير.
به گفته ارتودنتيست‌ها، انجام اين عمل سن خاصي ندارد، اما اصلاح برخي ناهنجاري‌هاي فك بهتر است در سن خاصي نسبت به وضع رشد بيمار انجام شود، مثلا براي درمان ناهنجاري‌هاي فك نسبت به جمجمه بهتر است در سن رشد وارد عمل شد و ناهنجاري را رفع كرد تا در سال‌هاي بعد نياز به جراحي به حداقل برسد بنابراين ارتودنسي در هر سني امكان‌پذير است به اين شرط كه وضعيت استخواني و دندان‌ها و نسوج اطراف دندان‌هاي بيمار از سلامت لازم برخوردار باشد.
بر اين اساس والدين در صورت مشاهده ناهنجاري در دندان و فك بهتر است تا دير نشده، براي مشاوره به دندانپزشك متخصص مراجعه كنند كه برخي 6 سالگي را بهترين سن مي‌دانند.
دكتر مهرداد فتحيان، ارتودنتيست با تاييد اين موضوع به «جام‌جم» مي‌گويد: ارتودنسي ناحيه پاييني صورت را به‌طور كامل تحت‌تاثير قرار مي‌دهد و نه تنها لبخند، بلكه فرم لب و ارتفاع بيني تا چانه را اصلاح مي‌كند. با ارتودنسي مي‌توان صورت خيلي گرد را كمي كشيده ساخت و بالعكس يا لب برجسته را كمي به سمت داخل يا لب‌هاي نازك را كمي به سمت بيرون متمايل كرد.
اين ارتودنتيست توضيح مي‌دهد: در ارتودنسي هنگام شروع كار به خاطر حركت دندان‌ها ممكن است بيمار احساس درد داشته باشد، اما پس از چند روز اين درد برطرف مي‌شود.
به گفته فتحيان، در مواردي كه ارتودنسي به تنهايي نتواند به نتيجه دلخواه برسد، مي‌توان از درمان‌هاي جراحي نيز براي زيبايي بيشتر فك و دندان استفاده كرد، اما در بسياري موارد مي‌توان قسمت تحتاني صورت بيمار را بدون جراحي تغيير داد.
رعايت دقيق‌تر بهداشت دندان‌ها
ارتودنسي، دندان‌ها را خراب نمي‌كند، البته اگر پزشك و بيمار كار خود را درست انجام دهند. مطمئنا گذاشتن بركت‌ها (ابزار ارتودنسي) و سيم‌ها در دهان، گير غذايي را بيشتر مي‌كند و اگر بيمار در رعايت بهداشت كوتاهي كند، دندان‌ها پوسيده مي‌شود.
بنابراين رعايت بهداشت در ارتودنسي حرف اول را مي‌زند. بيمار بايد تمام دستورهاي پزشك را بدرستي اجرا كند و نحوه درست مسواك زدن و نخ كشيدن دندان‌ها را خوب انجام دهد.
به گفته دكتر فتحيان، دندانپزشك متخصص بايد اصول ارتودنسي را رعايت كند، در غير اين صورت ممكن است ريشه دندان‌ها كوتاه شود. زماني كه جهت و فرم نيروهاي وارده به دندان درست باشد و دندان به جاي درست هدايت شود، نه تنها نسوج دندان خراب نمي‌شود، بلكه بيماري‌هاي نسوج دهان هم رفع مي‌شود و دندان‌ها سالم مي‌مانند.
معمولا كساني كه مشكلات فكي و دنداني دارند، مشكلات لثه‌اي هم خواهند داشت. درمان ارتودنسي براي رفع اين مشكلات مي‌تواند كمك‌كننده باشد، زيرا دنداني كه كج شود، به لثه و نسوج اطراف خود صدمه مي‌زند. اما زماني كه اين دندان صاف مي‌شود، نيروي وارده به فك و جويدن بهتر مي‌شود. به اين ترتيب نسوج اطراف دندان سالم‌تر مي‌ماند.
ارتودنسي نامرئي
ارتودنسي مانند هر رشته ديگر پزشكي پيشرفت‌هاي زيادي داشته و چند نسل را پشت سر گذاشته است. يكي از روش‌هاي جديدي كه حدود يك دهه است به اين درمان افزوده شده، ارتودنسي نامرئي است.
ارتودنسي نامرئي در واقع طلق‌هاي شيشه‌اي هستند كه روي دندان‌ها جا مي‌گيرند. اين طلق‌هاي بي‌رنگ معمولا مشخص نيست و از اين جهت از سوي بيماران مورد استقبال قرار مي‌گيرند.
دكتر فتحيان با بيان اين‌كه اين روش درماني راحت است و در طول درمان، كمتر كسي متوجه مي‌شود چيزي روي دندان‌هاي بيمار قرار گرفته، مي‌گويد: اين طلق‌ها محدوديت‌هايي دارد و تنها 15 تا 20درصد افرادي كه نياز به ارتودنسي دارند، مي‌توانند از اين روش استفاده كنند.
به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه، در اين روش بيمار بايد هر دو هفته يك بار اين طلق‌ها را تعويض كند و ارتودنتيست بايد طلق جديدي را كه با توجه به وضعيت دندان‌هاي بيمار ساخته شده، وارد دهان بيمار كند.فتحيان درخصوص ساير روش‌هاي ارتودنسي ادامه مي‌دهد: نوع ديگري از درمان ارتودنسي هم وجود دارد كه در آن بركت‌ها و سيم‌ها از داخل روي دندان‌ها نصب مي‌شود.
به گفته وي، در اين روش زبان اذيت نمي‌شود و نسوج اطراف دندان صدمه نمي‌بيند، اما اين درمان زمانگير و گران‌تر از درمان‌هاي معمولي است و بايد بهداشت دهان و دندان بخوبي رعايت شود.
مستوره برادران نصيري - گروه سلامت