عضو هيئت علمی گروه معارف دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران تصريح كرد: خالق من می‌داند كه من او را می‌خواهم؛ به‌همين دليل بر اساس آن لطف خاص به من جواب می‌دهد. در بسياری از موارد اجابت به واسطه لطف خاص خداست نه درستی دعای ما و اجابت به‌دليل توجه دادن ما به خدا صورت می‌گيرد.


حجت‌الاسلام والمسلمين محسن اديب بهروز
حجت‌الاسلام والمسلمين محسن اديب بهروز، عضو هيئت علمی گروه معارف دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران و مدير گروه رشته تاريخ اسلام در جامعه‌الزهرا(س) و حوزه خواهران در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) در بخش اول سخنان خود با تأكيد بر اينكه حتماً بايد در اظهار نظرهای دينی از روش پازلی(مجموعه مستنداتی كه منجر به فهم مراحل مبحث دينی و نحوه صحيح عمل به آن می‌شود) استفاده كرده و دقيقاً به خواننده اعلام كنيم كه از چه منابعی استفاده كرده‌ايم، گفت: معمولاً ما به‌خاطر موانعی خواستن خدا را به‌صورت واقعی نداريم بلكه به‌صورت واژگانی يا ذهنی داريم، اگر آن موجود ذهنی ما با آن حقيقت مطلق تطبيق نكند؛ اجابتی حاصل نمی‌شود، چرا كه ما خدا را صدا نزده‌ايم.
بخش اول مصاحبه را اينجا بخوانيد:

وی در بخش دوم سخنان خود ادامه داد: من در ذهنم موجودی را به نام خدا برای خودم تعريف كرده‌ام و او را صدا می‌‌زنم؛ در قرآن خداوند می‌فرمايد «اگر شما مرا صدا كنيد من پاسخ می‌دهم»، برخی می‌پرسند پس چرا وقتی من خدا را صدا می‌زنم جواب دريافت نمی‌كنم؟ در جواب می‌توان گفت «بايد ديد شما چه كسی را صدا می‌زنيد»؛ در اصول كافی هم مطرح شده كه می‌توان بررسی كرد شما چه كسی را صدا كرده‌ايد، خدا را يا موجود ذهنی كه خود ساخته‌ايد؟

خدای ذهنی خود را توصیف کنید

اين استاد دانشگاه‌ كشورمان به همه مسلمانان توصيه كرد در زندگی خود يك‌بار هم كه شده خداوندی را كه در ذهن دارند بر روی كاغذ توصيف كنند و اظهار كرد: هر مسلمانی يك بار در زندگی خود خدايی را كه در ذهن دارد به‌صورت واژگانی بر روی كاغذ ترسيم و توصيف كند، بعد ببينيد كه خدای ذهنش با خدايی كه در قلبش وجود دارد چه قدرهماهنگ است، چرا كه گاهی خدايی كه در ذهن داريم چون برخاسته از مجموعه اطلاعات دانشی ماست، ممكن است بهتر و عالی‌تر از خدايی كه در قلبمان باور كرده‌ام، باشد.

عضو هيئت علمی گروه معارف دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران،
خداوند بر ناتوانايی‌های ما علم دارد به همين دليل در بسياری از اوقات بر اساس همان لطف خاص به ما كمك می‌كند كه بتوانم با راه‌كارهايی از بن ‌بست‌هايی كه در آن قرار می‌گيريم خارج شويم
وی به عنوان مثال مطرح كرد: ممكن است من در ذهنم خداوند را بر اساس اطلاعات دانشی قدرتمند بر تأمين نيازهای مادی خودم بدانم، اما در قلبم اين مسئله را باور نداشته باشم، وقتی اين مسئله را در قلبم باور نمی‌كنم، طبيعی است كه خدايی كه در قلب من قرار گرفته است، با خدايی كه در ذهنم وجود دارد تفاوت داشته باشد.

حجت‌الاسلام اديب بهروز در ترسيم مراحلی كه می‌تواند به مسلمانان برای انجام صحيح دعا كمك كند، گفت: اول بايد خدای ذهنی را بر روی كاغذ ترسيم ‌كنيم، بعد به يك كارشناس واقعی قرآنی مراجعه كنيم تا به كمك قرآن كه تنها منبع دست‌يابی به خصوصيات حقيقت مطلق است؛ فاصله ميان خداوند حقيقی با خداوند ساخته ذهنمان را به دست آوريم.

وی با تأكيد بر اينكه بايد در اين مرحله از حضور كارشناسان دقيق با ضريب خطای كم بهره گرفت، تصريح كرد: البته حتماً بايد اين احتمال را بدهيم كه هر چه كارشناس من توانايی كمتری داشته باشد ضريب خطای برداشت كارشناس افزايش پيدا می‌كند و در نظر داشته باشيم كه در اين مرحله از يك واسطه انسانی با خطاهای متعدد استفاده كرده‌ام كه از يك كتاب الهی كه عين كلمات خداوند است، استفاده بشری كند.

عضو هيئت علمی گروه معارف دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران، افزود: برای كمتر شدن ضريب خطای كارشناس بهتر است به كارشناس معصوم(ص) و حتی خود پيامبر(ص) مراجعه شود تا او خداوند را از زبان قرآن برای ما توصيف كند، سپس ما بايد خداوند قرآنی را با خدای ذهن خودمان مطابقت بدهيم، اگر ديديم اين خداها يكی است و يا نزديك به هم هستند اميدوار باشيم كه وقتی دعا می‌كنيم، يعنی خدا را صدا می‌زنيم، آن حقيقت مطلق را مورد توجه قرار داده‌ايم، ولی چنانچه ديديم تفاوت زيادی دارد بايد بدانيم موجودی را صدا زده‌ايم كه غير از آن حقيقت مطلق بوده است پس نبايد انتظار داشته باشم كه وقتی ديگری را صدا زده‌ايم، جواب را از آن حقيقت مطلق دريافت كنم.

خبرنگار ايكنا با اشاره به حديثی از امام جواد(ع) كه می‌فرمايد «هر كه از خدا قطع اميد كند و به غير او پناهنده شود، خداوند او را به همان شخص واگذار می‌كند» سؤال كرد «يعنی خداوند همه ما را به غير واگذار كرده است؟» كه وی پاسخ داد: خير، در موقعيت‌هايی خداوند از لطف خاص خود برای بندگانش استفاده می‌كند، خداوند بر ناتوانايی‌های ما علم دارد به‌همين دليل در بسياری از اوقات بر اساس همان لطف خاص به ما كمك می‌كند كه بتوانيم با راه‌كارهايی از بن‌بست‌هايی كه در آن قرار می‌گيريم، خارج شويم.

وی تصريح كرد: علی رغم علم خدا و لطفش بهتر است كه ما از اول بدانيم كه وقتی فكر می‌كنيم در حال دعا هستيم آيا واقعاً دعا می‌كنيم يا كار ديگری انجام می‌دهيم. تصور رفتاری ما از دعا، طلب حاجت است، يعنی من در دعا بلافاصله طلب حاجت می‌كنم و از خدا می‌خواهم مشكلم را رفع كند، اما دعا اين نيست. دعا اساساً عبادت است، لذا گفته می‌شود، كسانی كه دعا نمی‌كنند مشرك و متكبر هستند، لذا در آيه قرآن داريم كه حضرت ابراهيم بسيار دعا می‌كرد، چرا كه بسيار خدا را صدا ميزد و عبادت می‌كرد.

حجت‌الاسلام اديب بهروز با تأكيد بر اينكه اجابت زمانی محقق می‌شود كه ما حقيقت مطلق را صدا بزنيم، موقعيتی را به تصوير كشيد كه ما آن حقيقت مطلق را در ذهن نداريم بلكه موجود ديگری را داريم و گفت: خالق من می‌داند كه من او را می‌خواهم به‌همين دليل اينجا بر اساس آن لطف خاص به من جواب می‌دهد و اجابت صورت می‌گيرد، در حالی كه بر اساس مسير عادی نبايد اجابتی صورت گيرد، لذا در بسياری از موارد اجابت به واسطه لطف خاص خداست نه درستی دعای ما و اجابت به‌دليل توجه دادن ما به خدا صورت می‌گيرد.