جام جم آنلاين: استاد ما وقتي در موضوع اخلاق از خودخواهيها و منيتها سخن به ميان آورد و اين صفت رذيله را نكوهش كرد، به مصاديقي از اين خودخواهي اشاره كرد كه شايد تاكنون در ذهن من و امثال من اصلا خطور نكرده بود.
او ميگفت وقتي از يك مسيري در كوچه و خياباني عبور ميكنيد و وسيله نقليه ديگري در مقابل شما حركت ميكند و شما بدون اين كه ذيحق باشيد با علامت چراغ زدن از او ميخواهيد توقف كند و مسير را براي شما باز كند و به شما راه بدهد، در واقع با اين خودخواهي خود را بر ديگري ترجيح دادهايد و اين كار ناشايست ريشه در منيتها دارد. ميگفت: شما خود را ذيحق ميدانيد و خود را بر طرف مقابل مقدم ميداريد؟! اين جز خودخواهي چه توجيه ديگري ميتواند داشته باشد؟
البته استاد ما به مصاديق ديگري هم اشاره كرد و ميگفت: در معابر عمومي، آنها كه اقدام به سد معبر ميكنند، بساط خود را پهن ميكنند، اجناس داخل مغازه را در پيادهرو قرار ميدهند، بدون توجه به حقوق ديگران، بر سر راه مردم توقف ميكنند، اينها همه ريشه در خودخواهيها و منيتها دارد كه شايد كمتر به آن توجه داشته باشيم، راستي در زندگي روزمره و هر روزي، ما چرا با چنين هرج و مرجهايي هر چند كوچك و ناچيز مواجه ميشويم؟
عبور موتورسيكلتها از پيادهروها كه حريم عابران پياده است چه معنا و مفهومي ميتواند داشته باشد؟ چرا برخي چنان به خود اجازه ميدهند كه مرتكب هر خطايي در جامعه شوند.
آيا استفاده از دخانيات در معابر و اماكن عمومي، تجاوز به حقوق ديگران نيست و ريشه در منيتها و خودخواهي و خودكامگي ندارد؟
بياييم ضمن احترام به حقوق ديگران، در رفتار اجتماعي خود تجديدنظر كنيم و با رفتار و كردار شايسته خود، فرهنگي دوستداشتني و صميمي كه ريشه در همدلي دارد به يادگار بگذاريم. يادمان باشد بسياري از ناهنجاريهاي اجتماعي ريشه در همين منيت و خودخواهي ما دارد.
بهراستي اگر ما در رفتار و زندگي اجتماعي خود به حق خود قانع باشيم، شاهد برخي پديدههاي غيرمتعارف نخواهيم بود؛ پديدههايي مثل عبور از چراغ قرمز، مثل پارك كردن در محل پاركينگ ممنوع، توقف در پيادهروها و عدم توجه به آداب و رسوم مردم يك شهر و روستا.
رعايت قوانين و مقررات هر جامعهاي و توجه به آداب و رسوم مردم آن جامعه و احترام به حقوق ديگران علاوه بر آن كه جامعه را از هرج و مرج دور ميكند، معرف شخصيت ما هم در رفتار فردي و زندگي اجتماعي و تعامل با ديگران خواهد بود.
محمد خامهيار