كتاب حاضر كوششی است در بیان حیات معقول كه به صورت سخنرانی ایراد شده و در تكمیلِ مقاله ی دیگری تحت عنوان <هدف حیات> می باشد. زندگی طبیعیِ محض و حیات معقول، آغازین بحثِ این كتاب است و به نظر می رسد همان بحثی است كه در جلد هشتم ترجمه و تفسیر نهج البلاغه نیز آمده است.