پليس مي‌گويد: شهروندان بايد از مراجعه به كافي‌نت‌ها براي رصد كردن حساب‌هاي بانكي‌شان پرهيز كنند
هشدار! كلاهبرداران حسابتان را خالي نكنند
اسلحه دستشان نمي‌گيرند، با چشم بند وارد بانك نمي‌شوند، فرياد نمي‌زنند كه «دست‌ها بالا»، ديگر نه كيسه‌هاي بادكرده پول در كار است و نه تعقيب و گريز خودروها در كوچه پس كوچه‌هاي شهر! آنها طوري حساب‌هاي بانكي‌تان را خالي مي‌كنند و دار و ندارتان را مي‌دزدند كه تا مدت‌ها شايد حتي ندانيد از چه كسي و به كجا شكايت كنيد.
بر اساس گزارش پليس فتا (پليس فضاي توليد وتبادل اطلاعات نيروي انتظامي)، نيمي از پرونده‌هاي قضايي تشكيل شده در اين مركز پليس، مربوط به برداشت‌هاي غير مجاز از حساب‌هاي بانكي است كه در بيشتر آنها مقصر اصلي شهرونداني بوده‌اند كه با بي‌احتياطي در استفاده از انواع خدمات بانكداري الكترونيك راه سوءاستفاده را براي كلاهبردارها هموار كرده‌اند.
خيلي از شما كه همين حالا گزارش ما را درباره برداشت‌هاي غير مجاز از حساب‌هاي بانكي و كلاهبرداري‌هاي رايانه‌اي مي‌خوانيد، گمان مي‌كنيد چنين جرمي آنقدر نادر است كه احتمال مواجهه‌تان با آن به صفر پهلو مي‌زند، اما سرهنگ سيد محسن ميربهرسي معاون اجتماعي پليس فتا، نظر ديگري دارد و به مردم هشدار مي‌دهد كه آمار اين گروه از جرايم رو به افزايش است و مجرمان با استفاده از شيوه‌هايي مانند فيشينگ (استفاده از درگاه اينترنتي مشابه بانك‌ها) و نصب برنامه‌هاي جاسوسي مانند key logger، به حساب‌هاي بانكي شهروندان دستبرد مي‌زنند.
شتاب گرفتن كلاهبرداري‌هاي اينترنتي، نسبتي مستقيم با افزايش شمار سايت‌هايي دارد كه موضوعاتشان درباره شرط‌بندي، قرعه‌كشي و نظرسنجي از مردم است و اين نوع سايت‌ها، ابزاري مناسب براي سوءاستفاده‌هاي خطرناك در فضاي مجازي را براي شيادان فراهم كرده‌اند.
معاون اجتماعي پليس فتا اعتقاد دارد كه بانك‌ها بايد براي جلوگيري از به خطر افتادن وجوه نقدي مشتريان و بي‌اعتماد شدن شان به سيستم بانكي كشور، هر چه سريع تر نكات امنيتي را پيش‌بيني كنند.
او تاكيد مي‌كند كه پليس فتا دائما در حال رصدكردن فضاي مجازي است اما اين رصد زماني كارساز مي‌شود كه كاربران اينترنتي نيز سطح آگاهي‌شان را از فضاي مجازي افزايش دهند.
رشد آمار كلاهبرداري‌هاي اينترنتي و بخصوص برداشت‌هاي غيرمجاز از حساب مشتريان به حدي زياد شده است كه اخيرا بانك ملي ايران نيز طي اطلاعيه‌اي از مشتريان خود خواسته اطلاعات محرمانه‌شان از جمله رمز دوم، شماره شناسايي مشتريان (cvv2) و ساير اطلاعات كارت و حساب بانكي خود را در اختيار افراد ناشناس قرار ندهند، چرا كه افرادي ناشناس با ارسال نامه الكترونيكي (email) تحت عناوين مختلف نظير بهره‌مندي از جوايز ويژه، از مشتريان خواسته اند تا اطلاعات محرمانه حساب خود را براي آنها ارسال كنند.
شايد گمان كنيد اگر كلاهبرداري‌هاي اينترنتي صرفا مربوط به برداشت غيرمجاز از حساب‌هاي بانكي باشد و شما هرگز با استفاده از اينترنت حساب بانكي‌تان را رصد نكنيد، هرگز قرباني كلاهبرداري نخواهيد شد، شايد هم ساكن شهري بجز تهران باشيد و از ذهن‌تان بگذرد كه اين نوع زرنگ بازي‌ها، خاص مجرمان حرفه‌اي پايتخت است و هنوز بزهكاران شهرستاني با چم و خم اين نوع جرايم آشنا نشده‌اند اما اشتباه مي‌كنيد.
كلاهبرداري‌هاي اينترنتي انواع ديگري بجز برداشت‌هاي غيرمجاز از حساب‌هاي بانكي شهروندان دارد و پليس فتا، پرونده‌هاي زيادي دارد كه همه به دستگيري مجرمان ختم شده و محل وقوع‌شان شهرستان‌ها بوده‌اند!
سرهنگ دكتر رضا غني‌لو رئيس مركز اطلاع‌رساني و ارتباطات نيروي انتظامي نيز در گفت‌وگوي اختصاصي با «جام‌جم» تاييد مي‌كند كه پرونده‌هايي از كلاهبرداري‌هاي اينترنتي نيز مربوط به شهرستان‌ها بوده‌اند؛ او در اين زمينه پرونده‌هاي فراواني را به ياد مي‌آورد.
براي مثال در پرونده‌اي مربوط به استان البرز بزهكاران از طريق ارسال پيامك و ايميل و اعلام شماره حساب از مردم خواسته‌اند در مسابقه‌اي هفتگي شركت كنند و جوايز بگيرند و طوري تبليغ مي‌كرده‌اند كه قرباني‌ها مطمئن مي‌شدند شانس برنده شدن شان تقريبا صددرصد است اما شرط شركت در مسابقه اين بوده كه آنها براي ثبت‌نام مبلغي را به حسابي واريز كنند و آنها پس از واريز كردن پول و انتظار بيهوده براي شركت در مسابقه مي‌فهميده‌اند كه برنده مسابقه پيش‌تر تعيين شده است، برنده كلاهبردار‌هايي بودند كه از همين طريق ميليون‌ها تومان پول به جيب زده‌اند.
پرونده‌اي ديگر در زمينه كلاهبرداري‌هاي اينترنتي مربوط به ناپديد شدن ميليون‌ها تومان از حساب يك مغازه دار در استان ايلام است. در اين ماجرا، مردي با ظاهري موقر و آراسته، از مغازه‌اي ميليون‌ها تومان جنس مي‌خرد. او پيش تر با نوع خودرويي كه سوار مي‌شود و خريدهاي قبلي از همان فروشگاه، اعتماد مغازه‌دار را كسب كرده است اما در آخرين خريد متوجه مي‌شود كه دسته چكش تمام شده است و با ابراز شرمندگي، شماره حساب فروشنده را مي‌گيرد تا در اسرع وقت به حسابش پول بريزد.
دريافت شماره حساب، كار كشف رمز فروشنده را براي كلاهبردار بسيار آسان مي‌كند و نه تنها او ميليون‌ها تومان از اجناس مغازه را جلوي چشم فروشنده بدون پرداخت وجهي به سرقت مي‌برد، بلكه چند روز بعد فروشنده متوجه مي‌شود رمز كارتش لو رفته و پس‌اندازش ناپديد شده است!
اما هيچكدام از اين ماجرا به اندازه پرونده كلاهبرداري در آذربايجان شرقي عجيب نيستند. در اين پرونده كلاهبردارها از كشور غنا اقدام به كلاهبرداري كرده‌اند. آنها با يكي از متمول‌هاي اين استان از طريق ايميل تماس گرفتند و گفتند برنده جايزه 500 هزار دلاري شركت كوكاكولا شده است.
طبيعي است كه اگر شما هم جاي او بوديد ادعايشان را باور نمي‌كرديد، اما اگر مثل او به دبي دعوت مي‌شديد و دفتر شركتي را به شما نشان مي‌دادند و قرار دادي امضا مي‌كردند كه بر اساس آن امور حقوقي براي انتقال اين وجه به حساب شما آغاز مي‌شد، حتما ايمان ميآورديد كه بخت به شما رو كرده است! اما او براي دريافت 500 هزار دلار بادآورده بايد 3 هزار دلار به حساب شركت واسطه مي‌ريخت و طبيعي است كه بلافاصله اين وجه را مهيا كرد و.... احتمالا مي‌توانيد حدس بزنيد كه همه اين داستان، با قوه خلاقه كلاهبردارها ساخته شده بود و تمام خرجي كه كردند اجاره يك روزه دفتري در دبي بود.
يكي از روش‌هاي شايع ديگر كه در تهران و شهرستان‌ها تقريبا به يك نسبت استفاده شده است، فريب دادن متقاضيان وام از طريق سايت‌هاي غيرمعتبري است كه آگهي پرداخت وام منتشر مي‌كنند. در اين روش متقاضيان بايد فرم‌هايي را از طريق اينترنت پر كنند كه با طراحي پرسش‌هايي در مراحل مختلف، به شكلي نامحسوس، همه اطلاعات محرمانه مخاطبان را به دست مي‌آورند و در فرصتي مناسب از آنها استفاده مي‌كنند.
پليس: نگران نباشيد، ما كنارتان هستيم
رئيس مركز اطلاع‌رساني و ارتباطات نيروي انتظامي به مردم اطمينان مي‌دهد كه امروز در همه استان‌ها نمايندگي پليس فتا راه‌اندازي شده و در دادسراهاي استان‌ها حداقل يك شعبه براي رسيدگي به اين جرم اختصاص يافته است و در صورتي كه كسي نياز به راهنمايي در اين باره داشته باشد و از نشاني پليس فتاي شهرستانش بي‌خبر باشد، مي‌تواند با شماره پليس 110 تماس بگيرد و جريان را اطلاع دهد تا با پليس فتا مرتبط شود.
اما هميشه و در همه حال، پيشگيري آسان‌تر از چاره‌انديشي پس از وقوع يك حادثه است و به همين دليل اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم انتظامي با اشاره به اين كه گروهي از بزه ديدگان فضاي مجازي از سر بي‌احتياطي، قرباني شده‌اند، به مردم هشدار مي‌دهد هرگز به ايميل‌ها و پيامك‌هاي مشكوك و ناشناس پاسخ ندهند.
به گفته او، شهروندان براي پيشگيري از برداشت غيرمجاز حساب‌هاي بانكي، بايد از مراجعه به كافي‌نت‌ها براي رصد كردن حساب‌هايشان پرهيز كنند و اگر ناچار شدند به كافي‌نت مراجعه كنند مراقب باشند كه در گوشه و كنار دوربيني نصب نشده باشد و از ورود رمز اينترنتي آنها فيلمبرداري نكند.غني لو با تاكيد بر اين كه شهروندان بايد دقت داشته باشند كه اگر مي‌خواهند به سايت بانك موردنظرشان مراجعه كنند، نشاني اينترنتي آن حتما بايد با عبارت//: https شروع شده باشد مي‌گويد: به هيچ وجه با كليك بر روي لينك سايت بانك‌تان در سايت‌هاي غريبه، وارد صفحه اطلاعات مربوط به حسابتان نشويد چرا كه ممكن است اين سايت‌ها شبيه‌سازي شده باشند.
رئيس مركز اطلاع‌رساني و ارتباطات نيروي انتظامي به مردم توصيه مي‌كند: هنگامي كه از اينترنت استفاده مي‌كنيد در پاسخ به پرسش‌هايي از قبيل اين كه،آيا مي‌خواهيد اطلاعات‌تان ذخيره شود، گزينه خير را انتخاب كنيد و دقت كنيد كه هنگام خريد، ورود رمز شما توسط فروشنده حتما از درگاه بانك مربوطه باشد.
مريم يوشي‌زاده / گروه جامعه