بعضي از اين جشنها و سنتها با يك شوخي دوستانه آغاز شده و كمكم توسعه يافته است
عجيبترين جشنوارهها
جام جم آنلاين: برگزاري جشنها در مناطق مختلف دنيا نهتنها تابع تغييرات زماني است بلكه گاهي تغييرات مكاني نيز موجب ميشود تا در شيوه برگزاري اين جشنها كه اغلب در تاريخ گذشته و همچنين اعتقادات اقوام ساكن در اين مناطق ريشه دارند نيز تغييراتي ايجاد شود.
اين در حالي است كه در بسياري از شهرها و كشورها تلاش ميشود تا هر طور كه شده چنين جشنها و سنت هايي را كه معرف هويت فرهنگي اقوام ساكن در اين مناطق و در حقيقت برگرفته از فرهنگ غيرمادي حاكم بر جوامع است زنده نگه دارند.
جشنها و آيينهاي كهني كه امروزه به عنوان نماد فرهنگي كشورها برگزار ميشوند ازجمله سنتهاي پابرجايي هستند كه عليرغم مواجهه با دگرگونيهاي اجتماعي و سياسي همچنان به روال گذشته برگزار شده و به دست فراموشي سپرده نشدهاند. نوروز، يلدا و جشنهايي از اين قبيل ازجمله جشنها و آيينهايي هستند كه در همه شهرهاي كشورمان از گذشتههاي دور تا به امروز عليرغم وجود تفاوتهايي كه برگرفته از موقعيت جغرافيايي و تاريخ گذشته شهرهاي مختلف است، برگزار ميشوند. در اين ميان بعضي از جشنهاي كهن و ديرينه در بسياري از شهرها به دست فراموشي سپرده شده و تنها در مناطق محدودي تا به امروز بر جاي مانده است. برخي از اين آيينها نيز برگرفته از اعتقادات مذهبي افراد هستند كه از آن جمله ميتوان به اعياد مذهبي قربان، غدير خم، فطر، نيمه شعبان و روز مبعث پيامبر(ص) اشاره كرد. اعياد ملي نيز بخشي از فرهنگ كشورها هستند. جشنهاي ملي چهارشنبهسوري و سيزدهبدر ازجمله جشنهاي ملي ايراني هستند كه برگزاري آنها از گذشتههاي دور در ميان اقوام ايراني مرسوم بوده است.
گاهي برخي از جشنها و سنتها به خاطر اين كه از نظر شيوه برگزاري در مقايسه با جشنها و سنتهاي ديگر متفاوت و قدري عجيب به نظر ميرسند به عنوان جشنهاي عجيب نام برده ميشود كه اگر با موشكافي بيشتري درباره پيشينه آنها تحقيق و بررسي كنيد متوجه خواهيد شد كه اغلب اين جشنها و سنتها با يك شوخي دوستانه آغاز شده و كمكم در يك شهر يا كشور توسعه يافته است.
جشنهاي مغربزمين
جشن هالوين يكي از جشنهاي سنتي مغربزمين است كه همه ساله در شب سي و يكم اكتبر برگزار ميشود. در اين مراسم كه شايد ميتوان گفت از برخي جهات شبيه به مراسم چهارشنبهسوري است. جشني كه در شب آخرين چهارشنبه سال در كشور ما برگزار ميشود افراد لباسهايي عجيب ميپوشند و كودكان براي جمعآوري نبات و آجيل به خانه ديگران ميروند. اين جشن در كشورهاي آمريكا، ايرلند، كانادا، اسكاتلند و بسياري از كشورهاي اروپايي برگزار ميشود. در گذشته برگزاري مراسم هالوين در آمريكا مرسوم نبود و براي نخستين بار مهاجران اسكاتلندي و ايرلندي در قرن نوزدهم ميلادي ساكنان آمريكا را با اين جشن سنتي عجيب و غريب آشنا كردند. بررسيهاي انجام شده حاكي از آن است كه جشن هالوين كه برگزاري آن از 2000 سال قبل تاكنون در كشورهاي غربي متداول و مرسوم بوده است بيانكننده اعتقاد اقوام آنها به جهان آخرت است.
از آنجا كه در دهه 1910 ميلادي تغييراتي در شيوه برگزاري اين مراسم ايجاد شد كه به نظر ميرسيد رفته رفته اين مراسم به شيوهاي متفاوت از آنچه در ذهن پديدآورندگان آن بود برگزار شود، برگزاري هالوين براي مدت زماني در آمريكا متوقف شد تا اين كه سرانجام سال 1920 براي نخستين بار جشن هالوين به عنوان يك روز مذهبي در كشور آمريكا به تصويب رسيد. در كشورهاي غربي هالوين از روزهاي مذهبي و محترم است و مردم با برگزاري مراسم اين روز به استقبال ميلاد حضرت مسيح و جشن سال نو ميروند.
گاوبازي و پرتاب گوجه فرنگي
اسپانياييها از جمله افرادي هستند كه شايد بتوان آنها را در رتبه اول فهرست علاقهمندترين كشورها به برگزاري جشنهاي عجيب و غريب قرار داد. يكي از معروفترين جشنهاي اين كشور جشنواره پرتاب گوجهفرنگي (جشن توماتينا) است كه در آخرين چهارشنبه اگوست در منطقهاي نزديكي شهر والنسيا برگزار ميشود. در اين جشن كه قدمتي 67 ساله دارد بسياري از مردم منطقه شركت ميكنند و براي افرادي كه در اين ماه به اسپانيا سفر ميكنند جشنواره پرتاب گوجهفرنگي يكي از جاذبههاي توريستي اين كشور است. در روز برگزاري اين جشن، مردم به مدت چند ساعت به سمت همديگر گوجهفرنگي پرتاب ميكنند. البته اين گوجهفرنگيها از انواع گوجهفرنگيهايي است كه ارزش غذايي نداشته و صرفا به همين منظور جمعآوري ميشود. سال 1994 در اين منطقه جشنواره سنتي ديگري برگزار ميشد. در حين برگزاري اين مراسم چند جوان به شوخي به هم گوجهفرنگي پرتاب كرده و به همين علت پليس آنها را دستگير ميكند و اين جوانان تصميم ميگيرند سال ديگر نيز همزمان با برگزاري اين جشن سنتي اين مراسم را دنبال كنند و به اين ترتيب جشن پرتاب گوجهفرنگي جايگزين جشنواره سنتي آنان شد.
نكته: اسپانياييها از جمله افرادي هستند كه ميتوان آنها را در رتبه اول فهرست علاقهمندترين كشورها به برگزاري جشنهاي عجيب و غريب قرار داد
در روز برگزاري اين مراسم، پس از پايان جشن از ماشينهاي آتشنشاني براي تميز كردن خيابانها استفاده ميشود. جشن فرار از گاوهاي وحشي نيز از ديگر مراسم عجيب و غريبي است كه در اسپانيا برگزار ميشود كه بعضي از ديگر كشورها از جمله پرتقال، مكزيك و حتي جنوب فرانسه را نيز تحت تاثير خود قرار داده است. در قرن چهاردهم ميلادي، زماني كه مردم گاو چران ساكن شمال شرقي اسپانيا گاوهايشان را روانه بازارهاي فروش ميكردند از روشهايي استفاده ميكردند تا اين گاوها سريعتر بدوند و به اين ترتيب اين سنت به يك مسابقه در ميان جوانان تبديل شد. اين جشن همه ساله از 7 تا 14 جولاي برگزار ميشود. حركت خلاف جهت گاوها در اين جشن ممنوع است. همه ساله بيش از 300 نفر از تماشاچيان به علت حمله گاوهاي وحشي آسيب ميبينند و گاهي نيز تعدادي از آنها جان خود را از دست ميدهند.
جشن كف صابون
يكي از جشنهاي جالب كه به مناسبت ورود دانشجويان جديد به يكي از دانشگاههاي اسكاتلند برگزار ميشود مراسم سنتي معروف به جشن كف صابون است كه برگزاري آن از سالها پيش از سوي مديران دانشگاه تصويب شده است. در سالهاي گذشته اين جشن با آرد و سفيده تخممرغ برگزار ميشد، اما از آنجا كه در نتيجه پرتاب آرد و سفيده تخممرغ ساختمانها به تدريج آسيب ميديدند چند سالي است كه براي برگزاري اين جشن از نوعي كف صابون مخصوص استفاده ميشود. در اين دانشگاه بيش از 8 هزار دانشجو در مقاطع مختلف از كارشناسي تا دكتري تحصيل ميكنند و همه ساله مراسم جشن ورود دانشجويان جديد به فضاي آموزشي با شيوهاي متفاوت و عجيب و در عين حال منحصر به فرد در مقايسه با ديگر دانشگاهها برگزار ميشود.
قل دادن پنير
در بريتانيا نيز هر سال در ماه مي در تپه كوير جشنواره «قل دادن پنير» برگزار ميشود در اين مراسم يك قطعه پنير از تپه به پايين پرت ميشود و سپس هر كدام از صدها نفر شركتكننده بايد به بالاي تپه بدوند تا بتوانند پنير را بگيرند. هر سال اين جشنواره تلفاتي هم به بار ميآورد و براي همين كودكان اجازه ندارند در آن شركت كنند اگرچه گاهي اوقات پسربچههايي كه در شهرهاي محلي زندگي ميكنند بههرترتيبي به اين مراسم ميآيند.
غاز زني !
در آلمان نيز تا چند سال پيش جشنوارهاي برگزار ميشد كه به اين شكل بود يك غاز را از پاهايش به يك تيرك ميبستند و سپس مردان محلي با چوب به غاز ميزدند تا موقعي كه سرش كنده شودو هميشه هم اين مراسم اعتراض كمپانيهاي مدافع حقوق حيوانات را به دنبال داشت، براي همين اكنون در مراسم به غازي ضربه ميزنند كه قبلا كشته شده است. جشنواره ديگري بسيار شبيه به اين جشنواره هر ساله در اسپانيا برگزار ميشود كه در آن يك مرد از غاز آويزان ميشود تا موقعي كه سرش از بدنش جدا شود، براي اين مراسم هم كه 350 سال قدمت دارد غاز را قبل از اين كار ميكشند.
جشن رنگ
در آسيا نيز جشنوارههاي بسياري برگزار ميشود كه ميتوان گفت هنديها در اين زمينه پيشتاز هستند يكي از جشنهاي آنها جشن هولي يا جشن رنگهاست كه به استقبال بهار ميروند.
اين جشن ريشه در باورهاي اساطيري مردم اين كشور دارد. در اين روز همه مردم از كوچك و بزرگ تا پير و جوان در جشن رنگها شركت ميكنند و حتي شهروندان غيرهندي نيز به نشانه ابراز دوستي خود در اين جشن شركت دارند. در ايام برگزاري اين جشن كه به مدت 2 روز برگزار ميشود، در سراسر هند تعطيل رسمي است. شركتكنندگان در اين جشن با انداختن گردههاي رنگي كه از رنگهاي طبيعي گياهي و علفهاي دارويي تهيه ميشوند علاقهمندي خود را به ادامه زندگي در كنار همديگر اعلام ميكنند. معمولا اغلب افراد براي شركت در يك جشن بهترين لباس خود را ميپوشند. اما هنديها براي شركت در جشن هولي كهنهترين لباسشان را ميپوشند به همين خاطر هيچكس از رنگيشدن لباسش خشمگين و عصباني نميشود و در هر گوشهاي از شهر يا روستا جوان يا نوجواني با يك سطل پر از رنگ در كمين است تا روي رهگذران رنگ بپاشد. در ژاپن نيز جشنوارهاي به نام هاداكاماتسوري هر ساله چند بار برگزار ميشود. شركتكنندگان تنها لباسي كه ميپوشند يك نوع لباس سنتي است كه به كمرشان ميبندند هدف اين جشنواره كه در اصل سرگرمي و خوشگذراني است، براي ما چندان خوشايند نيست، البته اين جشنواره اغلب اوقات براي زنها و مردها به طور جداگانه برگزار ميشود. در برخي از شهرهاي كوچك هم مراسمي اينچنيني براي بچهها برگزار ميشود كه براي ورود به جشنواره بزرگسالان آماده ميشوند.
اگر بپذيريم كه ما انسانها اساسا به دنبال شادي هستيم، آنگاه ميتوانيم بگوييم كه در حقيقت برگزاري چنين جشنهايي در سطح دنيا با هدف ايجاد زمينهاي مناسب براي ابراز شادماني ايجاد شدهاند. از جشن گوجه فرنگي در اسپانيا تا جشن پرتاب كيك خامهاي براي خوشامدگويي به دانشجويان جديدالورود به دانشگاه سنت ادواردز انگلستان تا جشن مبارزه با پرتقال در ايتاليا و جشن خنك در تايوان كه با هدف آمادگي هرچه بيشتر دانشآموزان براي شركت در امتحانات ورودي دانشگاه برگزار ميشود همه و همه از عجيبترين و در عين حال پرطرفدارترين جشنها در سطح دنيا هستند كه همه ساله هزاران نفر در اين جشنها شركت ميكنند تا با انجام كارهايي عجيب و غريب براي لحظاتي هرچند كوتاه، دنياي واقعي را فراموش كنند.
فرانك فراهاني جم / جامجم