عضو هيئت علمی دانشگاه تهران با بيان اين‌كه محور سير و سلوك علامه طباطبايی، آيت‌الله سيدعلی قاضی بوده، اظهار كرد: حضور در كنار اين عارف بزرگ از علامه شخصيت برجسته‌ای ساخت و موجب شد كه يقين و ايمان وی به اوج برسد.

ابراهيم فياض، عضو هيئت علمی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، ضمن بيان اين مطلب در مورد نقش و جايگاه علمی علامه طباطبايی گفت: علامه از خانواده قاضی‌های شهر تبريز است كه يك خانواده بزرگ و اصيل هستند كه تقريباً همه متفكر و تحصيل‌كرده بودند؛ يعنی در اين خانواده نسل به نسل انسان‌های بزرگی پرورش يافتند كه با آيت‌الله قاضی طباطبايی كه در نجف تدريس می‌كرد و بعدها استاد علامه شد، قوم و خويش بودند.

وی با تأكيد بر اين‌كه تحقيق درباره خانواده قاضی طباطبايی لازم و ضروری است، اظهار كرد: اتفاقاً تحقيق در باب خانواده قاضی طباطبايی يك تحقيق فرهنگی و علمی و فكری لازم برای تبريز و ايران است كه متأسفانه تحقيقی در اين باره صورت نگرفته است، اميدواريم در اين زمينه مطالعاتی صورت گيرد.

نويسنده كتاب «تولیـد علم و علوم انسانی» با بيان اين‌كه علامه طباطبايی سير و سلوك جغرافيايی و هجرت‌گونه داشت، اظهار كرد: ايشان ابتدا در تبريز درس خواند و بعد برای ادامه تحصيل به نجف رفت و در ادامه به تبريز بازگشت و دوباره از تبريز به قم مهاجرت كرد و تا آخر عمر آن‌جا تدريس كرد، اين‌ها باعث شد كه علامه به شدت انسان پخته‌ای شود.

وی در ادامه سخنانش اظهار كرد: مرحوم علامه طباطبايی مقدمات علوم را در تبريز ‌خواند و به واسطه تمكين مالی كه داشتند عازم نجف ‌شد، ظاهرا به خاطر اين‌كه كسی سرپرستی اموال و املاك ايشان را برعهده نداشت، مستمری و هزينه تحصيلی هم به دست ايشان نمی‌رسيد و به همين خاطر دچار تنگدستی ‌شد. ظاهراً كشاورزان و باغدارانی نبودند كه نتيجه كار بر روی زمين علامه طباطبايی را برايش ارسال كنند، گاهی هم با وجود قحطی و سرما و خشكسالی و ... چيزی به دست ايشان نمی‌رسيد. واقعيت اين است كه همين فقر مالی بود كه باعث شد ايشان از نجف به تبريز برگردند و 10 سالی هم كه در تبريز به كار كشاورزی پرداخت، توانست مشكلات معيشتی و زندگی خود را تا حدودی حل كنند.

اين محقق و پژوهشگر با اشاره به اين‌كه فقر و مشكلات مالی كه علامه طباطبايی در نجف تحمل كردند، بسيار وحشتناك بود، اذعان كرد: زمانی كه علامه طباطبايی در نجف بود در زمانی كه مشكلات شديدی داشت در فكر اين بود كه تنهاست و كسی را ندارد تا در حل مشكلات كمكش كند، در اين زمان بود كه فردی سوار بر اسب به در منزل ايشان می‌آيد و می‌گويد كه هجده سال است كه ما ايشان را فراموش نكرديم، وقتی كه علامه فكر ‌كرد متوجه ‌شد از زمانی كه معمم شده هجده سال گذشته است.

عضو هيئت علمی دانشگاه تهران تصريح كرد: علامه طباطبايی با وجود فقر مالی در نجف به شدت درس می‌خواند و اين‌ها همه را امتحان الهی می‌دانست كه باعث شد توسل و توكل و انابه كند و از غير خدا هر چه هست دل ببرد. اين اتفاقات در كنار قاضی طباطبايی ايجاد شد كه به سير و سلوك ايشان كمك كرد كه يقين و ايمان ايشان به اوج برسد. اين‌ها لوازم سير و سلوك بوده و محور آن هم مرحوم قاضی طباطبايی بوده است كه علامه شاگرد خيلی خوب ايشان بوده است.