جام جم آنلاين: این روزها فرضیه جدیدی در حوزه دانش سیارهای مطرح شده كه برای همدم افلاكی فعلی مان حرف درآورده است، ادعا میشود زمین روزگاری 2 ماه داشته كه سرانجام با هم تصادم كردهاند و قمر فعلی را شكل دادهاند. این انگاره جدید میتواند معمای دیرینه تفاوتهای میان دو جانب نزدیك و دور سطح ماه را توضیح دهد.
در حالی كه جانب نزدیك ماه به زمین نسبتا پست و هموار با گودالهای بزرگ بازالتی سیاه است، اما جانب دور آن بلند و كوهستانی با پوستههای ضخیمتر است. دانشمندان علوم سیارهای دانشگاه كالیفرنیا با اجرای پژوهشی مبتنی بر شبیهسازیهای رایانهای ادعا میكنند عوارض كوهستانی و ارتفاعات جانب دور ماه، بقایای سخت و جامد تصادم با یك ماه كوچكتر است.
این توضیح تازه براي 2 چهره متفاوت ماه، بر اساس مدل برخورد غولآسايي كه عموما براي توجيه چگونگي پيدايش ماه استفاده ميشود، برداشت شده است. در اين مدل، سيارهاي در اندازه مريخ به نام تيا اوايل عمر منظومه شمسی با زمين آن دوران تصادم میكند. این برخورد موجب جدا شدن تكههايي از زمين و تيا ميگردد كه در نهایت برای تشكیل ماه فعلی یكدست و یكپارچه میشوند.
دانشمندان معتقدند این برخورد غولآسا منجر به پيدايش جرم كوچكتر دیگری نیز شده است كه به دور زمين ميچرخيد. اما گويا مدار آن با مدار قمر بزرگتر تلاقي داشته است. سرانجام این دو با هم تصادم میكنند و ادغام ميشوند. همين موضوع باعث ميشود ماه فعلي داراي 2چهره متفاوت باشد.
موضوع جالبی كه دانشمندان از نتایج شبیهسازیها دریافتند، رابطه سرعت برخورد و عوارض ایجاد شده بود. اگر تصادم 2 جرم سماوي با سرعت كمي روي دهد یك گودال شهابی بزرگ ايجاد نخواهد شد، بلكه ميتوان انتظار داشت جرم كوچكتر مثل خمير، بخشي از رخ جرم بزرگتر را بپوشاند. همان اتفاقي كه به نظر ميرسد 2 قمر قديمي زمين در برخورد آرام با هم شاهد آن بودهاند. برخورد آرام ميتواند ناشي از همشكل و اندازه بودن مدار آن دو قمر به دور زمين باشد به گونهاي كه هنگام رسيدن به يكديگر، سرعت نسبي بين 2 قمر بسيار ناچيز و بر اثر شتاب گرانشي 2 جرم كنار هم بوده است.
Discovery
مترجم: مهریار میرنیا