نخستين خودروي ساخت بي.ام.دبليو، هنوز هم يك شاهكار صنعتي محسوب ميشود
وقتي BMW وارد ميدان شد
جام جم آنلاين: آنچه امروزه به عنوان شركت بي.ام.دبليو در دنيا شناخته ميشود سابقهاي طولاني دارد كه آغاز فعاليتهاي آن در عرصه توليد قطعات موتوري به سال 1296 خورشيدي بازميگردد، اما تا 12 سال بعد خبري از ساخت خودرو در آن شركت نبود.
در حقيقت طي 12 سالي كه از آغاز فعاليتهاي اصلي اين شركت تا ساخت نخستين خودرو ميگذشت، عمده فعاليتهاي آن روي ساخت قطعات هواپيما متمركز بود كه عمدتا مربوط به حضور آلمانها در جنگ جهاني اول بود. اما با ساخت نخستين خودرو، رويه جديدي در بي.ام.دبليو آغاز شد كه امروزه با گذشت بيش از 80 سال و بهرغم اصلاحات بنيادين قابل توجهي همچنان ادامه دارد. Dixi3/15p نخستين خودروي ساخت بي.ام.دبليو است كه آينده صنعت اتومبيلسازي را عوض كرد و از آن به عنوان مادر خط توليد خودروهاي اين شركت آلماني ياد ميشود.
در پاييز سال 1308 خورشيدي، كارخانه آلماني كوچكي به نام فاقزوگ فابريك آيسناخ كه تا آن موقع دوچرخه، موتورسيكلت و نوعي سيستم موتوري بسيار ساده توليد ميكرد با شركت بي.ام.دبليو تلفيق شد.
تا پيش از ادغام، اين كارگاه كوچك نوعي خودروي بسيار ابتدايي و ساده موسوم به Dixi توليد ميكرد كه پس از آغاز به كار بي.ام.دبليو در محل اين كارخانه توليد آن پايان يافت، اما زيربنايي شد براي طراحي نخستين خودروي شركت بي.ام.دبليو كه نسخه بهروزشدهاي از Dixi بود و با نام Dixi3/15p و به عنوان نخستين خودروي بي.ام.دبليو به بازار عرضه گرديد. اين اتومبيل تنها 15 اسب بخار قدرت داشت اما همين ميزان هم براي خبرسازشدن آن كافي بود. تا مدتها تصاوير Dixi3/15p بر روي صفحه نخست روزنامههاي سياه و سفيد آن دوران اروپا جاخوش كرده بود چون صحبت از سيستم حمل و نقلي بود كه مردم را با سرعت و امنيت مناسبي جابهجا ميكرد. تا 3 سال بعد و در قالب سريهاي DA1 تا DA4 بالغ بر 25 هزار دستگاه از اين خودرو توليد شد كه در نوع خود رقم قابل توجهي محسوب ميگرديد.
Dixi3/15p 4 سيلندر بود و موتور كوچكش با استفاده از آب خنك ميشد. حداكثر سرعت نخستين مدل اين خودرو نيز در نوع خود جالب توجه بوده است؛ 75 كيلومتر بر ساعت! اما با گذشت ماههاي نخست، اصلاحاتي در ساختار موتوري و بدنه آن صورت گرفت به طوري كه در سال 1930 يكسري از اين خودروها در مسابقات پيست شركت كردند. در آن زمان در معدود مسابقاتي كه در پيستهاي ساده و نهچندان طولاني اروپا برگزار ميشد عمدتا از Dixi3/15p و نسخههاي مختلف آن استفاده ميشد.
در همان سال اين خودرو نخستين موفقيتهاي خود در مسابقات پيست را به دست آورد تا مهندسان بي.ام.دبليو با اميدواري بيشتري به توسعه فناوري ساخت اين خودرو ادامه دهند.
با ساخت نخستين خودرو، رويه جديدي در شركت بي.ام.دبليو آغاز شد كه امروزه با گذشت بيش از 80 سال و بهرغم اصلاحات بنيادين قابل توجهي همچنان ادامه دارد
براساس اسناد و شواهد موجود، شتاب اوليه خودرو نيز چشمگير بوده است. نخستين خودروي ساخت بي.ام.دبليو صفر تا 40 كيلومتر بر ساعت را در 10 ثانيه طي ميكرد. اينكه چرا در 80 سال پيش شتاب اوليه را بر مبناي فرمول فعلي يعني صفر تا 100 نميسنجيدند كاملا روشن است چون در آن دوران خودرويي ساخته نميشد كه حداكثر سرعت آن به 100 كيلومتر بر ساعت برسد! اين خودرو در هر 100 كيلومتر مسافتي كه ميپيمود، تنها 5/5 ليتر سوخت مصرف ميكرد، ركوردي كه شايد باور آن باتوجه به ساخت ساده موتورهاي آن زمان براي بسياري سخت باشد.
سري نخستين اين خودرو يعنيDA1 دچار برخي اشكالات اساسي بود كه شايد مهمترين آنها به سيستم ترمز اين اتومبيل مربوط ميشد. در اوايل سال 1309 خورشيدي، نسخه DA2 رونمايي و جايگزين مدل اول شد. مهمترين تغييري كه در مدل جديد ديده ميشد بهبود عملكرد ترمزها در هر چهار چرخ آن و با استفاده از پدال بود.
در مدل اول اين خودرو ترمزها تنها در چرخهاي عقبي ديده ميشد. در مدل جديد تايرها كمي بزرگتر شده بودند و در بخش قابل توجهي از بدنه آن نيز فولاد به كار رفته بود. البته در آن سالها تايرهايي كه براي خودروهاي توليدي به كار گرفته ميشدند از نوع تايرهاي موتورسيكلتي بودند كه وجود ميلههاي متعدد در قسمت داخلي بر استحكام تاير ميافزود. تايرهايي كه براي Dixi3/15p به كار گرفته ميشدند نيز از همين نوع بودند.
پروژه Dixi3/15p براي بي.ام.دبليو آغاز يك دوره موفق تاريخي محسوب ميشد. مهندسان اين شركت تنها 3 سال بعد نخستين خودروي 6 سيلندر ساخت بي.ام.دبليو موسوم به 303 Limousine را روانه بازار كردند. اين خودرو را كه از جهات گوناگون ميتوان مدل بزرگتري از Dixi3/15p ناميد داراي حداكثر سرعتي در حدود 100 كيلومتر بر ساعت بود.
اين براي نخستين بار بود كه بي.ام.دبليو خودرويي ميساخت كه عقربه كيلومترشمار آن به عدد 100 ميرسيد! البته شمار دستگاههايي كه از آن توليد شد با نخستين خودروي ساخت بي.ام.دبليو قابل قياس نبود. مهندسان اين شركت تنها 2300 دستگاه از 303 Limousine را ساختند و گفته ميشود تنها چند دستگاه از اين خودرو در گوشه و كنار جهان در قالب بخشي از دارايي كلكسيوندارها وجود دارد.
پس از اين دو خودرو به نظر ميرسيد كار مهندسان بي.ام.دبليو تازه شروع شده است. برخي كارشناسان خودرو معتقدند انگار آنها (مهندسان بي.ام.دبليو) تازه از خواب بيدار شده بودند. ارائه 2 محصول تاريخي 1-315 Roadster و 1-319 Roadster كه تا 150 كيلومتر بر ساعت سرعت داشتند، جهش تاريخي و البته سريعي در دنياي خودروسازي محسوب ميشد.
موتور اين خودروهاي جديد بسيار طويل بود و تقريبا به 5/1 متر ميرسيد. همين ظاهر كشيده و متفاوت اين دو خودرو بود كه تا سالها باعث اعطاي عنوان پرافتخار خودروي لوكس در بسياري از مناطق اروپا به اين دو مدل شده بود.
بدون شك براي مهندسان بي.ام.دبليو كه تنها در مدت 6 سال حداكثر سرعت خودروهاي توليدشده خود را از 75كيلومتر بر ساعت به 150كيلومتر بر ساعت يعني دقيقا 2برابر رسانده بودند، يك موفقيت بزرگ و ارزشمند محسوب ميشد.
از سال 1308 كه نخستين خودروي ساخت بي.ام.دبليو رونمايي شد تا به امروز بالغ بر 300 مدل خودروي متنوع در اين شركت طراحي و ساخته شدهاند. برخي از اين خودروها همچون: BMW X3,BMW Series 7 ,BMW 316،
BMW 335i Convertible را به عنوان نقاط عطف پروژه ساخت خودرو در اين شركت به شمار ميآورند، اما در ميان هياهوي تمامي اين خودروهاي مدرن طراحي، ساخت و عملكردDixi3/15p شاهكاري منحصربهفرد محسوب ميشود.
بسياري از كارشناسان خودرو، فرآيند طراحي و ساخت Dixi3/15p را يكي از طلاييترين دوران تاريخ بي.ام.دبليو ميدانند، دوراني كه گرچه عملا آغاز حيات اين خودروساز آلماني به شمار ميآيد اما موفقيتهاي به دست آمده در آن، راه را براي توسعه دامنه فعاليتهاي اين شركت و طراحي نسلهاي مدرنتر در دهههاي بعدي هموار كرد.
مهدي پيرگزي/ جامجم
منبع: conceptcarz /netcarshow