جام جم آنلاين: يک فوق تخصص ريه با اشاره به اينکه دو دستگاه تنفسي و قلب در بروز تنگي نفس سهم بزرگي دارند، گفت: بيماري‌هاي ريوي و قلبي عروقي به عنوان سردسته ابتلا به تنگي نفس هستند.
دکتر ام البنين پاک نژاد در گفت‌وگو با ايسنا ، با بيان اينکه هر گونه احساس ناخوشايند در فرايند تنفس فرد را تنگي نفس مي گويند، اظهار داشت: هر فرد در شبانه روز به طور متوسط 12 بار در دقيقه به صورت ناخود آگاه دم و بازدم انجام مي دهد که از آن مطلع نيست بنابراين وقتي فرد فرآيند تنفس خود را احساس مي کند، يعني تنفس از حالت عادي خارج شده است.

وي با بيان اينکه تنگي نفس يک بيماري نيست و علامت از بيماري است، افزود: تنگي نفس اشکال متفاوت دارد و در افزايش تعداد و عمق تنفس، خميازه، احساس سنگيني روي سينه و يا خستگي زود در بالا رفتن از پله و سر بالايي خود را نشان مي دهد.

اين فوق تخصص ريه با اشاره به اينکه دو ارگان دستگاه تنفسي و دستگاه قلب و عروق در بروز تنگي نفس سهم بزرگي دارند از بيماري‌هاي ريوي و قلبي عروقي به عنوان سر دسته اصلي تنگي نفس نام برد و اظهار داشت: نارسايي کليه، کم خوني و حملات همراه با اضطراب نيز از عوامل كمتر شايع در بروز تنگي نفس هستند.

دکتر پاک نژاد گفت: آسم و بيماري‌ انسدادي مزمن ريوي از مهمترين زير شاخه هاي بيماري‌هاي ريوي موثر در ايجاد تنگي نفس هستند، البته بيماري هايي مانند بيماري پرده جنب، آمبولي ريه، عفونت‌هاي ريه و بيماري هاي ناشايع ديگر هم مي توانند در اين زمينه موثر باشند.

اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران از ميان بيماري‌هاي قلبي عروقي شايع و موثر در بروز تنگي نفس به بيماري‌هاي عروقي قلب، نارسايي قلبي و بيماري‌هاي دريچه اي و نارسايي قلبي اشاره کرد.

به گفته اين فوق تخصص ريه، علت بروز تنگي نفس با شريط اختصاصي افراد مانند شرايط سني، جنسي، مدت و نوع تنگي نفس و سابقه وجود بيماري خانوادگي فرد و تاريخچه‌اي که فرد در شرح حال و معاينه خود بيان مي کند ارتباط دارد. به طور مثال در فرد جواني که سابقه حساسيت آلرژي در خود و فاميل و تنگي نفس با علائم آلرژي و حساسيتي داشته باشد، بدون سابقه مصرف سيگار احتمال ابتلا به بيماري آسم وجود دارد.

وي افزود: در فردي 50 ساله و سيگاري و بدون سابقه آسم و آلرژي بيماري انسدادي مزمن ريه وجود دارد و در فردي که کاهش وزن و خلط خوني پيدا کرده و سابقه مصرف سيگاري دارد تنگي نفس ممکن است نشانه بيماري سرطان ريه باشد ، در مجموع با توجه به شرايط خاص فرد مي توان بدون آزمايش گرفتن بيشترين عامل تنگي نفس فرد را تشخيص داد البته براي اطمينان کامل لزوم انجام برخي آزمايش ها و معاينات نيز وجود دارد.

دکتر پاک نژاد با بيان اينکه در برخي مواقع افراد زمينه برخي بيماري ها را دارند و يا به بيماري هايي ابتلا دارند که با قرار گرفتن در شرايط مساعد بيماري تشديد و به مرحله بروز مي رسد، اظهار داشت: فردي که زمينه آسم و آلرژي را دارد به محض قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا، سرما و ماده بويايي آلرژي زا استعداد نهفته خود را براي آسم و آلرژي نشان مي دهد و اين به اين معني است که فرد قبلا دچار اين بيماري بوده و هم اکنون در شرايط مساعد بروز اين بيماري قرار گرفته است.

اين فوق تخصص ريه تصريح کرد: تنگي نفس به لحاظ شدت و ضعف درجه بندي مي شود و از درجه يک تا چهار متغيير است که درجه يک به مرحله اي اطلاق مي شود که فرد در هنگام انجام فعاليت‌هاي عادي دچار تنگي نفس مي شود و درجه چهارم مرحله ايست که فرد در هنگام استراحت نيز دچار تنگي نفس است.

اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران با بيان اينکه هيج بيماري وجود ندارد که در صورت عدم درمان پيشرفت نکند گفت: تنگي نفس در صورت عدم تشخيص و درمان به تدريج به مرحله اي خواهد رسيد که فرد را در حالت استراحت نيز درگير مي کند.

دکتر پاک نژاد با بيان اينکه درصد زيادي از بيماري‌ها قابل درمان و کنترل هستند گفت: آسم به عنوان يکي از عوامل تنگي نفس در صورت عدم درمان سبب کاهش حجم ريه و سفتي ريه مي شود بنابراين مراجعه و تشخيص هر چه سريعتر بيماري ها در جلوگيري از پيشرفت بيماري موثر است و از عوارض احتمالي آن پيشگيري مي کند.

اين فوق تخصص ريه خاطرنشان کرد: اشتباه بسيار رايجي که در جامعه وجود دارد اين است که افراد خود را با شرايط فيزيکي نامساعد خود وقف مي دهند و تلاشي در جهت از بين بردن مشکل نمي کنند به طور مثال اگر فردي فعاليتي را در گذشته به راحتي انجام مي داد و هم اکنون در انجام آن مشکل دارد با يک استراحت در حين فعاليت مشکل خود را ناديده مي گيرد و سعي در شناسايي عامل مشکل و درمان آن نمي کند.