چكيده: حجت الاسلام ربانی بیرجندی می گوید: تحول در هر دوره ای در حوزه علمیه بوده است و علامه مظفر نیز از پیشگامان تحول در آن دوره به حساب می آمد و از همین جهت بود كه علامه مظفر در بحث منطق كتاب المنطق و در بحث اصول كتاب اصول الفقه را می نویسند و این دو كتاب بلافاصله مورد قبول بزرگان حوزه در نجف، قم و مشهد قرار می گیرد و حتی كتاب اصول الفقه با توصیه آیت الله میلانی در حوزه مشهد جایگزین متن درسی قوانین می شود.


به گزارش شبكه اجتهاد، شیخ محمدرضا مظفر در اوایل شعبان (1322ق) در شهر نجف به دنیا آمد و از خاندان علمي و ادبي بنام و معروف شیعي موسوم به «آل مظفر» برخاست.
نوآوری های علمی و آموزشی، نوگرایی فكری، طراحی دانشكده اجتهاد و تاسیس دانشكده فقه در نجف، بعنوان یك مركز علمی موفق و تالیف كتب های فقهی و اصولی از جمله خدمات ایشان در حوزه علمیه است.
سرانجام علامه محمدرضا مظفر در شانزدهم ماه مبارك رمضان سال (1384ق) در سن 61 سالگي به سوي حق پرواز كرد، شبكه اجتهاد به همین مناسبت نظر حجت الاسلام ربانی بیرجندی عضو هیئت علمی گروه آموزش فقه دفتر تبلیغات اسلامی و استاد عالی حوزه علمیه مشهد را در مورد این علامه فقیه جویا شده است كه خدمت خوانندگان تقدیم می گردد.
حجت الاسلام محمد حسن ربانی با اشاره به زندگی علمی مرحوم آیت الله محمد رضا مظفر می گوید: ایشان متولد نجف هستند و در فضای نجف رشد كرده و از محضر استادانی چون آقا ضیاء الدین عراقی، میرزا حسین نائینی و شیخ محمد حسین اصفهانی بهره برد و از نظر تحصیلات و دانش های آن دوره حوزه نجف در میان شاگردان مرحوم آخوند خراسانی بسیار قوی بوده است.
ربانی بیرجندی می افزاید: مرحوم مظفر دوره ای در نجف به تحصیل اشتغال داشت كه در این دوره بیشتر به تدریس و تالیف آثار اصولی اهتمام ورزیده است و در این دوره آثار فقهی كمتری به چشم می خورد و این فضا در شكل گیری شخصیت اصولی و نظرات ایشان در علم اصول بسیار تاثیرگذار بوده است.
این عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی در خصوص فضای علمی حوزه نجف در زمان علامه مظفر اظهار داشت: از جمله اساتید ایشان مرحوم شیخ محمدحسین اصفهانی است، كه علامه مظفر به همراه مرحوم آیت الله میلانی و آیت الله خویی در درس ایشان شركت می كرد و شاخصه درس شیخ محمد حسین اصفهانی این بود كه به تدریس علوم عقلی می پرداخت كه برخلاف فضای آن دوره نجف بوده است.
این پژوهشگر فقهی با اشاره به روحیه تحول گرای مرحوم مظفر و ابتكار عمل در تاسیس دانشكده فقه بیان داشت: مرحوم مظفر در فضای نجف با شخصیت های تحول گرا ارتباط داشت، اما این مشخص نیست كه كدام شخصیت بر علامه مظفر چنین تاثیری در نوآوری داشته است كه به تدریج موفق شد یك دانشكده جدید در نجف پایه ریزی كند.
دروسی در این دانشكده تدریس می شد كه به هیچ نحوی در حوزه تدریس نمی شد، درسهایی مثل درایه، زبان انگلیسی، اصول مقارن و فقه مقارن از جمله این دروس بوده است، چنان كه علامه محمدتقی حكیم در همین دانشكده كتاب اصول العامه را تدوین می كند كه جزو تالیفات بزرگ محسوب می شود و همین طور آیت الله عبدالهادی فضلی كه از علمای بزرگ عربستان است در این دانشكده تربیت یافته است.
ربانی بیرجندی با تاكید بر مرجعیت علمی مرحوم مظفر در حوزه علمیه نجف بیان داشت: علامه علاوه بر شخصیت علمی به خاطر ایجاد دانشكده فقه در نجف مورد توجه بود و حتی بزرگانی از علمای نجف را نیز در این مركز علمی جذب كرد و علاوه بر این وجهی نوگرای ایشان و نیز به خاطر آراء و نظرات جدید در روش پیمودن راه اجتهاد، بسیار مورد توجه علماء آن دوره بوده است.
این مدرس عالی حوزه درباره تالیفات و شخصیت علمی مرحوم استاد مظفربیان كرد: تحول در هر دوره ای در حوزه علمیه بوده است و علامه مظفر نیز از پیشگامان تحول در آن دوره به حساب می آمد و از همین جهت بود كه علامه مظفر در بحث منطق كتاب المنطق و در بحث اصول كتاب اصول الفقه را می نویسند و این دو كتاب بلافاصله مورد قبول بزرگان حوزه در نجف، قم و مشهد قرار می گیرد و حتی كتاب اصول الفقه با توصیه آیت الله میلانی در حوزه مشهد جایگزین متن درسی قوانین می شود.
حجت الاسلام ربانی در پایان با توصیه به استفاده از روش علمی مرحوم علامه مظفر افزود: تحول در حوزه در جایی است كه انسان از تجربه دیگران استفاده كند و اگر بخواهد خودسرانه حركت كند قطعا شكست را تجربه خواهد كرد، مرحوم آیت الله مظفر این حركت را در نجف تجربه كرد حال این آثار جای خود را در حوزه باز كرده است و ما هم اگر بخواهیم به همین سبك تحولی را در حوزه ایجاد كنیم لازمه اش این است كه كتب درسی پر محتوایی كه بتواند جایگزین متون قبلی شود تولید كنیم و اگر فقط بگوییم كه باید تحولی ایجاد شود اما حركتی نباشد و نتوانیم بر اساس متد و روشهای جدید حركت كرد تحول بوجود نمی آید.

منبع: اختصاصی شبكه اجتهاد