حتما براي شما پيش آمده كه گاهي وقت­ها آرزو كنيد اي كاش، زمان اين قدر زود نمي گذشت

و يا مي‌توانستيد سرعت حركت عقربه­هاي ساعت را مطابق ميلتان تغيير دهيد! اما آيا مي­دانيد كه مسئله گذشت زمان يكي از پيچيده­ترين و در عين حال جالب­ترين مبحث‌هاي علمي است كه دانشمندي مانند « انيشتين» سال­ها روي آن كار كرده­است؟!همان طور كه مي­دانيد جاذبه زمين همه چيز را به طرف خود مي­كشد و باعث مي­شود زماني كه چيزي از دستتان مي­افتد، به سمت زمين سقوط كند. اين جاذبه در تمام سياره­ها، ستاره­ها و همه جرم­هاي آسماني وجود دارد ؛ هر قدر جرم سياره يا ستاره بيشتر باشد، جاذبه آن نيز بيشتر است.

 به طور مثال، ميزان جاذبه در زمين نسبت به ماه بيشتر است، چرا كه جرم زمين از ماه بيشتر است. در واقع هر قدر از زمين دور مي­شويم، نيروي جاذبه كاهش پيدا مي­كند. تئوری نسبیت انيشتین می­گوید که هر چه ميدان جاذبه بيشتر باشد، زمان كندتر و هر چه اين ميدان كمتر باشد، زمان به نسبت تندتر مي­گذرد. این موضوع امروزه با ساعت­های اتمی اي که در هواپیما کار گذاشته می‌شوند، ثابت شده­است. يعني اگر هواپیمایی در ارتفاع 10کیلومتری زمین در پرواز باشد، و ساعت اتمي (ساعت بسيار دقيق) را درون اين هواپيما قرار دهيم، به روشنی مي­بينيم كه اين ساعت سریع­تر از ساعت­های اتمی مشابه در سطح زمین کار می­کند؛ زیرا نیروی جاذبه در سطح زمین کمی بیشتر از نیروی جاذبه در هواپیمایی است که در ارتفاع بالا در حال پرواز است.

 البته این تغییر زمانی، بسیار ناچیز است. مسئله کند شدن زمان هنگامی آشکار می­شود که تصور کنیم یک فضانورد در نزدیکی یک سیاهچاله که  جرم و جاذبه بسیار بالایی دارد، دور می­زند. در چنين هنگامي، هر بيست دقيقه زميني، يك بار قلب اين فضانورد مي تپد. از نظر او، زمين هر 90 ثانيه يك بار به دور زمين مي چرخد. و هر هفته در فضا، برابر با 20 سال زميني است. يعني او هر هفته پنج بار انتخابات رياست جمهوري يك كشور را مي بيند.   و اگر او چهار هفته در چنین فضاپیمایی زندگی کند، در زمین 80 سال گذشته است و تمامی دوستان او در گذشته­اند، در حالی که فقط یک ماه به عمر او اضافه شده است! فکر کردن به این موضوع هیجان انگیز و اعجاب آور و باور آن دشوار است، نه؟

 

آيدا ابوترابي

همشهري آنلاين