جام جم آنلاين: مختار جمعه شب به پرده آخر ميرسد. جنجاليترين شخصيت اين سالهاي تلويزيون جمعه در پايان راهش تصوير خواهد شد. «از شك به يقين رسيدهاي» كه ضربت شمشير و زيركياش را توأمان به خدمت گرفت تا ميان عقل و دل، نام و ننگ، دين و دنيا، آن را برگزيند كه بايد.اكنون ديگر مختار، شمايل همه قهرماناني است كه پيشتر، تنها نامشان را در تاريخ خوانده يا شنيدهايم.
قسمت آخر سريال مختارنامه با تصوير شهادت مختار، جمعه شب روي آنتن ميرود. جمعه هفتم مرداد پس از پخش قسمتهاي مختلف و روايت مقاطع زندگي و قيام مختار ثقفي و در حاليكه او در نبردي جانانه به جنگ تزوير ميرود، آخرين قسمت اين سريال فاخر، به پايان ميرسد.
در طول 11 ماه پخش اين سريال طيفهاي گوناگوني جذب اين شخصيت شدهاند كه ماجراهاي عجيبي را از سر ميگذراند؛ شخصيتي كه در ابتدا به نظر ميرسيد آنچنان كه بايد پا در ركاب ندارد و ترديدهايش چنان او را در ميان گرفتهاند...
كه خلاصي از آن چندان آسان نيست. اما ضمير روشنش او را به آنجايي رساند كه همه دودليها و شكها را وا مينهد و آنگاه كه پا در ميدان ميگذارد با تمام وجود، يك تنه و استوار بيرق «يالثارات الحسين» را برافراشته ميسازد «مختارنامه» از آن دست آثاري است كه گذشت زمان جايگاهش و تاثيرش را بر مخاطب بهتر آشكار ميكند. اگر چه در كوتاهمدت نيز توانسته است، انبوهي از بينندگان داخل و خارج از كشور را با خود همراه كند و البته واكنشهاي بسياري را نيز در بعضي از كشورهاي دنيا برانگيزاند. مختارنامه به شهادت آنچه در اخبار رسمي و غيررسمي آمده، تاثيرگذارترين سريال مذهبي ـ تاريخي تلويزيون ما در سالهاي پس از انقلاب بوده است.
قيام مختار و اينكه او به خونخواهي قاتلان امام حسين(ع) به پا خاست، خود محل حرف و حديثهاي بسياري است كه چه در خود سريال و چه در برنامه «هنگام درنگ» كه پس از سريال مختار پخش ميشد، نقاط تاريك بسياري را روشن كرد و با آنكه كار ساخت آن از سالها پيش آغاز شده بود، اما با توجه به شرايط امروز كشور، حرفهاي شنيدني و عبرتآموزي در دل خود داشت. از خيانت خوديها و ياران مختار، تا اختلافافكنيهاي دشمن شادكن گرفته و نيز فكر و حيله دشمنان.
با پخش سريال مختار به نظر ميرسد، تلويزيون توانسته در نشان دادن يك «قهرمان» كه آرايههاي مذهبي محكمي دارد، به خوبي عمل كند. «الگو»يي جامع و چندوجهي كه از ابتدا مخاطب را با خود درگير ميكند و پلهپله او را با شخصيتي آشنا ميكند كه انگار پيشتر هرگز او را نديده است. اين فرآيند شكلگيري از شخصيتهاي مختارنامه در اين اثر ديده ميشود. شخصيتهايي چون عمره، ناريه، كيان ايراني و ديگر ياران و نزديكان مختار به خوبي پرداخت ميشدند و از سوي ديگر شخصيتهاي منفي اين سريال نيز «تخت» و «يكوجهي» ديده نميشوند. شخصيتهايي چون عبيدالله بن زياد، عمر سعد، شمر، حرمله و ديگران هر كدام از منظر كاملا تازهاي تصوير شدهاند،ساخت سريال مختارنامه نشان داد كه تا چه اندازه ميتوان از «ظرفيتها»ي نمايشي براي تبيين حقيقت شخصيتهاي مهم تاريخي استفاده كرد. اگر چه فردا سريال مختارنامه به پايان ميرسد، اما به نظر ميرسد اين اثر، آغاز راه بزرگي است كه پيشروي هنرمندان و مسوولان و اصحاب فن گشوده شده است. مختار نشان داد ما توانايي ساخت آثاري را داريم كه ميتواند بيشتر از آنچه كه تاكنون ديدهايم به چشم آيند و بدرخشند.
مختار به روايت آمار
بيش از چند سال از زماني كه ميرباقري به عوامل صدا و دوربين پروژه بزرگ مختارنامه فرمان حركت داد، ميگذرد. بهار سال 83 بود كه تعدادي از مطرح ترين عوامل سريال سازي در كوير كاشان گرد هم آمدند و اولين صحنههاي مختارنامه را ضبط كردند. اولين تصاوير مربوط به آن بخش از ماجرا بود كه مسلم ابن عقيل «امين زندگاني» به سوي كوفه حركت ميكند و ابن كامل «عنايت شفيعي» و كيان ايراني «رضا رويگري» به استقبال او ميآيند.
8 سال بعد ميرباقري و همراهانش دوباره به كوير كاشان برگشتند. اين بار براي بستن پرونده فيلمبرداري از اين پروژه تاريخي. در فاصله اين 8 سال مجموعه عوامل مختارنامه لوكيشنهاي متنوعي را تجربه كردند. آنها بار سفر را به شهرهاي آبادان، شوشتر، شاهرود و ورامين بستند و در هر شهر بخشي از داستان را جلوي دوربين بردند. اما اصليترين و محوريترين لوكيشن، احمدآباد مستوفي واقع در جنوب غربي اتوبان آزادگان تهران بود؛ يعني جايي كه اصليترين دكورهاي مجموعه شهر كوفه، مكه و مدائن در آن بنا شده بود.
اين دكورها 17 هكتار از مساحت احمدآباد را اشغال كردهاند. اگر همين الان به احمدآباد مستوفي سري بزنيد ميتوانيد حس حضور در جايي را كه به شدت به شهر كوفه 1400 سال پيش نزديك است ،حس كنيد. بازارهاي مختلف كوفه، دار الاماره، زندان كوفه و گورستانش در اين لوكيشن بنا شدهاند. همچنين ميتوانيد خانه مختار و كيان و ديگران را از نزديك تماشا كنيد.
آمار و ارقام ميگويند كه در ماجراي ضبط سريال مختارنامه دوربين در 333 لوكيشن كاشته شده است. ما حصل اين تلاش ضبط حدود 700 سكانس بوده كه در 40 قسمت سريال مختارنامه مورد استفاده قرار گرفته است. در اين مدت 110 بازيگر اصلي و 400 بازيگر فرعي جلوي دوربين رفتهاند. البته نبايد از تلاشهاي هنروران كه تعدادشان به حدود100 هزار نفر ميرسد هم غافل بود. لوكيشن اصلي در احمدآباد مستوفي واقع در جنوب غربي اتوبان آزادگان تهران بود و دكورهاي مختارنامه توسط «محسن شاه ابراهيمي» مدير هنري و «جليلفتوحينيا» طراح صحنه و گروه ساخت و ساز، ساخته شد. اصلي ترين دكورهاي مجموعه شهر كوفه، مكه و مدائن بود كه در زمينهاي كشاورزي منطقه احمدآباد مستوفي بنا شد.ماجراهاي مختار را ميتوان به 3 بخش تقسيم كرد. در اين سريال او را در 3 مقطع جواني، ميانسالي و كهنسالي ديديم كه در هر دوره چهرهپردازياش كاملا با دورههاي ديگر متفاوت بود.
در پروژه مختار بازيگران روزهاي دشوار و در عين حال شيريني را پشت سر گذاشتند. «فريبرز عربنيا» و «رضا رويگري» مختارنامه را در حالي به پايان رساندند كه در حين كار چندين بار دچار مجروحيت و مصدوميت شدند. افتادن از اسب و ضربه خوردن با شمشير مهمترين خطراتي بود كه بازيگران را تهديد ميكرد.
نگارش فيلمنامه مختارنامه در سال 80 يعني 3 سال پيش از كليد خوردنش آغاز شد. در فاصله اين 3 سال گروه مشغول پيش توليد سريال بودند.
جمعه شب در سريال مختارنامه ،مختار ثقفي با شهادتش آزادي و آزادگي را فرياد خواهد زد. در اين قسمت مختار برخي از ياران نزديك و موثر خود را به خروج از كوفه تشويق ميكند و با غسل شهادت آماده رويارويي با آل زبير ميشود. همزمان و در جبهه آل زبير ميان سپاهيان بر سر نبرد با مختار اختلافنظرهايي بروز ميكند كه كار را بر مصعب سخت و پيچيده ميكند.
مخاطبان سريال مختارنامه همچنين در اين قسمت شاهد چند سكانس درخشان خواهند بود. سخنراني حماسي و پُرشور مختار در جمع يارانش و نيز نبرد جانانه او با دو فرمانده عرب و دو فرمانده ايرانياش ـ يعني «سائب بن مالك»، «عبدالرحمنبن شريح»، «يزدان» و «مهران» ـ بخشهاي هيجان انگيز قسمت پاياني سريال مختارنامه خواهد بود.