کتاب «تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلام» نوشته ایگناتی یولیانوویچ کراچکوفسکی با ترجمه ابوالقاسم پاینده توسط انتشارات علمی فرهنگی منتشر شده است.
خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: این کتاب بعد از بخش پیشگفتار و مقدمه، دو فصل موضوعی را شامل می‌شود که با عنوان دفتر اول و دفتر دوم در کتاب درج شده‌اند. دفتر اول کتاب از فصل اول تا شانزدهم که « ابن خلدون و جغرافیا در مغرب در قرن‌های پانزدهم و شانزدهم» نام دارد، را شامل می‌شود. دفتر دوم هم 8 فصل را شامل شده و با فصل‌های 23 و 24 که به ترتیب درباره قرن هفدهم و هجدهم هستند، به اتمام می‌رسد.

این کتاب یکی از آثار پژوهشی معتبر آکادمیسین کراچکوفسکی است که اصل آن به زبان روسی چاپ شده و توسط صلاح‌الدین عثمان هاشم، سفیر اسبق سودان در مسکو، به نام « تاریخ الادب الجغرافی العرب» به زبان عربی ترجمه و چاپ شده است. این کتاب از شما کتاب‌هایی است که ترجمه و انتشار متن فارسی ‌آن‌ها تاریخی دراز دارند.



قرارداد ترجمه این کتاب در سال 1348 از سوی موسسه انتشارات فرانکلین سابق، با مرحوم ابوالقاسم پاینده بسته شد. بعد از مدتی قرار شد که کتاب از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب (سابق) منتشر شود، اما به دلایل نامعلوم این امر تحقق نیافت تا آنکه سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، نظر به اهمیت کتاب، تکمیل و انتشار آن را از سال 1366 در برنامه کار خود قرار داد و از آنجا که سازمان مزبور از حدود 4 سال پیش با شرکت انتشارات علمی فرهنگی، یعنی جایگزین بنگاه ترجمه و نشر کتاب یکی شد، انتشار این کتاب، به عهده نشر علمی فرهنگی گذاشته شد.

آکادمیسین ایگناتی یولیانوویچ کراچکوفسکی نویسنده کتاب، از برجسته‌ترین اسلام‌شناسان، عرب‌شناسان و خاورشناسان جهان و از بنیان‌گذاران مکتب اسلام‌شناسی در اتحاد شوروی بود. کراچکوفسکی به ترجمه و انتشار متون بسیاری از آثار ادبی، فرهنگی و تاریخی اسلامی ـ عربی سده‌های میانه و دوران معاصر همت گمارد. یکی از کارهای برجسته او، ترجمه و تفسیر قرآن کریم است که در سال 1963 در مسکو انتشار یافت.

«جغرافیا به نزد جغرافیدانان مسلمان پیش از پیدایش کتاب‌های جغرافیایی»، «آغاز جغرافیای ریاضی در جهان اسلام» و «بیرونی و جغرافی‌شناسان مشرق به قرن یازدهم» از عناوین فصل‌های دفتر اول کتاب هستند. دفتر دوم کتاب هم با فصل‌های «مقریزی و جغرافی‌‌شناسان مصر تا فتح عثمانی» و «جغرافیای اقلیمی در شام و فلسطین به قرن‌های چهاردهم و پانزدهم» آغاز می‌شود و تا بررسی قرن هجدهم ادامه می‌یابد.