جام جم آنلاين: اين روزها فضاهاي مجازي به پايگاهي براي شكل‌گيري و ايجاد اجتماعات يا بهتر بگوييم ايجاد گروه‌هاي جديدي از كاربران مبدل شده‌اند.
شبكه‌هاي اجتماعي اينترنتي در ميان جوانان و نوجوانان به محبوبيت قابل توجه و چشمگيري دست يافته‌اند و علاوه بر اين كه اين شبكه‌ها فضاي مناسبي را براي يافتن دوستان جديد و حتي پيدا كردن دوستان قديمي كه در مسير زندگي افراد قرار داشته‌اند، فراهم كرده‌اند، مكاني براي تبادل نظر ميان افراد هستند و به اين ترتيب كاربران اين شبكه‌ها كه اغلب در محدوده گروه سني نوجوان و جوان هستند مي‌توانند عقايد و نظرات خود را از طريق فضايي كه در اختيارشان قرار گرفته است به اشتراك گذارند.

يكي از ويژگي‌هاي مهم اين شبكه‌ها قابليت برقراري ارتباط ميان كاربران از گوشه و كنار اين كره خاكي است و به واسطه داشتن اين قابليت شبكه‌هاي اجتماعي به مكاني براي معرفي ايده‌هاي جديد مبدل شده‌اند. اگرچه هدف از ايجاد و راه‌اندازي شبكه‌هاي اينترنتي فراهم ساختن ساده‌ترين روش براي دسترسي به داده‌هاي مختلف و به‌اشتراك گذاشتن اطلاعات در يك فضاي مجازي بوده است كه بدون ترديد مي‌توان گفت انسان هيچ گاه در طول تاريخ مشابه آن را تجربه نكرده بود، اما جوامع مختلف همواره در تلاش بوده‌اند تا هر طور شده ميان مزيت‌هاي حاصل از سهولت دسترسي به اين اطلاعات و به اشتراك گذاشتن آن در يك فضاي عمومي و همچنين معايب ناشي از امكان از دست دادن مجموعه‌اي از اطلاعات ارزشمند يا شخصي تعادل مناسبي را برقرار كنند.

بايدها و نبايدهاي شبكه‌هاي اجتماعي

همان طور كه مي‌دانيم اينترنت كار اصلي خود را با هدف ايجاد زمينه‌اي براي برقراري ارتباط ميان محققان و دانشمندان و همچنين سهولت دسترسي به داده‌ها و منابع تحقيقاتي آغاز كرده و پس از گذشت مدت زمان كوتاهي توانست به عنوان يك اجتماع علمي شناخته شود، اما به مرور قدم فراتر نهاده و دامنه فعاليت‌هاي خود را تا ايجاد امكان برقراري ارتباط ميان كاربران از طريق پست الكترونيك يا همان ايميل افزايش داد تا اين كه به عنوان يك راهكار ارتباطي جديد بر پايه فناوري‌هاي ارتباطي مدرن جايگاه منحصر به فردي در بين كاربران اينترنت پيدا كرد، اما شايد هيچ كس تصور نمي‌كرد كه روزي رويكرد اجتماعي اينترنت به يكي از كاربردهاي اصلي آن مبدل شود. البته بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه چنين تحولاتي ناشي از ايجاد نياز اجتماعي جديدي با هدف تشكيل اجتماعات مجازي آنلاين در سطح جوامع است. اين در حالي است كه در مقابل گروهي ديگر بر اين باورند كه راه‌اندازي شبكه‌هاي اجتماعي بيش از اين كه راهكاري براي ايجاد ارتباطات موثر ميان افراد باشد به عنوان ابزاري محدودكننده براي شكل‌گيري روابط اجتماعي افراد در دنياي واقعي شناخته شده است كه شايد بتواند در آينده‌اي نه‌چندان دور شكل جديدي از اجتماعات را در جوامع انساني ايجاد كند. البته بايد پذيرفت كه اين‌گونه جوامع هيچ‌گاه نمي‌توانند جايگزين مناسبي براي جوامع انساني در دنياي واقعي باشند بلكه تنها تسهيلاتي را براي ايجاد ارتباط در محدوده‌اي فراتر از دنياي پيرامون انسان‌ها و در سطح جهاني و به شيوه‌هاي جديد در اختيار ما انسان‌ها قرار مي‌‌‌دهند.

آينده در تسخير شبكه‌هاي اجتماعي

شبكه‌هاي اجتماعي از جمله تحولات جديد در دنياي اينترنت هستند كه به سرعت در حال رشد و گسترش بوده و روز به روز به تعداد كاربران‌آنها افزوده مي‌شود. ويكي‌پديا نيز از جمله شبكه‌هاي اجتماعي است كه به عنوان بزرگ‌ترين دايره‌المعارف مرجع در اينترنت مورد استفاده كاربران قرار مي‌گيرد. ويژگي‌ منحصر به فرد اين دايره‌المعارف اين است كه دسترسي به آن رايگان بوده و به صورت اشتراكي توسط كاربران بين‌المللي نوشته مي‌شود.

علاوه بر اين نمونه‌هاي ديگري از شبكه‌هاي اجتماعي نظير Myspace، ourstory، Palabea، Yahoo 360 و Yahookickstart نيز وجود دارند كه فضايي را براي ايجاد ارتباط بين افراد گروه‌هاي مختلف به وجود آورده‌اند.

در حقيقت شبكه‌هاي اجتماعي به نوعي از انواع رسانه‌هاي اجتماعي محسوب مي‌شود كه توانسته‌اند توجه تعداد زيادي از كاربران را به خود جلب كنند و جالب اين كه در سال گذشته ميلادي شبكه‌هاي اجتماعي جزو يكي از 4فعاليت اصلي كاربران اينترنتي بوده است. بسياري معتقدند كه اگر اين شبكه‌هاي مجازي در حال گسترش باشند آينده فضاي مجازي را از آن خود خواهند ساخت. اگر شما هم عضويت در يكي از شبكه‌هاي اجتماعي را تجربه كرده باشيد، حتما مطلع هستيد كه كاربران اين شبكه‌ها در تلاش هستند تا بتوانند حداكثر ميزان نياز كاربران خود را فراهم كنند. افراد با عضويت در اين شبكه‌ها صفحات شخصي را براي خود ايجاد مي‌كنند و با ايجاد يك شبكه مجازي از دوستان خود، يادداشت‌ها، تصاوير و فايل‌هاي ويدئويي خود را به اشتراك گذاشته و همچنين از آخرين اخبار و رويدادها در حوزه‌هاي مختلف آگاه مي‌شوند. همچنين ممكن است برخي از كاربران در اتاق‌هاي گفت‌وگو عضو شده و عقايد و نظرات خود را با ديگر كاربران مورد بحث و بررسي قرار دهند، اما همه كاربران از اين قابليت‌ها و امكانات به يك اندازه استفاده نخواهند كرد.

گوگل هم به جمع شبكه‌هاي اجتماعي پيوست

از آنجا كه چند سالي است كه موتورهاي جستجوگر اينترنتي مانند ياهو، اقدام به راه‌اندازي شبكه‌هاي اجتماعي كرده‌اند طبيعي بود كه غول بزرگ اينترنتي يعني گوگل هم نخواهد در اين زمينه از ديگر رقباي خود عقب بماند. در يك سال گذشته خبرهايي از راه‌اندازي يك شبكه اجتماعي جديد توسط گوگل شنيده مي‌شد تا اين كه بالاخره گوگل اعلام كرد كه سرويس جديدي را با نام گوگل پلاس (google Plus) راه‌اندازي كرده است. اين سرويس در حقيقت يك پايگاه اينترنتي جديد اجتماعي است كه امكانات و كاربردهاي متنوعي مانند به‌روزرساني تصاوير، پيام‌ها، نظرات و... را در ميان افرادي كه به عنوان دوست در يك گروه قرار مي‌گيرند در اختيار كاربران قرار مي‌دهد. گوگل قصد دارد با اين شبكه در رقابت با ديگر شبكه‌هاي اجتماعي سهم بيشتري از ساعاتي را كه كاربران در دنياي مجازي صرف مي‌كنند، به خود اختصاص دهد. اگرچه گوگل پيش از اين راه‌اندازي شبكه اجتماعي موسوم به اوركات و همچنين سرويس‌هاي اجتماعي نظير Buzz و Wave را نيز تجربه كرده بود، اما هيچ‌گاه نتوانسته بود به موفقيتي كه رضايتش را جلب كند، دست يابد. به نظر مي‌رسد كه گوگل در پروژه جديدي كه تحت عنوان گوگل پلاس معرفي كرده است از تجارب قبلي خود استفاده كرده تا بتواند يك شبكه اجتماعي جذاب را براي جذب تعداد زيادي از كاربران اينترنتي طراحي كند.

نكته: مديران گوگل بر اين باورند كه اشتراك‌گذاري آنلاين نيازمند ابداع روش‌هاي جديد است و گوگل‌پلاس نيز اولين اقدام براي ايجاد تغيير در شيوه‌هاي كنوني به‌اشتراك‌گذاري است كه در گذشته در برخي زمينه‌ها چندان كارآمد نبوده است
گوگل پلاس حاصل يك سال و نيم تلاش مداوم گروهي از محققان اين شركت به رهبري ويك گاندوترا‌، معاون ارشد شركت گوگل در امور مربوط به شبكه‌هاي اجتماعي است كه بسياري از قابليت‌هاي ارتباطات آنلاين را مد نظر قرار داده است و يكي از ويژگي‌هاي متمايز اين شبكه با ديگر شبكه‌هاي اجتماعي اين است كه از همان ابتداي عضويت كاربران، امكان به اشتراك گذاشتن اطلاعات و علايق آنها را با گروه‌هايي كه تحت عنوان حلقه‌ها يا Circles طبقه‌بندي مي‌شوند ايجاد مي‌كند. به اين ترتيب مي‌توانيد با افراد مختلف اطلاعات گوناگوني را به اشتراك گذاريد. اين حلقه‌ها به شما كمك مي‌كند تا بتوانيد دوستان، اقوام و همكاران خود را در گروه‌هاي مختلفي طبقه‌بندي كنيد و مانند زندگي واقعي در اين دنياي اجتماعي مجازي نيز با اين گروه‌ها در قالب گروه‌هاي اجتماعي مختلف، اطلاعاتي را به اشتراك گذاريد.

امكانات گوگل پلاس چيست؟

به گفته مديران گوگل، به اشتراك‌گذاري بخش بزرگي از وب را تشكيل مي‌دهد، اما به نظر مي‌رسد كه انجام اين كار به روشي ساده‌تر از آنچه در حال حاضر وجود دارد نيز امكانپذير باشد. خدمات جديد گوگل نيز براي رسيدن به اين اهداف و هرچه بيشتر ساده كردن تعامل افراد باهم طراحي مي‌شوند. اما گوگل پلاس چه امكاناتي را در اختيار كاربران قرار داده است؟

Circles يا حلقه‌ها: يكي از مشكلات شبكه‌هاي اجتماعي عدم وجود امكان متمايز ساختن گروه‌هاي مختلف در ميان افرادي است كه به فهرست دوستان كاربران اضافه مي‌شوند. به اين ترتيب كاربر نمي‌تواند يك محتواي خاص را تنها براي گروهي منتخب از دوستان خود به اشتراك گذارد، اما اين گزينه در گوگل پلاس به شما اين امكان را مي‌دهد كه بتوانيد دوستان خود را انتخاب و آنها را گروه‌بندي كنيد.

Sparks يا جرقه‌ها: تنها كافي است وارد اين قسمت شده و علاقه‌مندي‌هاي خود را اعلام كنيد. به اين ترتيب تصاوير، فايل‌هاي ويدئويي، متني و لينك‌هايي كه مرتبط با علاقه‌مندي‌هاي شما باشد جمع‌آوري خواهد شد تا هر گاه كه سري به گوگل‌پلاس زديد و فرصت داشتيد به مطالبي براي خواندن، ديدن به اشتراك‌گذاري آن به دوستانتان در دسترس داشته باشيد همچنين اين گزينه اين امكان را به شما مي‌دهد تا علاقه‌مندي‌هاي خود را نيز با دوستانتان به اشتراك گذاريد.

Hangouts‌ يا پاتوق‌ها: امكاني براي گفت‌وگوي ويدئويي و تماشاي فايل‌هاي ويدئويي است. با استفاده از اين گزينه ديدارهاي برنامه‌ريزي نشده براي نخستين بار قدم به دنياي مجازي گذاشته است.

علاوه بر اين گوگل‌پلاس اين امكان را در اختيار كاربران قرار مي‌دهد تا بتوانند مكالمات مختلف را به يك گفت‌وگوي گروهي تبديل كرده و اقدام به برگزاري يك تله‌كنفرانس كنيد. با استفاده از امكاناتي كه با كليك‌كردن روي گزينه Huddle يا اجتماع در اختيارتان قرار مي‌گيرد، مي‌تواند از جمعي از دوستانتان براي انجام يك فعاليت خاص نظرسنجي كرده و بر اساس نظرات اعلام شده براي انجام يك كار گروهي برنامه‌ريزي كنيد. گزينه mobile نيز براي استفاده از كاربرها و قابليت‌هاي مختلف گوشي‌هاي تلفن همراه نظير ارسال پيام متني، دوربين و سيستم موقعيت‌ياب جهاني طراحي شده است.

با توجه به آنچه گفته شد مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه گوگل قصد دارد از طريق شبكه اجتماعي جديد كه راه‌اندازي كرده است و با توجه به عادات وبگردي هر كاربر لينك‌ها و مطالبي را به او پيشنهاد كند و در اختيارش قرار دهد. براساس اعلام گوگل مانند ديگر سرويس‌ها و خدمات جديدي كه توسط گوگل معرفي مي‌شود، امكان دسترسي به اين سرويس جديد نيز در ابتدا در اختيار تعداد محدودي از كاربران قرار خواهد گرفت تا پس از طي مراحل آزمايشي امكان دسترسي به آن در اختيار همه كاربران قرار گيرد. مديران گوگل بر اين باورند كه اشتراك‌گذاري آنلاين نيازمند ابداع روش‌هاي جديد است و گوگل‌پلاس نيز اولين اقدام براي ايجاد تغيير در شيوه‌هاي كنوني به‌اشتراك‌گذاري است كه در گذشته در برخي زمينه‌ها چندان كارآمد نبوده است.

فرانك فراهاني / جام‌جم

منابع:

Plus.google/Washingtonpost/Whatissocialnetworking