جام جم آنلاين: بهروز افخمي سري اول مجموعه تلويزيوني «عمليات 125» را ظهر روز 12 بهمن ماه سال 1386 به تهيه‌كنندگي داوود هاشمي در ستاد فرماندهي آتش‌نشاني تهران كليد زد. البته سكانس‌هاي باقيمانده سري اول اين سريال را قويدل به دليل مشغله فراوان بهروز افخمي كارگرداني كرد. محمدرضا آهنج نيز سري دوم اين مجموعه تلويزيوني را 26 ارديبهشت ماه سال 88 با حضور محمدباقر قاليباف در ايستگاه 84 سازمان آتش‌نشاني كليد زد.

مسعود آب‌پرور هم تصويربرداري سري سوم اين سريال را با حضور مسوولان، 23 بهمن ماه سال گذشته همزمان با افتتاح يكي از ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني براي شبكه تهران آغاز كرد. حال بايد ديد مسعود آب‌پرور چگونه و با چه نگاهي اين مجموعه را مي‌سازد. البته به تصوير كشيدن فعاليت‌هاي متعدد آتش‌نشانان شايد كار ساده‌اي نباشد، اما تيم همراه آب‌پرور در تلاش است مجموعه‌اي متفاوت را توليد كند. در تلويزيون كمتر پيش آمده رويدادهاي حرفه آتش‌نشاني دستمايه يك مجموعه باشد و بينندگان با مسائل اين قشر آشنا شوند. سال‌ها قبل وقتي مجموعه تلويزيوني «دومين انفجار» با بازي ناصر هاشمي، سيما تيرانداز و... درباره آتش‌نشانان توليد و پخش شد براي بينندگان جذابيت زيادي به همراه داشت. اين مجموعه روايتگر آتش‌نشاناني زحمتكش بود كه گاه حرفه‌شان به زندگي خانوادگي‌شان لطمه مي‌زد و موجب اختلاف مي‌شد. بعد از اين سريال، ديگر تلويزيون سراغ آتش‌نشانان نرفت. البته در اين سال‌ها مجموعه‌هاي خارجي همچون نشان سرخ با موضوع آتش‌نشانان از تلويزيون پخش شد، اما تلويزيون توليد داخلي نداشت. تا اين‌كه شبكه تهران به فكر افتاد در اين خصوص مجموعه‌اي تهيه كند. سري اول و دوم عمليات 125 با استقبال مردم روبه‌رو شد و كار به سري سوم رسيد. اين استقبال ما را هم برآن داشت كه براي تهيه گزارش از اين سريال، يك روز چند ساعتي به پشت صحنه آن برويم.با هماهنگي‌هايي كه صورت گرفته بود به سمت لوكيشن سريال مي‌روم. بزرگراه چمران زير پل مديريت محلي است كه بخش‌هايي از سريال تصويربرداري مي‌شود. از دور مشخص است كه بسياري از اهالي محل نيز براي ديدن بازيگران در لوكيش حضور دارند. به محل تصويربرداري كه مي‌رسم مسعود آب‌پرور پشت مونيتور نشسته و با دقت و وسواس زيادي، اتفاقات پلان مورد نظر را از داخل مونيتور نگاه مي‌كند تا اشتباهي انجام نشود. او حتي روي كلماتي كه بازيگران در ديالوگ‌هايشان استفاده مي‌كنند حساسيت به خرج مي‌دهد.

تكيه بر حادثه

از داوود هاشمي، تهيه‌كننده مجموعه تلويزيوني عمليات 125 مي‌خواهم درخصوص روند انتخاب كارگردانان اين مجموعه و دلايل انتخاب آب پرور براي كارگرداني سري‌سوم توضيح ‌دهد. وي دراين‌باره مي‌گويد: بهروز افخمي در كارگرداني مشخصات خودش را دارد. او كارگرداني حرفه‌اي است. در سري اول صحنه‌هاي اكشن نداشتيم غير از قسمت يازدهم كه يكي از آتش‌نشانان كه نقش آن را سيامك احصايي بازي مي‌كرد، سقوط كرد. اجراي اين صحنه را مرحوم پيمان ابدي بر عهده داشت.

وي مي‌افزايد: اما سري دوم يك سريال غير متعارف بود كه صحنه‌هاي اكشن زيادي داشت كه تاكنون در ايران تجربه نشده بود. ما در 15 قسمت اين سريال 18 حادثه را به تصوير كشيده بوديم. به ياد دارم عليرضا فتحي، مسوول بدلكاران سري دوم اين مجموعه تاكيد مي‌كرد تا به حال كسي كاميون چپ نكرده يا طبقه 14 يك برج آتش نگرفته بود. مسلماً ضبط چنين صحنه‌هاي اكشني راحت نبود. گرچه براي اولين بار بود، اما محمدرضا آهنج با انرژي كار را هدايت مي‌كرد. او زحمت زيادي براي كارگرداني اين سريال كشيد.اين تهيه‌كننده خاطرنشان مي‌كند: به هر حال كار بزرگ انجام دادن هم خالي از اشكال نيست و قبول دارم ضعف‌هايي هم داشته‌ايم، اما محمدرضا آهنج هم كارگردان توانمندي است. وقتي او سريال ملكوت را براي ماه رمضان كارگرداني مي‌كرد ما درگير ساخت سري سوم شديم و با توجه به اين‌كه فشار كارهاي رمضان هم زياد است، به همين دليل آقاي آب‌پرور براي كارگرداني سري سوم دعوت به كار شد. آب‌پرور كارگردان قابل، هنرمند و توانمندي است.

وي درباره اين‌كه آيا قصد داريد سري چهارم يا پنجم اين مجموعه را هم بسازيد، مي‌گويد: بله، اگر عمري باشد علاقه‌مند هستيم اين كار را انجام دهيم، حتي ابتدا اين سريال در 100 قسمت طراحي شد. سري سوم اين مجموعه در 26 قسمت تهيه مي‌شود و پيش‌بيني مي‌كنيم تصويربرداري 8 ماه به طول انجامد. 7 مهرماه امسال مصادف با روز آتش‌نشاني تكرار سري دوم پخش مي‌شود و بعد از آن سري سوم روي آنتن شبكه تهران مي‌رود. اگر تا زمان تصويربرداري هم به پايان نرسد با مشكلي رو‌به‌رو نمي‌شويم، چرا كه پخش هفتگي است.

آتش‌نشانان ايده‌آل

آب پرور توليد مجموعه‌هايي مانند عمليات 125 را بسيار لازم و ضروري مي‌داند و مي‌گويد: تلويزيون براحتي مي‌تواند با تهيه و توليد آثار نمايشي در مديريت بحران تاثيرگذار باشد. در حال حاضر كلانشهرهايي همچون تهران بستر حادثه‌هاي بزرگي هستند كه بايد در اين زمينه پيشگيري و آموزش‌هاي لازم را براي عموم شهروندان داشت.

وي مي‌افزايد: هميشه هزينه كردن براي پيشگيري كمتر از هزينه براي رفع بحران است. در حال حاضر ما بايد به فكر پيشگيري باشيم و از رسانه در جهت آموزش‌هاي لازم و پيشگيري استفاده كنيم.وي درباره 2 سري قبلي مجموعه تلويزيوني عمليات 125 مي‌گويد: سري‌هاي قبل اين سريال بازبيني شده و در واقع تلاش مي‌كنيم سري سوم ادامه منطقي براي دو سري قبل باشد.

اين كارگردان با اشاره به تفاوت سري سوم با سري‌هاي قبل مي‌افزايد: سري اول بيشتر به گزينش، انتخاب، آموزش و آشنايي با زندگي شخصي آتش‌نشانان بسنده كرده و سري دوم بيشتر ماجرا محور بود و شخصيت‌ها علاوه بر اين‌كه زندگي‌شان را مي‌ديديم، در دل ماجرا هم آنها را رصد مي‌كرديم. به نظرم در سري دوم خيلي شاهد قصه نبوديم. در سري سوم تلاش كرديم قصه‌هاي منطقي داشته باشيم. در اصل، مجموعه جديد قصه محور است.وي ادامه مي‌دهد: 4نفر از آتش‌نشانان از سري‌هاي قبل را همچنان در سري سوم داريم و در 13قسمت اول، آنها را به سرانجام مي‌رسانيم و در 13قسمت بعد، گروه ويژه آتش‌نشاني را شكل مي‌دهيم. قصدمان اين است تصويري از آتش‌نشان ايده‌آل و آرماني ارائه دهيم.

آب‌پرور در پاسخ به اين سوال كه معمولاً از شما كارهايي در ژانرهاي مختلف سراغ داريم كه ساخته‌ايد، از ماورايي گرفته تا پليسي و اين بار درباره آتش‌نشانان مجموعه‌اي مي‌سازيد، چه شد ترغيب شديد كارگرداني اين سريال را بپذيريد، مي‌گويد: عمدتاً قصه‌هايي كه كار مي‌كنيم يا ماجرا محور يا شخصيت‌محور هستند. در اين سريال نشاني از قهرمان فردي نيست. در قصه‌هاي شرقي براساس قهرمان‌هاي فردي حركت مي‌كنيم. در حالي كه جذابيت قصه اين كار فرم غربي است. ما يك گروه قهرمان داريم.

آب‌پرور: پرداختن به ابعاد گوناگون قهرمانان جمعي ويژگي‌هايي دارد كه كمتر تجربه شده و در اين مجموعه به اين مسائل مي‌پردازيم. سعي مي‌كنيم در يك جامعه شلوغ و مدرن امروزي فعاليت قهرمانان جمعي را در شكلي مناسب نشان دهيم
وي مي‌افزايد: پرداختن به ابعاد گوناگون اين قهرمانان جمعي ويژگي‌هايي دارد كه كمتر تجربه شده و در اين مجموعه به اين مسائل مي‌پردازيم. سعي مي‌كنيم در يك جامعه شلوغ و مدرن امروزي فعاليت قهرمانان جمعي را در شكلي مناسب نشان دهيم. اين كارگردان در پاسخ به اين پرسش كه آيا در فيلمنامه دخل و تصرفي داشتيد، توضيح مي‌دهد: بله، صد در صد. البته آرش قادري روي تحقيق و نگارش متن‌ها خيلي زحمت كشيده بود، اما من به چند دليل براي سر و شكل دادن قصه دوباره وارد عمل شدم. براي فيلمنامه اين مجموعه بايد موارد تخصصي رعايت مي‌شد كه البته كارشناس هم داشتيم؛ به همين دليل سر و شكل قصه‌ها را مناسب كردم. در روايت قصه ريتم برايم اهميت دارد. سعي كردم ترتيب وقايع را به گونه‌اي بهم بريزم تا به ترتيب و رتيمي كه مدنظر داشتم برسم.آب‌پرور درباره اين‌كه آيا اين تغييرات قبل از كليد زدن اعمال شد يا نه، مي‌گويد: حدود يك ماه پيش از شروع كار، فيلمنامه در اختيار من قرار گرفت. از آن زمان كار خودم را شروع كردم و در طول تصويربرداري هم بازنويسي ادامه دارد.وي در پاسخ به اين سوال كه چرا معمولا در يك ژانر خاص كار نمي‌كند و ژانرهاي متفاوت را تجربه مي‌كند، مي‌گويد: من دوست ندارم اصلا فيلمساز ژانر شناخته شوم، چرا كه خيلي تمايل ندارم در يك قالب و چارچوب كار كنم. بيشتر دوست دارم در حال تجربه كردن باشم و شاخه‌هاي مختلف فيلمسازي در حوزه‌هاي معناگرا، ماورايي، خانوادگي، جنايي، ملودرام و... را بيازمايم و خودم را در عرصه‌هاي مختلف تست بزنم. با همه اينها وسوسه كارهاي اكشن هميشه همراه من است.

آب‌پرور در پايان ابراز اميدواري مي‌كند: با توجه به بهره‌گيري از تكنولوژي‌هاي روز در توليد اين مجموعه بتوانيم اثر دلخواه مخاطبانمان را توليد نماييم.

انتخاب با وسواس

اميررضا دلاوري، در سريال عمليات 125 نقش فرهاد كاظمي را بازي مي‌كند. او يكي از چهار شخصيت‌ اصلي در آتش‌نشاني است. وي درباره اين‌كه قبل از بازي در اين سريال آيا سري‌هاي قبل را ديده و آيا ذهنيتي درباره كار داشته يا نه مي‌گويد: من به طور پراكنده 2 سري قبل مجموعه عمليات 125 را به كارگرداني بهروز افخمي و محمدرضا آهنج ديده بودم، حتي در جريان بودم كه مخاطبان هم از ديدن اين مجموعه لذت برده و آن را پسنديده بودند. علاوه بر آن كارگرداني اين سريال را مسعود آب‌پرور به عهده دارد كه قبلا چند كار در خدمتشان بودم. همكاري با او جاي ترديد و سوال نمي‌گذارد.اين بازيگر معتقد است: معمولاً بازيگران تئاتر خيلي با دقت و وسواس نقش‌شان را انتخاب و اجرا مي‌كنند. به همين دليل وقتي نقشي را مي‌پذيرم ديگر برايم فرقي نمي‌كند در تئاتر باشد يا در تلويزيون، تلاشم را مي‌كنم و درباره نقش تحقيق لازم را انجام مي‌دهم.وي ادامه مي‌دهد: گرچه در تئاتر وقت بيشتري براي تمرين نقش داريم و در تلويزيون اين فرصت كمتر است، اما باز هم بايد نقش را با حساسيت اجرا كنيم. در مجموعه عمليات 125 همه گروه سعي مي‌كنند به واقعيت نزديك شوند. از سوي ديگر آقاي روستايي به‌عنوان كارشناس در كنار ما حضور دارند و هر زماني كه نياز به اطلاعات داشته باشيم در اختيارمان مي‌گذارند.

دلاوري درباره تعاملي كه با مسعود آب‌پرور به عنوان كارگردان دارد، مي‌گويد: اگر ايده‌اي داشته باشم با او در ميان مي‌گذارم. اگر در راستاي كار باشد با آن موافقت مي‌كند.

تصويربرداري مجموعه‌هاي اكشن ويژگي‌هاي خاصي دارد مصطفي احمديان مدير تصويربرداري اين سريال درباره عمليات 125 مي‌گويد: اين مجموعه متفاوت خواهد بود. هنرمندان و تيم كارگرداني نگاه ديگري به آتش‌نشان و قصه‌هاي آنان دارند. وي در خصوص نوع تصويربرداري در عمليات 125 مي‌گويد: سعي كردم دوربين و توع حركت آن را براساس موضوع مشخص كنم. در برخي از صحنه‌ها دوربين حركت كرده و تصويربرداي انجام شده است.

احمديان آرامش در كار را بسيار لازم و ضروري مي‌داند و مي‌افزايد: شما تصور كنيد در لوكيشني آرامش وجود نداشته باشد، قطعا نمي‌توان باتمركز و خلاقيت كار كرد. يكي از ويژگي‌هاي كار با آقاي آب‌پرور آرامش در محيط تصويربرداري است. وي يكي ديگر از ويژگي‌هاي تصويربرداري را انتخاب زاويه مناسب عنوان مي‌كند و مي‌گويد: معمولا آقاي آب‌پرور زاويه بسيار مناسبي را براي تصويربرداري انتخاب مي‌كنند، اما اگر ما هم پيشنهادي داشته باشيم بسيار منطقي مي‌پذيرد.در سري سوم عمليات 125 عبدالرضا اكبري، ايمان صفا، اميررضا دلاوري، مجيد مشيري، كاوه‌خداشناس، فلور نظري، مجتبي رجبي، افشين سنگ‌چاپ، محمد رفيعي، حميد جديدي، مرجان شكوفكي، سيدمحمدحسين عمراني، دانيال نوروش و شيوا خسرومهر بازي مي‌كنند.

ديگر عوامل سازنده عمليات 125 عبارتند از:‌ ناظر كيفي و مشاور پروژه: عليرضا افخمي، نويسنده: آرش قادري، مديرتوليد: حسين لبافي، مدير تصويربرداري: مصطفي احمديان، طراح صحنه و لباس: حسين مجد، طراح چهره‌پردازي: نويد فرح مرزي، صدابردار: اصغر آبگون، برنامه‌ريز: خسرو نصيري‌خواه، دستيار اول كارگردان: ماني حق‌جو، منشي صحنه: شرف نسا نيرومند، جانشين توليد: مهدي مهابادي، عكاس: پوريا هنرمند و مدير تداركات: علي بهره‌مند.

فرشيد قره‌لي / جام‌جم