موهنداس كرام چاند معروف به مهاتْما گاندي معمار استقلال هندوستان در 12 اكتبر 1869م در سواحل غربي هند به دنيا آمد. وي فارغ التحصيل رشته حقوق از انگلستان بود و مدتي نيز در بمبئي به كار وكالت پرداخت. گاندي در سال 1907م به افريقاي جنوبي رفت و طي هفت سال اقامت و كار وكالت در آنجا، رهبري نهضت مبارزه با تبعيضات نژادي در افريقاي جنوبي را در دست گرفت. وي در سال 1915م به هند بازگشت و پس از عضويت در حزب كنگره هند، به رهبري آن انتخاب شد. در اين زمان، گاندي به عنوان يك رهبر مردمي، مبارزه سياسي آرامي را با استعمار انگليس در هند آغاز كرد كه به مقاومت منفي معروف شد. نهضتي كه گاندي آن را تبليغ مي‏كرد مبتني بر عدم خشونت، تمرد از قوانين استعمارگران، عدم تقبّل پُست‏هاي دولتي، عدم همكاري با مأموران انگليسي و تحريم كالاهاي بريتانيايي بود. اصل مقاومت منفي گاندي متضمن دو هدف اصلي بود. اول، مبارزه با سلطه انگليسي‏ها، دوم، بازگشت به سنت‏هاي اصيل هندي و كنار نهادن رسوم و تعصبات فرقه‏اي. اين مبارزه تا سال 1922م ادامه يافت و در اين مدت، بريتانيا با وجود تمام دسيسه‏هايي كه صورت داد، ضربات شديدي را از نظر اقتصادي و سياسي متحمل شد. گاندي در طي مبارزات خود چهار بار دستگير و زنداني شد و در مدت بازداشت با دست زدن به اعتصاب غذا، به هيجان عمومي عليه انگليسي‏ها دامن زد. پس از آخرين بازداشت گاندي، موج اعتراضات و تظاهراتي هندوستان را فرا گرفت كه انگليسي‏ها براي آرام كردن اوضاع، چاره‏اي جز مصالحه و اعطاي استقلال هند نيافتند. دراين ميان مذاكرات استقلال شبه‏قاره هند به ايجاد دو كشور هند و پاكستان انجاميد و از شبه قاره، دو كشور با دو نظام سياسي جداگانه شكل گرفتند. با اين حال، گاندي در هندوستانِ مستقلْ حاضر به قبول مقامي در حكومت جديد نشد و عنوان رهبر معنوي هند يافت. مهاتما گاندي كمتر از شش ماه پس از اعلام استقلال هند به دست يك هندوي متعصب افراطي كه مخالف روش‏هاي صلح‏جويانه او بود و قبول تقسيم هندوستان را خيانت به شمار مي‏آورد، در سي‏ام ژانويه 1948م در هفتادونه سالگي به قتل رسيد. او به پاس رهبري مردم محروم هند در مبارزه با دولت استعمارگر انگلستان به "مهاتْما" يعني داراي روحِ بزرگ معروف شد. گاندي در راه استقلال ميهنش متحمل سختي‏هاي فراوان و رنج زندان گرديد و مبارزه منفي وي عليه استعمارگران و نيز تلاش براي از بين بردن اختلاف ميان هندوها و مسلمانان، ضربه مهلكي بر پيكر استعمار انگليس در هند وارد آورد. گاندي يكي از بزرگ‏ترين رهبران سياسي قرن بيستم محسوب مي‏شود و به دليل مبارزه عليه استعمار، نامي نيكو در ميان مردم شبه قاره‏هند دارد.