انديشكده بروكينگز در گزارشي مي‌نويسد: دعوت شوراي همكاري خليج فارس از اردن و مراكش جهت عضويت در اين سازمان همه را شگفت زده كرده است و به نظر مي رسد اين اقدام براي برقراري ثبات در منطقه بدون كمك و حضور آمريكاست.

به گزارش خبرنگار ديپلماسي عمومي و جنگ نرم خبرگزاري فارس، مركز دوحه انديشكده بروكينگز در گزارشي نوشت: از زمان شروع تظاهرات اعراب، شوراي همكاري خليج فارس شاهد نگرش منطقه‌اي تهاجمي بوده است. اين شورا 20 ميليون دلار به بحرين و عمان براي وساطت در بحران يمن و مهم تر از همه اعزام نيروهاي نظامي به بحرين و سركوب تظاهرات در آنجا داده است.

* تلاش شوراي همكاري خليج فارس براي ايجاد ثبات در منطقه

از اين لحاظ درخواست براي عضويت اردن و مراكش تا حدي قابل درك است. هر دو كشور، كشورهايي محافظه كار و طرفدار غرب هستند كه با آشوب هاي داخلي براي آزادي بيستر مواجه شده اند. بعد از بي تفاوتي اوباما نسبت به فروپاشي مصر، عربستان سعودي كه قدرتمندترين كشور حوزه خليج فارس است درباره تعهد آمريكا نسبت به ثبات منطقه دچار شك شد. بنابراين اين موضع قابل بحث است كه اگر اين اتفاق در عربستان رخ دهد آنها نيز از بين خواهند رفت.

* يكي از دلايل مهم دعوت شورا از اردن، داشتن ارتشي حرفه‌اي و سيستم اطلاعاتي قوي است

اين شورا با توجه به اعتراضات در ايران، در حال شكل دهي به اتحاد امنيتي بي اساسي توسط عربستان سعودي است. در اين زمينه اردن با باليدن به داشتن يكي از بهترين ارتش هاي حرفه اي و سرويس اطلاعاتي مقتدر چيزي براي عرضه كردن دارد. با افزايش نارضايتي هاي دولتهاي حاشيه خليج [فارس]، چنين سرويس هايي ممكن است سودمند باشند. اگر "شوراي همكاري خليج فارس " جديد تحقق يابد، شباهت هايي با متحدان قديم جنگ سرد مثل "پيمان بغداد " خواهد داشت كه در سال 1955 كه هدفش پيوستن به شوروي بود.

* مخالفت اعضاي شورا با عضويت اردن و مراكش

امنيت در اين حيطه برتري دارد. با پذيرفتن اردن و مراكش، شورا تضعيف خواهد شد و دولت هاي طرفدار دموكراسي غير متعهد مثل مصر، عراق، لبنان و تركيه را براي برقراي تعادل تحريك مي كند. حتي به نظر مي رسد در درون شورا نيز اشتياق براي حركت كم باشد. حتي كويت، عمان و قطر شروطي را قيد كردنده اند. تحت چنين سيستمي اردن، مراكش و هر كشور ديگري مي‌توانند در آرزوي حداقل عضويت كوتاه مدتي باشند.

*اردن و مراكش خواستار مذاكره با معترضان و ايجاد فضاي باز سياسي هستند

با حمايت شوراي همكاري خليج فارس و نشان دادن مجدد مصر به عنوان يك اجبار منطقه اي، اردن و مراكش تنها مانده اند. اين دوكشور همچنين در تلاش متناوب براي ايجاد فضاي باز، انتخاباتي آزاد و گنجايش سياسي براي احزاب اسلامي شهرت دارند. آنها بجاي سركوب اعتراضات، راهبرد توافقي كه شامل گفتگو با معترضين و بازنگري برخي قانون ها را برگزيدند.

گرچه بعيد به نظر مي رسد كه اين حكومت هاي سلطنتي عمدا قدرت را از دست بدهند، ممكن است كه از قدرت بي رحمانه عليه هموطنانشان استفاده كنند. يا اينكه پادشاهان اردن و مراكش اصلاحات سياسي را بپذيرند. پادشاه مراكش در 9 مارس خبر از تغييرات وسيعي مانند بازنگري قانون اساسي و تغييراتي در انتخاب حكومت ها، بجاي انتصاب آنها داد. اما در مراكش فاصله بين خطابه و سياست قابل ملاحظه است. نفوذ عربستان سعودي احتمالا محدوديت هايي را بر فرايند " ايجاد فضاي باز سياسي " مانند بحرين ايجاد خواهد كرد.

آمريكا، هم پيمان نزديك همه دولت هاي مورد بحث، دليلي براي نگراني دارد. اردن دومين دريافت كننده سرانه كمك آمريكاست. ضمنا مراكش يك توافق چندين ميليوني دلاري با آمريكا دارد. نفوذ عربستان سعودي خيلي زياد است و بر قلمروي آمريكا نيز گام بر مي دارند. دولت اوباما تا حدي نمي خواهد اردن و مراكش به استبداد بيستري بر گردند. اما آمريكايي ها بخاطر مذاكرات بودجه كنوني تمايلي ندارند به لحاظ اقتصادي مانند سعودي ها به آنها كمك كنند.

*شوراي جديد همكاري خليج فارس در تلاش براي حفظ ثبات منطقه بدون كمك آمريكاست

بنابراين شكاف كنوني عربستان - آمريكا ممكن است ادامه داشته باشد. شوراي جديد در حال تغيير راهبردها و متحدانش است و نقش سنتي آمريكا به عنوان تنها ضمانت كننده ثبات خليج را بر عهده گرفته است. منطقه نه تنها با تحولات داخلي بلكه با انقلابي عظيم در معماري امنيت اساسي اش مواجه است. اما همانطور كه عربستاني ها مي گويند همه انقلابها پايان خوشي ندارند.