یک کارشناس علوم اجتماعی با بیان این که حدود 210 هزار نفر از ایرانیان دچار تجرد قطعی شده اند، گفت: آمار بالای شهدای جنگ، تعداد زیاد فوتی های تصادفات رانندگی در دهه های اخیر، آمار بالای مهاجرت پسران در آستانه ازدواج از کشور، رشد نرخ مهاجرت های درون کشوری، آمار بالای اعتیاد در ایران و البته تشدید دشواری های معیشتی، از جمله عوامل رشد محسوس آمار تجرد قطعی ایرانیان در دهه های اخیر هستند.

به گزارش نصر، تجرد قطعی یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی است که در سال های اخیر تشدید شده است.
اردشیر گراوند، جامعه شناس در گفت و گویی تاکید کرد که هم اکنون حدود 210 هزار نفر از ایرانیان دچار تجرد قطعی هستند. او گفت که 160 هزار نفر از دختران دچار تجرد قطعی هستند و همچنین 50 هزار نفر از پسران به تجرد قطعی دچار شده اند. باید توجه داشت پسرانی دچار تجرد قطعی شده اند که از سن 50 سال عبور کرده اند، اما هرگز ازدواج نکرده اند و همچنین دخترانی دچار تجرد قطعی شده اند که از سن 45 سال عبور کرده اند، اما هیچ گاه فرصت ازدواج کردن پیدا نکرده اند.

10 میلیون نفر از ایرانیان بالای 20 سال هرگز ازدواج نکرده اند
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، دشواری های معشیتی، تغییرات فرهنگی جامعه، افزایش سطح تحصیلات دختران و پسران، رشد آمار بیکاری و بسیاری از موارد دیگر، نقش مهمی در کاهش تمایل جوانان به ازدواج کردن داشته و منجر به کاهش محسوس آمار ازدواج در کشورمان شده است؛ به نحوی که براساس گزارشات مرکز آمار ایران، آمار ازدواج در ایران در 10 سال گذشته بیش از 36 درصد کاهش یافته است.
افت قابل توجه آمار ازدواج در سال های اخیر، مجرد ماندن بخش زیادی از ایرانیان را به همراه داشته است؛ به نحوی که به دلیل کاهش شدید آمار ازدواج در چند سال گذشته، هم اکنون حدود 10 میلیون نفر از ایرانیان بالای 20 سال، هرگز ازدواج نکرده اند که البته از این میان تنها حدود 210 هزار نفر از آنها را افرادی تشکیل می دهند که به تجرد قطعی رسیده اند، اما اگر شرایط مناسب برای تسهیل ازدواج فراهم نشود، قطعا در سال های آتی آمار افراد دچار تجرد قطعی در سال های آتی به شدت افزایش خواهد یافت.
در این میان باید توجه داشت که مجرد قطعی به افرادی گفته می شود که از سن مشخصی عبور کرده اند و هیچ گاه در زندگی خود تجربه ازدواج کردن را نداشته اند. این سن مشخص برای دختران 45 سال و برای پسران 50 سال است، یعنی دخترانی که از 45 سال عبور کرده اند و هرگز ازدواج نکرده اند و پسرانی که از 50 سال عبور کرده اند و هرگز ازدواج نکرده اند، افراد دارای تجرد قطعی تلقی می شوند.

افزایش 45 درصدی آمار تجرد قطعی در پنج سال گذشته
آن طور که دکتر اردشیر گراوند، کارشناس علوم اجتماعی به رکنا می گوید، آخرین آمار رسمی مربوط به تجرد قطعی در سطح کشور مربوط به سرشماری سال 95 است که در آن ذکر شده بود که حدود 105 هزار دختر و 40 هزار پسر در ایران به تجرد قطعی رسیده اند.
اما به گفته این جامعه شناس، قطعا در پنج سال گذشته، آمار تجرد قطعی در ایران افزایش یافته و براساس روندهای جمعیتی می توان برآورد کرد که هم اکنون حدود 160 هزار دختر و 50 هزار پسر در ایران در شرایط تجرد قطعی قرار دارند و به این شکل، در حال حاضر مجموعا حدود 210 هزار مجرد قطعی در ایران وجود دارد.
همچنین از نظر این کارشناس علوم اجتماعی، می توان تخمین زد که آمار تجرد قطعی در ایران در پنج سال گذشته حدود 45 درصد افزایش یافته است، یعنی تعداد دختران هرگز ازدواج نکرده بالای 45 سال و تعداد پسران هرگز ازدواج نکرده بالای 50 سال در ایران از سال 95 تا کنون حدود 45 درصد بیشتر شده است.

تهران؛ دارای بیشترین آمار تجرد قطعی دختران در کشور
گراوند در پاسخ به این سوال که کدام منطقه از کشور بیشتر دچار تجرد قطعی است، گفت: با توجه به مهاجرت بخش زیادی از دختران تحصیل‌کرده‌ای که هرگز ازدواج نکرده اند به شهر تهران، آمار تجرد قطعی دختران در پایتخت بسیار بیشتر از شهرهای دیگر است؛ به نحوی که در شرایطی که 4.5 درصد زنان بالای 45 سال در سطح کشور دچار تجرد قطعی هستند، آمار تجرد قطعی زنان بالای 45 سال در تهران 8 درصد است.
این کارشناس علوم اجتماعی تاکید کرد: برآوردها نشان می دهد که بیشتر دختران مجرد قطعی در شهر تهران در مناطق 6، 7 و 10 زندگی می کنند. یعنی بخش زیادی از زنان بالای 45 سال در سطح کشور که دچار تجرد قطعی هستند، در این مناطق پایتخت ساکن شده اند.
وی در ادامه تاکید کرد: مهاجرت زنان مسن، تحصیل کرده و مجرد از سایر نقاط کشور به تهران برای یافتن شغل های مناسب و همچنین مهاجرت مردان مسن و مجردی که می توانند با این زنان ازدواج کنند، از تهران به خارج از کشور، از جمله مهمترین عوامل افزایش محسوس آمار تجرد قطعی در تهران نسبت به سایر نقاط ایران است.

چه عواملی باعث می شود ایرانیان به تجرد قطعی برسند؟
گراوند درباره مهمترین عواملی که باعث می شود افراد به تجرد قطعی برسند، توضیح داد: در دوران جنگ تحمیلی حدود 220 هزار نفر از مردان کشور که اغلب آنها را پسران جوان تشکیل می دادند، به شهادت رسیدند و طبیعتا به همین تعداد نیز دخترانی باقی ماندند که نتوانستند مورد مناسب ازدواج در سن خود را پیدا کنند و به همین دلیل به تجرد قطعی رسیدند.
این پژوهشگر علوم اجتماعی ادامه داد: آمار بالای فوتی های تصادفات رانندگی در دهه های اخیر نیز از جمله عوامل مجرد ماندن دختران است؛ چراکه در اغلب تصادفات مردان بخصوص پسران جوان کشته می شوند و طبیعتا هرچه آمار مرگ پسران جوان بیشتر باشد، دختران بیشتری در کشورمان نمی توانند مورد مناسب برای ازدواج در سن خود را پیدا کنند.
وی در ادامه تاکید کرد: آمار بالای مهاجرت پسران نیز دقیقا به همین شکل به مجرد ماندن دختران و دچار شدن آنها به تجرد قطعی دامن زده است؛ چراکه اساسا بخش زیادی از ایرانیانی که در دهه های اخیر مهاجرت کرده اند، پسران جوان و در سن ازدواج بوده اند و هرچقدر هم آمار مهاجرت پسران بیشتر باشد، دختران بیشتری نمی توانند مورد مناسب برای ازدواج در سن خود را پیدا کنند.

اعتیاد؛ مهمترین عامل مجرد ماندن پسران در ایران
گراوند درباره مهمترین دلایل دچار شدن برخی پسران به تجرد قطعی نیز گفت: اعتیاد، مهمترین عاملی است که باعث دچار شدن برخی پسران به تجرد قطعی شده است؛ چراکه متاسفانه در دهه های اخیر با رشد محسوس آمار اعتیاد در ایران مواجه بوده ایم و عمده معتادان را نیز مردان جوانی تشکیل می دهند که بخشی از آنها به دلایل گوناگون حتی تا رسیدن به سن 50 سالگی نمی توانند ازدواج کنند و در نتیجه دچار تجرد قطعی می شوند.
این کارشناس علوم اجتماعی، مهاجرت های درون کشوری را نیز از دیگر عوامل رسیدن برخی افراد به تجرد قطعی توصیف کرد و اظهار داشت: اساسا وقتی افرادی که به یک فرهنگ خو گرفته اند، به سرزمینی مهاجرت می کنند که فرهنگی متفاوت دارد، طبیعتا احتمال ازدواج کردن آنها نیز کاهش می یابد، زیرا وقتی افراد از یک سرزمین به سرزمین دیگری مهاجرت می کنند، به سختی می توانند مورد مناسب برای ازدواج را پیدا کنند.
وی در ادامه تاکید کرد: عواملی که تا اینجا بیان شد، مهمترین دلایل تجرد قطعی افرادی بود که هم اکنون به عنوان مجرد قطعی شناخته می شود، اما در سال های آتی قطعا شرایط دشوار اقتصادی می تواند نقش بسیار بیشتری در تجرد قطعی افراد داشته باشد؛ چراکه اکنون شرایط به جایی رسیده است که بسیاری از افراد امکان فراهم کردن مسکن، ملزومات ازدواج و لوازم فرزندآوری را ندارند و طبیعتا این مسائل به بیشتر شدن آمار تجرد قطعی افراد دامن می زند.

تجرد قطعی؛ عامل تهدید رشد جمعیت ایران
گراوند درباره مهمترین عوارض اجتماعی که افراد دارای تجرد قطعی به آن دچار می شوند، توضیح داد: به طور کلی، وقتی نظام اجتماعی ایران به سبک زندگی همراه با تجرد قطعی نگاه مناسبی ندارد، بخش زیادی از افرادی که دچار تجرد قطعی شده اند همواره با ناراحتی های روانی زیادی مواجه خواهند بود. ضمن این که تجرد قطعی می تواند مشکلات فرهنگی و اجتماعی زیادی را نیز برای افراد ایجاد کند.
این جامعه شناس با تاکید بر این که تجرد قطعی، می تواند منجر به توقف روند رشد جمعیت در کشور شود، عنوان کرد: دخترانی که به تجرد قطعی می رسند، اغلب از دایره باروری خارج می شوند و همین مساله می تواند به کاهش نرخ فرزندآوری در ایران دامن بزند؛ به نحوی که اگر هر کدام از 160 هزار دختر دچار تجرد قطعی، یک فرزند داشتند، حداقل 160 هزار نوزاد به جمعیت ایران اضافه می شد و همین مساله می توانست نقش مهمی در جلوگیری از کاهش نرخ فرزندآوری در ایران داشته باشد.

ناامنی ذهنی و تنهایی؛ مهمترین احساسات افراد دچار تجرد قطعی
این کارشناس علوم اجتماعی با تاکید بر این که افراد دچار تجرد قطعی، با احساس تنهایی مواجه هستند، عنوان کرد: تنهایی همواره با احساس ناامنی ذهنی همراه است و به همین دلیل، افرادی که دچار تجرد قطعی هستند، دچار اضطراب های شدیدتری در طول زندگی خود می شوند. البته این افراد وقتی در سنین جوانی هستند، سبک زندگی شان به گونه ای است که بیشتر از آن که احساس تنهایی کنند، احساس استقلال می کنند، اما وقتی آنها به سن مشخصی می رسند، رفته رفته احساس ناامنی آنها به دلیل احساس تنهایی‌شان بیشتر می شود.
وی در پایان تصریح کرد: وقتی شرایط اجتماعی ما به همراه شرایط حاکمیتی به گونه ای است که سیستم های تامین اجتماعی اعم از بیمه، بازنشستگی و ... به خوبی نمی توانند از افراد دارای تجرد قطعی حمایت کنند، طبیعی است که مجردان قطعی بیش از سایر افراد دچار احساس ناامنی و اضطراب می شوند و این مساله نیز از جمله عوارض اجتماعی تجرد قطعی محسوب می شود.

محمدحسین خودکار
پایگاه خبری و اطلاع رسانی رکنا