زادروز رودکی از نخستین شاعران پارسی‌گوی (239ش)

ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم‌بن عبدالرحمن‌بن آدم رودکی زاده اواسط قرن سوم هجری قمری از شاعران ایرانی دورهٔ سامانی در سدهٔ چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است. رودکی به روایتی از کودکی نابینا بوده‌است و به‌روایتی بعدها کور شد.او در روستایی به‌نام بَنُج رودک (پنجکنت در تاجیکستان امروزی) در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد. رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسی‌گوی و پدر شعر پارسی می‌دانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشته‌است و این از نوشته‌های ایرانی عربی نویس هم عصر رودکی- ابوحاتم رازی مسجل می‌گردد. به عنوان پدر شعر کلاسیک فارسی رودکی از جایگاه ممتازی در جهان برخوردار است.اشعار غنایی و تعلیمی وی راه را بر بزرگان زیادی بازکرده‌است و از این رو همواره آیین‌های پاسداشت مختلفی برای این شاعر پارسی زبان برگزار می‌شود.در یکی از این آیین‌ها که در سال ۲۰۰۸ به میزبانی سازمان ملل متحد برگزار شد بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد دربارهٔ شاعری رودکی در حضور جمع کثیری از سرشناسان علمی فرهنگی جهان، نمایندگان یونسکو و سفیران کشورهای مختلف گفت: «اشعار رودکی می‌تواندمبنای اتحاد جهانی قرار بگیرد چرا که رودکی شاعر خوبی‌ها و عدالت بود».یونسکو هرساله از کشورهای عضو خود درخواست می‌کند تا بر هر مناسبتی نام بزرگان فرهنگ و ادب خود را ارائه دهند تا جهت بزرگداشت و برگزاری کنگره‌های مربوطه اقدام بعمل آید. همچنین در آذر ماه سال ۱۳۸۷ هجری شمسی، سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی با همکاری بنیاد فرهنگی رودکی و یونسکو، آیین بزرگداشتی برای رودکی در تهران با حضور شرکت کنندگان داخلی و خارجی ترتیب داده شد.بیشتر شرکت کنندگان خارجی از کشورهای هندوستان، افغانستان، تاجیکستان، فرانسه، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان بودند.در سال ۱۹۵۵ میلادی دولت جمهوری تاجیکستان به مناسبت هزار و صدمین سالگرد تولد رودکی مراسمی در این زمینه برپا نمود.از میان بزرگترین رودکی پژوهان می‌توان به براگینسکی، سیمنوف، صدرالدین عینی، سعید نفیسی، محمدعلی فروغی، محمد شکوروف و ریچارد فرای اشاره نمود.

شهادت "شمس‏الدين محمد بن حامد مَكّي عاملي" معروف به "شهيد اول"(786 ق)

ابوعبداللَّه شمس الدين محمد بن حامد بن احمد مَكّي عاملي، معروف به "شهيد اول"، در سال 734 ق در يكي از روستاهاي جبل عامل در لبنان به دنيا آمد. اجداد شمس‏الدين تا چندين پشت از علما و فقها بوده و فرزندان اين خاندان از دانشمندان و اهل كمال و معرفت مي‏باشند. شمس‏الدين در محضر عالمان بزرگواري همچون فخرالمحققين، سيدعميد الدين و سيد ضياءالدين به مدارج بالاي علمي دست يافت و از آن پس به تدريس و تأليف مشغول شد. شهيد اول از افراد زيادي اجازه‏ي روايت گرفته و خود نيز شاگردان متعددي را پرورش داده است. اختصارُ الجَعفر، الباقياتُ الصّالحات، اللُّمْعَةُ الدَّمشقيَّه و المَزار و... از جمله تاليفات وي مي‏باشند. سرانجام اين عالم رباني و نويسنده‏ي نامدار شيعه در 9 جمادي الاول 786 ق بر اثر پرونده سازي حسودان و پس از تحمل يك سال حبس به دار آويخته شد و به بدن مباركش اهانت نموده و آن را سنگسار كردند.

تولد "صدرالدين شيرازي" متفكر بزرگ ‏اسلامي معروف به ملاصدرا(980ق)

صدرالدين شيرازي مشهور به ملاصدرا و صدرالمتألهين در نهم جمادي الاول سال 980 ق در شيراز به دنيا آمد. سنگ بناي علمي و اخلاقي ملاصدرا در محضر درس شيخ بهايى بنا نهاده شد و سپس در جرگه‏ي درس حكيمِ الهي، ميرداماد، كسب فيض كرد. وي پس از رسيدن به مقام والاي علمي، بر مسندتدريس تكيه زد و به تدوين حكمت متعاليه پرداخت. ملاصدرا با تركيب فلسفه‏ي مشّاء و اشراق، حكمت متعاليه را بنيان نهاد و تاثيري شگرف بر فلسفه‏ي اسلامي گذاشت به طوري كه اين تاثير، بسيار وسيع و غيرقابل انكار است. صدرالمتألهين به عنوان بزرگ‏ترين فيلسوف اسلامي در حالي كه در يك دست، قلمِ تفسير سوره‏ي بقره و در دست ديگرش برگه‏هاي شرح كتاب الحُجّه‏ي اصول كافي بود، در سال 1050 ق در 70 سالگي در بصره دار فاني را وداع گفت و در همان شهر مدفون گشت.

آغاز مبارزات زیدیه

در آوریل سال‌737 میلادی (و به نوشته برخی از مورخان؛ 12‌آوریل آن سال) زید ابن علی ابن حسین در کوفه پرچم مبارزه با خلافت امویان را برافراشت. مبارزات زید که پیروان او به شیعه زیدیه معروفند 2سال طول کشید و در سال‌739 میلادی به دست یوسف‌ابن‌عمر‌ثقفی از امرای امویان به شهادت رسید. در پی این رویداد، جمعی از پیروان غیرایرانی زید به یمن نقل مکان کردند و این سرزمین از آن پس پایگاه شیعه زیدیه شده است.

تأسيس "كمپاني هند شرقي فرانسه" در هندوستان (1665م)

كمپاني هند شرقي فرانسه در زمان سلطنت لويى چهاردهم، براي رقابت سياسي، اقتصادي و استعماري با دولت بريتانيا در هندوستان تأسيس شد. اگرچه اين شركت در 25 دسامبر 1665م شكل گرفت اما از سال 1719م در هندوستان مستقر گرديد. دولت انگليس نيز 66 سال قبل از تأسيس كمپاني فرانسه، كمپاني تجاري هند شرقي خود را ايجاد كرده بود. از نتايج تأسيس كمپاني هند شرقي، انجام فعاليت‏هاي استعماري دولت‏هاي انگليس و فرانسه در شبه قاره هند و سرزمين‏هاي مجاور آن بود كه تا مدت‏ها، از طريق اين كمپاني‏ها انجام مي‏شد، هر چند كه كمپاني فرانسوي در مقايسه با كمپاني انگليسيِ هند شرقي به موفقيت دست نيافت. اين شركت به علت مشكلات مالي در سال 1769م منحل گرديد.