درگذشت دكتر "عيسي صديق" مؤسس دانشگاه تهران (1357ش)

دكتر عيسي صديق معروف به اعلم، يكي از نامداران فرهنگي سده اخير تاريخ فرهنگ ايران، در سال 1273ش در تهران به دنيا آمد و پس از گذراندن علوم مقدماتي و اتمام دوره دارالفنون، در 17 سالگي به فرانسه رفت و موفق به دريافت دانشنامه ليسانس در رشته رياضي گرديد. دكتر صديق سپس چند سالي در ايران در وزارت فرهنگ مشغول به خدمت شد و در سال 1309 جهت ادامه تحصيل عازم آمريكا گرديد. وي پس از اخذ دكتراي فلسفه به ايران مراجعت نمود و از طرف دولت ايران، مامور تهيه طرح تاسيس دانشگاه تهران شد. صديق اعلم پس از اين كار، مامور راه‏اندازي اين دانشگاه گرديد. وي پس از تاسيس دانشگاه، تا سال 1319، رياست و استادي دانشسراي عالي، دانشكده ادبيات و دانشكده علوم را برعهده گرفت. وي تا سال 1340، شش بار به وزارت فرهنگ انتخاب شد و تا سال 1353، در مقام استادي دانشگاه، انجام وظيفه كرد. علاوه بر تهيه طرح و قانون تاسيس دانشگاه تهران و ايجاد هسته مركزي آن، دكتر صديق منشأ خدمات برجسته فرهنگي ديگري گرديد كه تاسيس نخستين مدارس جديد گيلان، پيشنهاد اعزام محصل به اروپا و تهيه قانون آن، تجديد سازمان و برنامه‏هاي مدارس كشور، وارد كردن روش‏هاي جديد آموزشي در دانشسراي عالي و تربيت هزاران دبير، تاسيس دانشگاه تبريز و تاسيس نزديك به دو هزار مدرسه در طول فعاليت فرهنگي خود، از آن جمله‏اند. وي سرانجام در 15 آذر 1357ش در 84 سالگي در تهران درگذشت و در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

آغاز عقب نشيني نيروهاي "ناتو" از خليج فارس (1366 ش)

پس از آن كه دولت‏هاي غربي، جمهوري اسلامي ايران را به مين‏گذاري در خليج فارس متهم كردند، نيروهاي نظامي پيمان آتلانتيك شمالي، ناتو، وارد خليج فارس شدند تا به اصطلاح به پاكسازي خليج اقدام نمايند. اما مين روب‏هاي غربي پس از يك ماه تجسس در آب‏هاي خليج فارس، تنها چهار مين را كشف كردند و عدم موفقيت آنان باعث شد كه خليج فارس را ترك كنند. مجموعه حركت‏هاي شتاب زده غرب در طول جنگ تحميلي و به ويژه ماه‏هاي آخر جنگ، براي خروج از بن‏بست‏هايي كه خود به وجود آورده بودند به حدي آشكار شده بود كه از ديد مطبوعات معتبر خودشان نيز پنهان نماند و به افشاگري عليه هم پرداختند؛ به طوري كه غرب را در مقابله با ايران شكست خورده معرفي كردند.

تولد "محقق حلي" فقيه بزرگ و نامدار شيعي(602 ق)

شيخ جعفر بن شيخ حسن حلي معروف به محقق حلي در سال 602 هجري در حله واقع در عراق به دنيا آمد. وي از ابتدا داراي هوشي سرشار و استعدادي شگرف بود. در محضر پدر، ابن زهره‏ي حلي، تاج الدين حسن بن علي دربي و ديگران تحصيلات خود را ادامه داد و خود بر مسند تدريس نشست. نام آوراني مانند علامه‏ي حلي، ابن‏داود حلي، سيد بن طاووس و ابن سعيد هَذْلي حلي از جمله دست پروردگان مكتب درس محقق حلي‏اند. وي مورد احترام خاص خواجه نصيرالدين طوسي بود و خواجه، به او ارج فراوان مي‏نهاد. شرايع الاسلام، المُختصر النافع في فقهِ الاماميه و آثار ديگر وي چون نگيني در ميان كتب اسلامي مي‏درخشند. محقق حلي در سال 676 ق، در هفتاد و چهار سالگي رحلت نمود.

بازگشت ناپلئون به فرانسه پس از شكست روسيه و آغاز اضمحلال ناپلئون (1812م)

ناپلئون بُناپارت پس از فتوحات فراوان در اروپا، در 22 ژوئن 1812م حمله بزرگ خود را به كشور پهناور روسيه آغاز كرد. در اين عمليات تهاجمي كه نزديك به شش ماه به طول انجاميد، ناپلئون مسكو را نيز تصرف كرد. اما سپاهيان وي به علت سرماي شديد روسيه و حملات ايذايى ارتش اين كشور به سختي شكست خوردند، به طوري كه از ارتش 530 هزار نفري ناپلئون، تنها 30 هزار نفر زنده به فرانسه بازگشتند. ناپلئون در اوايل دسامبر و در آخرين مراحل عقب‏نشيني از خاك روسيه، فرماندهي باقي‏مانده سپاه شكست خورده خود را به يكي از سرداران خود سپرد و به فرانسه بازگشت تا به جمع‏آوري قوا براي دست زدن به حمله ديگري به روسيه در بهار سال بعد بپردازد. ولي اين بار در فرانسه از نقشه‏هاي او براي ادامه كشورگشايى استقبال چنداني به عمل نيامد، ضمن آنكه در قلمرو پيشين امپراتوري، از جمله اسپانيا، ايتاليا و پروس، اغتشاشاتي بروز كرد. از سوي ديگر، در همينْ زمان انگلستان، روسيه، پروس، اتريش و سوئد اتحادي برضد ناپلئون تشكيل داده و در طول سال 1813م به حملاتي بر ضد نيروهاي ناپلئون دست زدند. اين جنگ‏ها، موجبات تضعيف ناپلئون را فراهم آورد تا اين كه به سقوط امپراتوري و تبعيد نهايي وي در سال 1815م انجاميد.
 

پيوستن ايران به تشكيلات بين ‏المللي صليب سرخ (1874م)

نخستين كوشش ايرانيان براي پيوستن به كنوانسيون‌هاي بين‌المللي در مورد تشكيلات بين‌المللي صليب سرخ به دوران پادشاهي ناصر‌الدين شاه قاجار باز مي‌گردد. ايران در زمان حكومت او و در دسامبر سال ۱۸۷۴/شوال ۱۲۹۱ ، کنوانسیون مصوب ۱۸۶۴ ژنو را پذیرفت. اما عملاْ برای دهها سال پس از این تاریخ هیچگونه اقدامی برای تأسیس موسسه ، یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت. در طی این سال ها ، جدی ترین کوشش ایران در این زمینه ، اعزام نماینده ای به سومین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ در ژنو بود. در اين كنفرانس، عبدالصمد ممتازالسلطنه سياستمدار و وزير مختار وقت ايران در پاريس، نقش بسيار مهمي در تبيين نگرش جوامع اسلامي به نشان بين‌المللي صليب سرخ داشت . اگر چه همچنان هیچ نهادی از سوی دولت ایران برای انجام وظایف مربوط به صلیب سرخ بوجود نیامد . فعالیت های مربوط به این مؤسسه تنها در اثر کوشش های شخصی افراد و به صورت غیرمتواتر انجام می شود . از جمله ، تلاش های دکتر امیرخان اعلم ( مشهور به امیراعلم ، از جمله دانش آموختگان ایرانی در اروپا در رشته پزشکی و از بنیانگذاران چند بیمارستان به سبک غربی در ایران ) در خلال جنگ های داخلی ایران بین مستبدین و مشروطه خواهان در سال های پس از پیروزی انقلاب مشروطیت ایران بود .