ستاره قرمز غول پیکر "اِبط الجوزا" یا "شبان‌شانه"(Betelgeuse) که در صورت فلکی "شکارچی" قرار دارد، مدتهاست توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است.

به گزارش ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست، این ستاره ابرغول سرخ یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان است اما اخیراً رفتار عجیبی داشته است. به طور کلی مشاهده شده است که یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان از اواخر سال ۲۰۱۹ مقداری از درخشندگی خود را از دست داده است. دانشمندان قبلا حدس زده بودند که احتمال علت این امر انفجار آن بوده است اما مطالعه جدیدی که توسط یک گروه بین‌المللی از دانشمندان انجام شده توضیح بیشتری را در این باره ارائه کرده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که ممکن است ۱۰۰ هزار سال دیگر طول بکشد تا ستاره قرمز غول پیکر ابط‌الجوزا در یک انفجار آتشین از بین برود.

این مطالعه که به رهبری دکتر "مریدیت جویس"(Meridith Joyce) از دانشگاه ملی استرالیا(ANU) انجام شده نشان می‌دهد که اکنون زمان مرگ این ستاره غول پیکر نیست و زمان زیادی تا از بین رفتن آن مانده است. طی این مطالعه نه تنها محققان دریافتند که زمان مرگ آن نزدیک نیست بلکه دریافتند ستاره مذکور از آنچه پیشتر تصور می‌کردند کوچکتر بوده و به زمین نیز نزدیک‌تر است.

دکتر جویس گفت: ما پس از اینکه برای نخستین بار ابری از گرد و غبار روی این ستاره را پوشاندند با بررسی نوسانات این ستاره متوجه شدیم که این ستاره کوچک‌تر از تصورات ما است.

دانشمندان با استفاده از مدل هیدرودینامیکی و لرزه‌ای، اطلاعات بیشتری در مورد فیزیک محرک این ضربان‌ها یا نوسانات (pulsations) به دست آوردند. آنها ایده واضح تری از اینکه ابط‌الجوزا در چه مرحله‌ای از زندگی خود قرار دارد، پیدا کردند.تجزیه و تحلیل محققان نشان داد که امواج فشار (اساساً امواج صوتی) علت این نوسانات ابط‌الجوزا است.

دکتر جویس افزود: در حال حاضر ستاره ابط‌الجوزا در حال سوزاندن هلیوم در هسته خود است و این بدان معناست که هیچ جایی از آن منفجر نشده است. تا پیش از این اندازه واقعی ابط‌الجوزا همانند یک معما بود و مطالعات قبلی نشان می‌داد که می‌تواند بزرگتر از مدار مشتری باشد. نتایج مطالعه جدید نشان می‌دهد ابط‌الجوزا فقط می‌تواند تا دو سوم مدار مشتری باشد و شعاع آن نیز ۷۵۰ برابر شعاع خورشید است.

محققان این مطالعه گفتند: هنگامی که اندازه فیزیکی ستاره را پیدا کردیم ، توانستیم فاصله اش تا زمین را تعیین کنیم. نتایج ما نشان می‌دهد که ستاره مذکور فقط ۵۳۰ سال نوری از ما فاصله دارد و نسبت به آنچه پیشتر تصور می‌کردیم ۲۵ درصد به ما نزدیکتر است.