ایسنا/آذربایجان شرقی :شاید نسل جوان ایرانی نام شهیدان رجایی و باهنر را بارها در کتاب‌ها دیده و در سخن‌ها شنیده باشند، اما قدیمی‌ترها که در دوران این بزرگواران بوده‌اند، این شهدا را با خاطر خود پیوند داده و هنوز هم از مردم‌داری و اخلاص‌شان سخن‌ می‌گویند.

شهید رجایی و شهید باهنر سیاستمداران با اخلاصی بودند که خدمت به مردم را هدف اصلی خود قرار داده و با ساده زیستی، ولایتمداری و تلاش جهادی خود را در تاریخ انقلاب اسلامی ماندگار کرده و حتی سال‌های بعد از شهادتشان نیز به عنوان الگویی برتر در عرصه سیاستمداری مورد توجه قرار گرفتند.

اینان، بزرگمردانی بودند که از دل مردم برخواسته و در اوج ولایتمداری و دینداری، برای مردم تلاش کرده و برای تعالی انقلاب اسلامی ایران با جان و دل کوشیدند؛ چنانچه رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت با ایشان در سال 89 به مناسبت هفته دولت، در مورد شخصیت والای شهیدان رجایی و باهنر گفت: «...اینها در واقع سرسپرده و دلسپرده‌ی به ارزش‌های انقلاب بودند. علت اینکه خدای متعال نام و یاد این‌ها را باقی گذاشته، شاید همین است. این، نوعی شکر الهی و شکر پروردگار عالم است از بندگان خودش؛...».

به گزارش ایسنا، هشتم شهریور سال 1360 بود که محمدعلی رجایی، رئیس جمهوری وقت ایران و محمدجواد باهنر، نخست وزیر و همچنین تنی چند از دولتمردان و مسئولان وقت نظام در جلسه شورای عالی امنیت ملی گردهم آمده بودند، اما دفتر نخست وزیری توسط منافقان کوردل و نفوذی سازمان مجاهدین خلق، منفجر شده و تنی چند از دولتمردان و مسئولان نظام از جمله رجایی و باهنر به مقام رفیع شهادت نائل آمده و برخی نیز مجروح شدند، از این‌رو هشتم شهریور به نام «شهدای دولت» در تاریخ ماندگار شد.

مروری بر زندگی شهید رجایی و شهید باهنر

شهید محمد علی رجایی، درسال ۱۳۱۲ شمسی، در شهرستان قزوین متولد شد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۵۸، مسئولیت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفت و در زمان وزارت خود موفق به دولتی کردن تمامی مدارس شد. سپس به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی انتخاب شد.

به دنبال تمایل مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۸ مرداد ۵۸ به عنوان اولین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران به مجلس معرفی شد و با رای قاطع به نخست وزیری انتخاب شد. به دنبال عزل بنی صدر از ریاست جمهوری، شهید رجایی، این یار باوفای امام خمینی(ره)، با رای اکثریت مردم، به عنوان ریاست جمهوری انتخاب شد.

سبک زندگی شهید رجایی در زمانی که دست فروش، معلم، وزیر و رئیس جمهور بود، هیچ تفاوتی نداشت، او نه به عنوان رئیس و مدیر بلکه همانند مردم در کنار مردم زیست و در نهایت نیز دشمنان اثرات این بزرگمرد را برنتابیده و با دستان خون‌آلود و بدخواه، پیکیر مطهرش را با خون شهادت آمیختند.

شهید باهنر نیز از نخستین تدوینگران و مؤلفان کتب مذهبی مدارس ایران قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود، او نیز همچون شهید رجایی مخلصانه و ساده در کنار مردم و برای خدمت به مردم، زندگی کرده و سرانجام به همراه شهید رجایی در انفجار هشتم شهریور ۱۳۶۰ در دفتر نخست‌وزیری به شهادت رسید.

شهید حجت الاسلام دکتر محمد جواد باهنر، درسال ۱۳۱۲ در یک خانواده پیشه ور ساده در شهر کرمان به دنیا آمد. او در سال ۱۳۵۷ به فرمان امام (ره) و به همراه چند تن از یاران، مامور تنظیم اعتصابات شد و در همان سال نیز با فرمان امام (ره) به عضویت شورای انقلاب اسلامی درآمد. شهید باهنر که به سرنوشت آموزش کشور و آینده نونهالان انقلاب بی‌اندازه توجه داشت و مدام در فکر بهبود و پیشرفت آن بود، سرانجام در کابینه محمد علی رجایی به سمت وزیر آموزش و پرورش منصوب شد.

پس از فاجعه شوم بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی و شهادت دکتر بهشتی، شهید باهنر به عنوان دبیرکل حزب جمهوری اسلامی انتخاب شد و به دنبال انتخاب شهید رجایی به سمت ریاست جمهوری، به عنوان نخست وزیر جمهوری اسلامی به مجلس معرفی شد که با رای قاطع مجلس به تشکیل کابینه خود پرداخت.



شهید رجایی الگوی مدیریت جهادی و انقلابی بود

رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان‌شرقی در مورد شخصیت‌ برجسته شهید رجایی به ایسنا، می‌گوید: شهیدان رجایی هر چند قبل از انقلاب هم منشاء اثر بوده و مجاهدت داشت، اما در زمانی به منصه ظهور رسید و فرهنگ رجایی بودن را مطرح کرد که فردی به نام "بنی صدر" علیه ولایت قدم برمی‌داشت، شهید رجایی در چنین برهه‌ای بر حمایت از ولایت و رهبر جامعه تاکید کرده و آن را رکن اصلی مسیر حرکت جامعه اسلامی عنوان کرد.

حجت‌الاسلام رسول برگی با بیان این‌که ولایتمداری موجود در مکتب شهید رجایی، باید بسیار مورد توجه قرار گیرد، ادامه می‌دهد: در کنار ولایتمداری، ساده زیستی و سایر محاسن اخلاقی در وجود ایشان جمع شده بود؛ تمامی مسئولان در زمان روی کار آمدن باید زندگانی و نحوه رفتار این بزرگمرد را مطالعه کنند.

وی با اشاره به رفتارهای شهید رجایی در عرصه مدیریتی، می‌گوید: زمانی که رجایی به مسئولیت رسید، اعلام کرد که برایش تابلو، دسته گل و هدیه نیاورند و همواره به یادش بیاورند که پیش از تصدی مسئولیت که بود.

وی با بیان این‌که ساده زیستی در وجود و رفتارهای شهید رجایی، متجلی بود، اظهار می‌کند: وقتی که خبرنگار از شهید رجایی سوال کرد، چرا در خانه کرسی به راه انداخته‌اند، شهید رجایی در پاسخ گفت که سهم نفتش تمام شده و برای تامین گرمای خانه کرسی به راه‌ انداخته است؛ او با این‌که رییس جمهور یک کشور بود اما بیش از سهم خود، از نفت استفاده نمی‌کرد و این‌چنین ساده زیست، بر تمامی امورات و شئونات زندگی توجه داشت.

حجت‌الاسلام برگی ادامه می‌دهد: زمانی هم که برادرزاده‌اش در وقت اداری برای یک کار خصوصی به دیدار شهید رجایی رفته بود، تا قبل از اتمام زمان کار و اموراتش به نزد او نیامد، چراکه معتقد بود زمانش هم از بیت‌المال است و باید جانب انصاف و حق‌الناس رعایت شود.

وی با بیان این‌که شهید رجایی الگوی مدیریت جهادی و انقلابی بود، اضافه می‌کند: شهید باهنر هم چنین شخصیتی داشت؛ این دو شهید، پرورش یافته مکتب امام خمینی(ره) بودند، چراکه پرورش‌یافته در مکتب امام( ره)، ایثارگر، مقاوم، صبور و ساده زیست بوده و سعی می‌کند جان خود را برای مرم به نثار کند.

وی تاکید می‌کند: شهید رجایی چنین بود و در راستای خدمت به مردم بر خورد فشار وارد می‌کرد و با جان‌ودل می‌کوشید تا گره از کاری باز کند.



شهید رجایی نمونه مدیر در تراز انقلاب اسلامی است

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور تبریز هم در این رابطه به ایسنا می‌گوید: شهیدان رجایی و باهنر در تاریخ انقلاب اسلامی ایران دو نفر هستند، اما با یک روحیه؛ هر دو معلم بودند و دستی در تالیف کتاب‌های درسی هم داشتند، بر این اساس می‌توانیم آنان را مجاهدان عرصه فرهنگ و سیاست بنامیم.

میکائیل جمال‌پور ادامه می‌دهد: شهید رجایی و باهنر با انبوهی از فعالیت‌های انقلابی پیش از پیروزی انقلاب و تحمل زندان و شکنجه‌های ستم شاهی، دست به دست هم دادند تا در زمینه کار جهادی و در عرصه مدیریتی برای انقلاب و مردم ایران تحولات اساسی ایجاد کنند.

وی اضافه می‌کند: این مدیریت جهادی به نحوی بود که شهیدان رجایی و باهنر امروز برای همه مسئولان و مدیران اجرایی کشور به الگویی موثر تبدیل شده‌اند و این بزرگواران در عرصه مدیریتی و اجرایی نیز نمونه‌ی در تراز انقلاب اسلامی ایران هستند؛ چراکه بدون سهم‌خواهی و منت کارهایی انجام دادند که هنوز هم بعد از گذشت سال‌ها وامدار نوع مدیریت‌شان هستیم.

وی تاکید می‌کند: ضروری است که همه مدیران و مسئولان در زمینه شناخت شیوه مدیریتی شهید رجایی و شهید باهنر بیش از پیش تلاش کرده و ملاک‌ها و معیارهای مدیریت موفق این شهدای گرانقدر را احصا کرده و بشناسانند.

جمال‌پور با بیان این‌که شهید رجایی نمونه مدیر در تراز انقلاب اسلامی است، خاطرنشان می‌کند: باید الگوهای مدیریتی ایشان در عرصه‌های مدیریتی، پیاده شود.

مسئولان از شهید رجایی و باهنر، الگو بگیرند

استاد حوزه و دانشگاه نیز در این رابطه به ایسنا می‌گوید: اخلاص در عمل از جمله ویژگی‌های شهیدان رجایی و باهنر بود و لازم است هر مسئولی در نظام اسلامی این خصلت را داشته باشد. این اخلاص در رفتارهای شهیدان رجایی و باهنر کاملا نمود داشت و امروز باید بیشتر مورد توجه مسئولان باشد.

حجت‌الاسلام جلیل جلیلی با بیان این‌که خدامحوری و ولایت‌پذیری ویژگی دیگر شهیدان رجایی و باهنر بود، ادامه می‌دهد: شهید رجایی و باهنر، مظهر کار و تلاش در عرصه مدیریتی بوده و با روحیه انقلابی و خدمت‌ به مردم، در امورات تنها رضایت الهی را مدنظر داشتند.

وی تاکید می‌کند: نکته مهمی که امروز نیاز داریم تا مسئولان بدان توجه کنند، این است که شهیدان رجایی و باهنر، مسئولیت را به عنوان وسیله ‌ای برای اهداف خود یا برای تامین مالی آینده قرار ندادند و به عنوان یک امانت الهی، مسئولیت را عهده‌دار شده و این امانت را هم به جای آوردند.

امام جمعه سردرود خاطرنشان می‌کند: متاسفانه در سال‌های اخیر می‌بینیم که برخی افراد از مسئولیت خود سوءاستفاده می‌کنند؛ چنین مواردی خلاف جهت انقلاب اسلامی است و مدیران باید به عنوان یک امانت از عرصه مدیریتی خود به نفع مردم و کشور استفاده کنند.

وی با تاکید بر این‌که شهیدان رجایی و باهنر دارای شخصیت مومن، مجاهد و انقلابی بوده و مدیریت شهید رجایی نیز، نمونه بارز دولت اسلامی بود که امروز جای خالی آن احساس می‌شود، می‌گوید: چنانچه شهیدان رجایی و باهنر از شهید کربلا الگو گرفته و در راستای خدمت به مردم و اسلام جان بر کف تلاش کردند، باید امروز هم افرادی از این شهدا الگوگیری کند، چراکه راه نجات کشور و راه رسیدن به اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی، رضایت خدا و رسول خدا در این مسیر است.



وصیت نامه شهید رجایی

بیست روز قبل از شهادت، قبل از ترک خانه برای شرکت در جلسه‌ای مهم، همسر رجایی به او گفت: «پیشنهاد می‌کنم وصیت‌نامه‌ی جدیدی بنویسید. وصیت‌نامه قبلی را سال‌ها پیش نوشته‌اید». رجایی به یادآورد که در سال 1352 قبل از این‌که به زندان برود، وصیت‌نامه‌ای نوشته بود و آن‌ روز، هشت سال از نوشتن آن وصیت‌نامه می‌گذشت. کمی فکر کرد. سپس کاغذی خواست تا وصیت‌نامه‌ای جدید بنویسد. متن آخرین وصیت‌نامه‌ی شهید رجایی بدین شرح است؛


«بسم الله الرحمن الرحیم
این بنده کوچک خداوند بزرگ با اعتراف به یک دنیا اشتباه، بی‌توجهی به ظرافت مسئولیت از خداوند رحیم طلب عفو و از همه برادران و خواهران متعهد تقاضای آمرزش خواهی می‌کنم. وصیت حقیقی من مجموعه زندگی من است. به همه چیزهایی که گفته‌ام و توصیه‌هایی که داشته‌ام در رابطه با اسلام و امام با انقلاب تأکید می‌نمایم. به کسی تکلیف نمی‌کنم ولی گمان می‌کنم اگر تمام جریان زندگی مرا به صورت کتاب درآورند برای دانش‌آموزان مفید باشد. هر چه از مال دنیا دارم متعلق به همسر و فرزندانم می‌باشد. کیفیت عملکرد را طبق قانون شرع به عهده خودشان می‌گذارم. برادرم محمدحسین رجایی وصی و همسرم ناظر و قیم باشند. خدای را به وحدانیت، اسلام را به دیانت، محمد(ص) را به نبوت و علی و یازده فرزندان معصومین علیهم‌السلام را به امامت و پس از مرگ را به قیامت و خدای را برای حسابرسی به عدالت قبول دارم و از دریای کرمش امید عفو دارم. این مختصر را برای رفع تکلیف و تعیین خط ‌مشی برای بازماندگان و بر حسب وظیفه شرعی نوشتم وگرنه وصیت‌نامه این‌ بنده حقیر با این همه تحولات در زندگی در این مختصر نمی‌گنجد و مکّه، حج بیت‌الله بر من واجب شده بود امکان رفتن پیدا نشد. اینک که به لقاءالله شتافتم این واجب را یکی از بندگان صالح خداوند به عهده بگیرد. ثلث اموال به تشخیص بازماندگان به «خیرالعمل» صرف شود و اگر به نتیجه قطعی نرسیدند به بنیاد شهید بدهید».