عمليات عاشورای 2 در چنگوله در جنوب مهران توسط سپاه (1364 ش)
عمليات عاشوراي ۲ در چنين روزي از سال ۱۳۶۴ هجري شمسي در منطقه عملياتي جنوب مهران به مرحله اجرا درآمد. عمليات محدود عاشوراي ۲ در ساعت ۲ بامداد روز بيست و چهارم مردادماه ۱۳۶۴ش با رمز "يا مهدي (عج) ادركني" در منطقه عمومي چنگوله واقع در جنوب شهر مرزي مهران توسط نيروهاي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به مرحله اجرا درآمد. نيروهاي رزمنده خودي در اين حمله يك روزه كه با هدف انهدام نيروهاي رژيم بعثي عراق مستقر در منطقه آغاز شده بود، ضمن رسيدن به هدف مذکور و كشته و زخمي نمودن و به اسارت درآوردن ۵۱۰ تن از نيروهاي دشمن متجاوز، به گردان ۱ و ۲ از تيپ ۱۱۴ لشكر ۳۵ عراق آسيب رساندند. همچنين چندين دستگاه خودرو و مقاديري مهمات از دشمن نابود شد و علاوه بر به غنيمت گرفتن چند قبضه خمپارهانداز و مهمات از نيروهاي بعثي، شماري سلاح سبك و سنگين نيز به دست رزمندگان اسلام افتاد و مهمتر از همه اينكه تپه دوقلو و ارتفاع ۱۴۵ از تصرف دشمن خارج شد.
ارتحال علامه "ميرزامحمد حسين ناييني" استاد گرانقدر حوزه علميه نجف اشرف (1315ش)
حاج ميرزا محمدحسين ناييني نجفي مشهور به ميرزاي نائيني ملقب به شيخالاسلام، فقيه امامي، مرجع تقليد، اصولي، حكيم و اديب در سال 1239 ش (1276 ق) در نائين متولد شد. در اصفهان نزد ميرزا محمدباقرنجفي، حكيم جهانگيرخان قشقايي و ابوالمعالي كلباسي كسب علم نمود، سپس به عتبات رفت و در سامرا نزد ميرزاي بزرگ شيرازي و سيدمحمد فشاركي و سپس در كربلا نزد سيداسماعيل صدر و در نجف نزد آخوند خراساني سالها تحصيل نمود. ميرزاي ناييني از آن پس خود در شمار مدرسان تراز اول حوزه علميه نجف درآمد و حلقه درس خود را تشكيل داد كه در اين ميان حضرات آيات عظام: سيدمحسن حكيم، سيدمحمود حسيني شاهرودي، سيدجمال الدين گلپايگاني، سيدمحمد حجت كوهكمرهاي، سيدمحمدهادي ميلاني، شيخ محمدتقي آملي، سيدابوالقاسم خويي، علامه طباطبايي، ميرزا هاشم آملي و دهها فاضل و فقيه بزرگوار، خوشهچين معارف آن استاد بزرگ و زعيم حوزه علميه نجف اشرف بودند. در عصر ميرزا، انقلابي مردمي به منظور مهار استبداد و تحصيل استقلال و امنيت به رهبري عالمان ديني در ايران انجام شد كه به نهضت مشروطه معروف گرديد. در اين ميان ميرزاي ناييني به همراه آخوند خراساني نقش مؤثري را در پيروزي آن ايفا كرد. ايشان در بحران انقلاب مشروطه، كتاب "تنبيه الاُمَّة" را نگاشت و در آن، حاكميت اسلام ناب را با دليل و برهان قاطع اثبات كرد. ميرزاي ناييني همچنين در پي استيلاي انگلستان بر عراق، انتخاب هر حاكم كافر بر كشور مسلمان عراق را حرام دانست و موجب شورش مردمي عليه استعمار گرديد. از اين رو، استعمار پير زمينه تبعيد مراجعي همچون ميرزاي ناييني و سيد ابوالحسن اصفهاني و... را به ايران تدارك ديد. اين امر در نهايت بر اثر فشار مردم و علما، با عذرخواهي پادشاه عراق و بازگرداندن محترمانه علما به عراق پايان يافت. سرانجام ميرزاي بزرگ ناييني، پس از عمري تلاش و مجاهده در 24 مرداد 1315 ش برابر با 26 جمادي الاول 1355 ق در حدود 80 سالگي به ديدار معبود شتافت و پس از تشييعي باشكوه، در جوار بارگاه مطهر امام علي(ع) به خاك سپرده شد.
حمله هواپيماهاي عراق به جزيره نفتي خارك در جريان جنگ تحميلي (1364 ش)
با فرا رسيدن تابستان 1364، در حالي كه تهديدات عراق براي حمله مجدد به شهرها و اماكن غيرنظامي ادامه داشت، وزير اطلاعات عراق تهديد كرد كه عراق حملات خود عليه كشتيراني در خليج فارس را تشديد خواهد كرد، تا بدين وسيله ايران را وادار به نشستن بر سر ميز مذاكره كند. همچنين وزير نفت عراق نيز گفته بود، عراق به نفتكشهايي كه به بنادر ايران نزديك شوند حمله خواهد كرد زيرا اين بنادر شاهرگ اقتصادي ايران كه ماشين جنگي اين كشور را تغذيه ميكنند، ميباشد. به دنبال اين تهديدات، عراق سرانجام در 24 مرداد 1364، پايانههاي نفتي ايران در جزيره خارك را مورد حمله قرار داد كه اين اقدام عراق به منزله بنيان نهادن گسترش دامنه جنگ ارزيابي شد. همزمان با حمله عراق به پايانههاي نفت ايران در جزيره خارك، حملات هوايي عراق عليه مردم غيرنظامي در شهرها ادامه يافت.
نخستین دوره خبرگان رهبری (1362ش)
در اصل ۱۰۷ قانون اساسي آمده است که پس از بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران حضرت امام خميني (ره) که از طرف اکثريت قاطع مردم به مرجعيت و رهبري شناخته و پذيرفته شدند، تعيين رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبري، درباره همه فقهاي واجد شرايط مذکور در اصول پنجم و يکصد و نهم بررسي و مشورت ميکنند؛ هرگاه يکي از آنان را اعلم به احکام موضوعات فقهي يا مسائل سياسي - اجتماعي يا داراي مقبوليت عامه يا واجد برجستگي خاصي در يکي از صفات مذکور در اصل يکصد و نهم تشخيص دهند، او را به رهبري انتخاب ميکنند. اولين دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبري در نوزدهم آذرماه ۱۳۶۱ش برگزار شد و نزديک هجده ميليون نفر در اين انتخابات شرکت نمودند و ۷۵ نفر از نمايندگان مجلس خبرگان تعيين شدند و انتخاب بقيه نمايندگان به دور دوم انتخابات موکول گرديد. اولين دوره مجلس خبرگان رهبري نيز در تاريخ بيست و چهارم مردادماه ۱۳۶۲ش با پيام حضرت امام خميني (ره) افتتاح شد. مجلس خبرگان طبق قانون اساسي وظايف مهمي بر عهده دارد. طبق اصل ۱۱۱ هرگاه رهبر از انجام وظايف قانوني خود ناتوان شد يا فاقد يکي از شرايط مذکور در اصل پنجم و يکصد و نهم گردد و يا معلوم شود از اول فاقد بعضي شرايط بوده از مقام خود بر کنار خواهد شد. تشخيص اين امر به عهده مجلس خبرگان ميباشد. درصورت فوت، کنارهگيري يا عزل رهبر، خبرگان موظفاند در اسرع وقت، نسبت به تعيين و معرفي رهبر جديد اقدام نمايند.
درگذشت "مسعودي" مورخ و دانشمند بزرگ شيعه(345 ق)
ابوالحسن علي بن حسين بن علي مشهور به مسعودي، مورخ و محدث شيعه و از عالمان و فرهيختگان امامي است. وي به بسياري از سرزمينها مسافرت نمود و حقايق فراوان تاريخي و جغرافيايى را از اهل فن و بصيرت به دست آورد. مسعودي، جهانگردي را از سال 309 ق آغاز كرد و بسياري از سرزمينهاي اسلامي و غير اسلامي را از نزديك مشاهده نمود كه اين سفرها، قسمت عمدهاي از زندگاني او را تشكيل ميدهند. به همين سبب، دو كتاب تاريخي وي يعني مُرُوجُ الذَّهَبْ و التَّنْبيه و الاَشراف، از اعتبار بالايي نزد محققين برخورداراند. به علاوه، وي وقايع تاريخي را حكايتگونه بيان كرده و به تحليل آنها به ويژه از لحاظ اجتماعي پرداخته است.
رحلت محدث بزرگ آيتاللَّه حاج "شيخ عباس قمي" صاحب مفاتيح الجَنان(1359 ق)
حاج شيخ عباس بن محمدرضا بن ابيالقاسم قمي، از افاضل علماي قرن چهاردهم هجري قمري و از محدثين برجسته و آگاه شيعه به شمار ميآيد. پس از تحصيلات مقدماتي خويش در قم، در سال 1316 قمري عازم نجف اشرف گرديد و از محضر حاج ميرزا حسين نوري استفاده كرد و در تأليفات استادش مساعدت نمود. پس از فوت استاد، به قم عزيمت كرد و در همان جا به انجام وظايف ديني و تاليف كتابهاي ارزنده پرداخت. ايشان درطول عمر خويش دهها كتاب كه هر يك در جاي خود قابل تامل و تعمق ميباشد ارايه نمود. از جمله آثار ايشان، كتاب مَفاتيحالجَنان است كه مشتمل بر ادعيه و زيارات معصومين(ع) ميباشد و در خانهي هر فرد شيعي در كنار قرآن و نهجالبلاغه قرار گرفته است. از ديگر آثار شيخ عباس قمي ميتوان به كتابهاي الاَنوارُ البَهيَّة في تَواريخُ الحُجَج الالهيَّة، الباقياتُ الصّالِحات في الاَدعِيَةِ وَ الصَّلواتِ المُستَحَبّات، سَفينَةُالبِحار و مَدينَةُ الْحِكَمْ و الاثارْ، غايَةُالْمَرام في مَناقِبُ المُرْتَضَويه و مَنازِلُ الاخِرَه اشاره نمود. محدث قمي سرانجام پس از عمري تلاش و خدمت به اسلام و مسلمين و تحمل سختيها و مرارَت زمان به ويژه در اواخر عمر كه مصادف با توطئههاي دشمنان اسلام و دين زدايي رضاخاني بود، در ذيالحجّهي سال 1359 ق در 65 سالگي بدرود حيات گفت و پس از تشييع، در صحن مطهر امام علي(ع) در جوار استادش مرحوم حاج ميرزا حسين نوري به خاك سپرده شد.
تولد "لئوناردو داوينچي" نقاش، هنرمند و مبتكر نامدار ايتاليايي (1452م)
لئوناردو داوينچي، هنرمند شهير ايتاليايى در 14 اوت 1452م در روستاي وينچي درنزديك شهر فلورانس ايتاليا به دنيا آمد. وي از آغاز جواني به مطالعه در طبيعت علاقه داشت و پس از چندي به فراگيري هنر نقاشي و مجسمهسازي پرداخت. داوينچي سپس راهي ميلان شد و به خلق آثار هنري و ساختن و اختراع وسايل مكانيكي مشغول شد. او چند سالي نيز در فرانسه زندگي كرد و كارهاي هنري و علمي خود را ادامه داد. داوينچي علاوه بر نقاشي و مجسمهسازي، در رشتههاي رياضي، مهندسي راه و ساختمان، ستارهشناسي، زمينشناسي، كالبدشناسي و هواشناسي استاد بود و اختراعات متعددي در هر زمينه انجام داد. وي در يادداشتهاي روزانه خود طرحهاي جالبي از زير دريايى، تانك جنگي، لباس غواصي، چتر نجات، رطوبتسنج، بالگرد و كيلومتر شمار و... كشيد كه بسياري از آنها، راهنمايى براي ساخت اين وسايل در سالها و قرنهاي بعدي گرديد. با اينكه داوينچي در قرون وسطي زندگي ميكرد، اما اختراعات، اكتشافات و نوآوريهايش، وي را در زمره پيشگامان رُنِسانس قرار داده است. اختراعات و اكتشافات او به قدري زياد است كه باعث حيرت انسان ميگردد. داوينچي در علم و هنر از همعصران خود، دهها و گاهي صدها سال پيش افتاده بود و به جايى رسيد كه با مردم قرن بيستم، فاصله چنداني نداشت. داوينچي هنرمند بزرگي بود كه آثارش را با نبوغ و آيندهنگري ژرفي به وجود ميآورد. از وي آثار بسياري برجاي مانده كه تابلوهاي شام آخر و لبخند ژوكونْدْ (موناليزا) شهرتي جهاني دارند. همچنين ساختمان كليساي جامع ميلان، از آثار برجسته معماري اوست. لئوناردو داوينچي سرانجام در دوم ماه مه 1519م در 67 سالگي درگذشت.
تولد "لي دِ فارِسْتْ" مخترع و صنعتگر امريكايي (1873م) (ر.ك: 3 ژوئن)
لي د فارست مخترع امريكايي در ۱۴ اوت ۱۸۷۳م در ايالت آيووا در امريكا بهدنيا آمد. وي از دوران تحصيل به كارهاي فني و بهويژه پهنه جديد مخابرات بيسيم علاقهمند بود. فارست پس از چندي، مدرك دكتراي خود را در اين رشته گرفته و فعاليتهاي خود را در زمينه صنايع الكترونيك متمركز نمود. فارست در سال ۱۹۰۱م، روشي براي تسريع انتقال پيامهاي بيسيم عرضه داشت كه براي اولينبار در انتقال اخبار مربوط به جنگ روس و ژاپن در سال ۱۹۰۴م، مورد استفاده قرار گرفت. اما بزرگترين اختراع فارست، تريود يا لوله خلأ بود كه براي توليد يا كنترل پيامهاي برقي كه در مدارهاي گوناگون الكتروني بهکار ميرود، مورد استفاده قرار ميگيرد و معمولاً آن را لامپ راديو مينامند. بدون وجود تريود، ساخت راديو، تلويزيون و ارتباط تلفني از راه دور امكانپذير نيست. از اينروست كه گاه، لي فارست را بهدليل اختراع تريود، پدر و مخترع راديو بهشمار ميآورند. او در طي سالهاي اوليه قرن بيستم ميلادي اختراعات متعددي به انجام رساند؛ از جمله اينكه: در سال ۱۹۰۴م جريان متناوب برق را به جريان مستقيم تبديل نمود، در سال ۱۹۱۶م يك دستگاه فرستنده راديويي ساخت و بهوسيله آن، به پخش اخبار مبادرت ورزيد. وي همچنين تعبيهاي براي انتقال صوت در فيلم تهيه كرد و بدينطريق در سال ۱۹۲۳م، سينماي ناطق را اختراع كرد. لي د فارست مخترع و صنعتگر امريكايي در طول حيات علمي خويش بيش از سيصد اختراع را به ثبت رساند و در بسط و تكميل تلگراف، بيسيم و تلويزيون و... از پيشروان بهشمار ميرفت. لي فارست سرانجام در سوم ژوئن ۱۹۶۱م در سن هشتاد و هشت سالگي درگذشت.
تسليم ژاپن در برابر متفقين و پايان جنگ جهاني دوم در آسيا (1945م)
جنگ جهاني دوم كه با حمله آلمان نازي در سپتامبر 1939م آغاز شده بود، 5 سال به طول انجاميد. شكست هيتلر در نقشههاي بلند پروازانهاش و سرانجام خودكشي وي و تسليم آلمان و به كارگيري سلاح هستهاي در ژاپن باعث شد تا با تسليم بيقيد و شرط ژاپن در برابر متفقين، آتش جنگ جهاني دوم به طور كامل خاموش شود. آمار تلفات جنگ جهاني دوم نشان ميدهد كه حدود صد ميليون نفر در اين جنگ بسيج شده بودند. از اين ميان 50 ميليون نفر از آنان يعني به طور متوسط روزانه 25 هزار نفر به چنگال مرگ افتادند. از سالهاي 1942 - 43 و 1943م شكستهاي بزرگي بر ژاپن وارد آمد و تا سال 1945، متفقين به تدريج تمام سرزمينهاي اشغالي و بعضي از جزاير ژاپن را تصرف كردند. امريكا نيز با بمباران هستهاي ژاپن در ششم و نهم اوت 1945، شهرهاي هيروشيما و ناكازاكي را به مخروبهاي تبديل كرد و با اين عمل، ژاپن را به زانو درآورد. سرانجام با اعلان جنگ شوروي به ژاپن، اين كشور متحد آلمان، شرايط متفقين را پذيرفت و به آتش بس تن داد. (ر.ك: 7 مه و 2 سپتامبر)