قيام خونين مسجد گوهرشاد مشهد عليه كشف حجاب (1314 ش)

پس از آن كه زمزمه شوم نقشه ننگين رضاخاني جهت به تاراج دادن ارزش‏هاي ديني در قالب كشف حجاب به مردم رسيد اعتراضات سراسري، كشور را فرا گرفت. در اين ميان يكي از علماي مشهد در شوراي مجتهدان شهر، به عنوان نماينده معرفي شد تا با رضاخان مذاكره كند ولي به محض رسيدن به تهران، به دستور رضاخان بازداشت و در ري ممنوع‏الملاقات گرديد. مردم كه در مسجد گوهرشاد مشهد به اين امر اعتراض داشتند، با سخنراني وعاظ، شوري چند برابر يافته و خواهان مراجعت آن عالم شدند. در ادامه اعتراضات، در روز شنبه 21 تيرماه 1314، در مسجد گوهرشاد، شعارهاي ضد سلطنت و ضد حجاب زدايي داده شد و مسجد، يكپارچه سرود مقاومت سر مي‏داد. قواي دولتي كه مقاومت مردم را ديدند به دستور رضاخان به اجتماع آنان يورش برده و در كشتاري خونين و وحشيانه بين 2 تا 5 هزار نفر را كشتند. كاميون‏هاي بسياري، اجساد مبارزين را كه جز سلاح ايمان و شهادت، سلاح ديگري نداشتند جابه‏جا كردند. به گفته شاهدان عيني، ماموران دولتي، شهدا و زخمي‏ها را به وسيله 56 كاميون منتقل كرده و در خندق‏هايي كه در اطراف مشهد پيش‏بيني شده بود دفن نمودند. بدين ترتيب، اين فاجعه هولناك پايان يافت ولي ياد حماسه خونين اين نهضت اسلامي و برخاسته از باورهاي ارزشي مردم، براي هميشه درتاريخ مبارزات اسلامي ملت ما باقي ماند. برخي، اين حادثه را در 31 مرداد ذكر كرده‏اند.

آغاز بناي مسجد اعظم قم به امر آيت ‏اللَّه "بروجردي" (1333ش)

كار ساخت مسجد اعظم قم، در روز يازدهم ذي‏قعده سال 1374 ق مطابق با 21 تيرماه سال 1333 ش همزمان با سالروز ولادت حضرت امام رضا(ع) طي مراسم با شكوهي با حضور آيت اللَّه بروجردي آغاز شد. اين مسجد كه در حدود يازده هزار متر مربع مساحت دارد، به سبك معماري اسلامي - ايراني، داراي دو شبستان بزرگ، گنبد عظيم، فضاي زيرگنبد و دو گلدسته بسيار مرتفع مي‏باشد. گنبدها، محراب‏ها و ايوان‏هاي مسجد با كاشي‏هاي بسيار ظريف و كتيبه‏هاي زيبايي تزيين شده و شكوه خاصي به آن‏ها بخشيده است. اين مكان، در جريان انقلاب بارها محفل مردم و روحانيت انقلابي بود و حضرت امام خميني در اين مسجد چندين سخنراني مهم و افشاگرانه عليه رژيم پهلوي ايراد كرده بودند. در حال حاضر از اين مسجد علاوه بر اقامه نماز جماعت و برگزاري مراسم دعا و اعتكاف و دروس مراجع بزرگوار حوزه علميه قم، در برپايي تجمعات مذهبي و انقلابي استفاده مي‏شود.

درگذشت "كمال الدين فارسي" رياضي‏دان ايراني(718 ق)

كمال الدين فارسي رياضي‏دان و فيزيك‏دان ايراني در جواني براي كسب علم و فضيلت به سفر پرداخت تا از دانش استادان برجسته‏ي عصر خود،بهره گيرد. با اين كه مدت عمر او كوتاه بود، اما آثار بديعي در رياضيات و نورشناسي بر جاي گذاشت. مهم‏ترين اثر به جا مانده ازكمال الدين فارسي، رساله‏ي تَذكِرَةُ الاحباب مي‏باشد كه در مورد نظريه‏ي اعداد، تحرير شده است. مطالعه و بررسي اين رساله نشان مي‏دهدكه او رياضي‏داني مبتكر و صاحب انديشه‏اي نو و دقيق بوده است. از ديگر آثار اين رياضي‏دان ايراني، مي‏توان به كتاب تنقيح المناظر اشاره كرد كه هنوز هم به عنوان يك كتاب مرجع مورد استفاده‏ي پژوهشگران است.

تولد "ژوزف لالانْدْ" منجم و رياضي‏دان فرانسوي (1732م)

ژوزف ژرام لالاند منجم و رياضي‏دان فرانسوي در هشتم ژانويه 1732م در شهر بورگ فرانسه به دنيا آمد. وي پس از پايان تحصيلات خود به تدريس مشغول شد و در ضمن آن، به تحقيقات نجومي پرداخت. لالاند درباره فرضيه مربوط به سيارات و حركات آنها و به ويژه درباره عطارد و نيز ستارگان دنباله‏دار، مطالعات فراواني انجام داد و به كشفيات مهمي نائل آمد. او هم‏چنين نظريات متعددي ارائه داد كه مورد استفاده ستاره‏شناسان قرار گرفت. لالاند موضع و مكان سياره نپتون را بدون آن‏كه بداند سياره‏اي از منظومه شمسي است كشف نمود. وي در سال 1762م به استادي نجوم و در 1795م به مديريت رصدخانه پاريس رسيد و به خدمات علمي خود ادامه داد. لالاند كليه اوقات فراغت خود را صرف تهيه فهرستي از 4700 ستاره آسماني شناخته شده آن زمان نمود و آن را در سال 1801م به چاپ رسانيد. ضمن آن‏كه پيش از آن، كتابي با نام رساله نجوم درباره ستارگان دنباله‏دار نگاشته بود. ژوزف لالاند سرانجام در 25 ژانويه 1807م در هفتاد و پنج سالگي درگذشت.