اعتصاب سراسري تهران به مناسبت هفتم شهداي 15 خرداد (1342 ش)
پس از دستگيري امام خميني(ره) و وقوع قيام خونين 15 خرداد 1342، حوزههاي علميه عراق و نيز مردم شهرهاي ايران حمايت خود را از امام و تنفر خويش را نسبت به اعمال وحشيانه رژيم شاه اعلام نمودند و خواستار آزادي فوري رهبر نهضت اسلامي ايران شدند. در ادامه اين اعتراضات، اعتصاب سراسري تهران در 21 خرداد 1342 به مناسبت هفتم فاجعه خونين 15 خرداد، ضربهاي بود كه رژيم طاغوت را درماندهتر كرد. همچنين مهاجرت علما و مراجع قم و مشهد و علماي سرشناس شهرستانها به تهران موجب شد كه رژيم، تن به سياست آرامسازي و تشنجزدايي زند و با آزادنمايي رهبر نهضت اسلامي ايران، خشمها را فرو نشاند.
درگذشت دكتر "محمد خزائلي" بنيانگذار انجمن حمايت از نابينايان (1353ش)
دكتر محمد خزائلي دانشمند و محقق نابيناي معاصر، در سال 1293 ش در اراك تولد يافت. وي در چهار سالگي، به علت ابتلا به بيماري آبله، بينايياش را از دست داد و با وجود نابينايي مطلق، از پنج سالگي در مدرسه مخصوص نابينايان به تحصيل پرداخت. او به كمك حافظه نيرومندش در امور درسي به سرعت پيشرفت كرد و موفق به اخذ دو درجه ليسانس و دكترا در رشتههاي حقوق و حكمت و فلسفه از دانشگاه تهران شد. دكتر خزائلي چندي آموزگار بود و زماني پيشه دبيري داشت تا سرانجام خود به تأسيس يك واحد بزرگ فرهنگي مبادرت نمود و كليه دروس متوسطه و دانشگاه توسط استادان نُخبه و دانشمندان در آن مؤسسه تدريس ميشد. اقدام خزائلي در تأسيس چنين مؤسسه فرهنگي عظيم و غني، خدمت با ارزشي به فرهنگ كشور نمود و هزاران نفر از جوانان، تحصيلات خود را در آن مؤسسه به پايان بردند. وي همچنين مدتي به نمايندگي مجلس شوراي ملي رسيد ولي پس از آن از فعاليتهاي سياسي كناره گرفت و به امور فرهنگي پرداخت. خزائلي مردي محقق و دانشمند بود و گرچه از نابينايي رنج ميبرد ولي حافظه و هوشِ سرشار او غوغا ميكرد به طوري كه هر مطلب را كه يك بار براي او ميخواندند، فراميگرفت. در پيشرفت علمي وي، همسر وفادارش نقشي اساسي و شايسته ايفا نمود. اين دانشمند سختكوش، با قدرت خارقالعاده هوش و ذكاوت، نابينايي خود را جبران ميكرد. دكتر خزائلي به زبانهاي عربي، فرانسه و انگليسي تسلط كامل داشت و علاوه بر ترجمه چندين اثر، كتابهاي متعددي را به رشته تحرير درآورد، كه از جمله آنها، فلسفه اسلام، تحقيق در اعلام قرآن، شرح بوستان و گلستان سعدي و نهجالادب است. دكتر محمد خزائلي در جهت رفاه نابينايان در سطح جهان نيز فعاليتهاي چشمگيري داشت و از اعضاي كميته اجرايي خاورميانه در شوراي ملي رفاه نابينايان و اتحاديه بينالمللي نابينايان بود. وي سرانجام در 21 خرداد 1353 ش در شصت سالگي در تهران درگذشت.
وقوع غزوهي "خندق" معروف به جنگ احزاب در مدينه(5 ق)
آتش افروزان اصلي نبرد احزاب، يهوديان مدينه بودند كه با تحريك قبايل و طوايف قريش از جمله: بني سليم، بنياسد، غطفان و...، سپاه متحدي بين 10 هزار تا 24 هزار نفر (بنا به نقلهاي مختلف مورخان) جهت هجوم به مدينةالرسول مهيّا نمودند. اين سپاه عظيم، شهر مدينه را به مدت يك ماه در محاصره نگه داشتند. مسلمانان مدينه به فرماندهي پيامبر اسلام(ص) با حفر خندق در دور شهر، از مدينه دفاع كردند. با اين كه جوّسازي منافقان در داخل مدينه به اوج رسيده بود و يهوديان هم پيمان با مسلمانان، پيمان خويش را نقض كردند ولي سپاه سه هزار نفري اسلام، مقاومت سرسختانهاي از خود به نمايش گذاشت. سرانجام با كشته شدن "عمرو بن عبدود" شجاعترين و قويترين نيروي سپاه دشمن به دست امام علي(ع)، مشركان، روحيهي جنگي خود را ازدست داده و پس از مدتي سرگرداني، مفتضحانه شكست را پذيرا شده و به سوي مكه عقبنشيني نمودند.
حاج آخوندملاعباس تربتي از عالمان زاهد و روحانيان وارستهي منطقهي تربت حيدريه بود كه علاوه بر ترويج دين و اقامهي جماعت و وعظ و ارشاد مردم، مانند يك كشاورز روستايي، زراعت و كار ميكرد و با دسترنج خويش امرار معاش مينمود. وي پدر دانشمند و واعظ معروف، مرحوم "حسينعلي راشد" است. كتابي كه مرحوم راشد در شرح حال پدر خود به نام "فضليتهاي فراموش شده" نوشته است، مفيد و خواندني است.
آغاز تهاجم امپراتوري روم به دولت ايران و پايان صلح پنجاه ساله (110م)
دولتهاي ايران و روم از ديرباز بر سر مسائل گوناگون مرزي، فرهنگي و مذهبي با يكديگر به نزاع برميخاستند و پس از هر مصالحه، باز هم جنگي ديگر به راه ميانداختند. پنجاه سال پس از صلح ميان دو امپراتوري بزرگ ايران و روم در دهه 60م، به دستور تراژان، امپراتور روم، حمله ارتش اين سرزمين به ارمنستان واقع در شمال غربي ايران آن روز آغاز شد. و بدين ترتيب از دهم ژوئن سال 110م دوران صلح پنجاه ساله ميان دو طرف به پايان رسيد. بهانه اين حمله ظاهراً بر سر انتخاب فرمانرواي ارمنستان بود كه خسرو پادشاه وقت سلسله اشكانيان معروف به اشك بيست و چهارم، بدون جلب رضايت دولت روم يكي از شاهزادگان اشكاني را به حكومت آنجا تعيين كرد. در اين ميان، هرچند كه پادشاه اشكاني هدايا و سفرايى را نزد امپراتور وقت روم معروف به تراژان فرستاد كه از وقوع جنگ خودداري كند اما امپراتور روم ضمن رد هدايا و پيشنهادات خسرو، اعلام كرد كه دوستي فرمانروايان از كردار معلوم ميشود نه از گفتار. با تهاجم لشكريان روم به ارمنستان، سپاه ايران پس از دو سال مقاومت، مجبور به عقبنشيني از ارمنستان گرديد. در اين زمان، فرمانرواي ارمنستان به تصور اينكه اگر نزد امپراتور روم برود، او از خلع و قتل وي صرف نظر خواهد كرد. از اين رو، نامههايى مبني بر تسليم بيقيد و شرط براي تراژان فرستاد و خود نيز به اردوي امپراتور روم رفته، تاج خود را به وي اعطا نمود. اما امپراتور روم نه تنها تاج را برنگرداند، بلكه او را از خود راند و دستور قتل وي را صادر كرد. با اين حال، خسرو، پادشاه اشكاني ايران، با برانگيختن طرفداران ايران در ارمنستان، آن منطقه را به ايران ملحق كرد.
كشف حلقه دور سياره زحل توسط گاليله، منجم و ستاره شناس ايتاليايي (1610م)
سياره زحل يا كيوان ششمين سياره از منظومه شمسي است كه فضايى حلقوي آن را احاطه كرده است. گاليلو گاليله ستاره شناس مشهور قرن هفدهم ايتاليا، در دهم ژوئن 1610م، براي اولين بار با تلسكوپ به مشاهده زحل پرداخت. او حلقههايى را بر دور اين سياره ديد ولي نتوانست بفهمد چه هستند. اما در سال 1659م، يك فيزيكدان هلندي به نام كريستين هويگِنْسْ، ماهيت واقعي اين حلقهها را دريافت. نظام حلقهاي مشخص كه دور زحل راگرفته مركب از آب يخ زده يا مادهاي با پوشش يخي است. حلقه اصلي، 275/000 كيلومتر قطر دارد و ضخامت سراسر آن از 16 تا 24 كيلومتر مي‌باشد. تصويرهاي ابتدايى از حلقههاي زحل حاكي از اين بود كه حلقههاي اصلي شامل هزاران حلقه كوچك جداگانه هستند. ولي اكنون به نظر ميرسد كه اين امر عمدتاً به دليل تاثير نور ناشي از تغييرات بازتابندگي است. فضاي بين حلقه داخلي و سياره را كه نسبتاً تيره است، حلقه تار ميگويند. سياره زحل به عنوان يكي از زيباترين سيارات، داراي هجده قمر شناخته شده است. زحل با سرعتي در حدود ده كيلومتر در ثانيه، هر ده ساعت و 14 دقيقه يك بار به دور خود و هر 29 سال، يكبار به دور خورشيد ميگردد. فاصله زحل از خورشيد بيش از يك ميليارد و چهارصد و شانزده ميليون كيلومتر تخمين زده شده است و با سيارت مشتري و اورانوس همسايه است.