قيام مردم يزد عليه رژيم پهلوي در اربعين شهداي تبريز (1357 ش)

به دنبال انتشار مقاله توهين‏آميز روزنامه اطلاعات عليه امام خميني(ره) در هفدهم دي ماهِ سال 1356 و قيام 19 دي، جرقه اعتراضي در شهر قم زده شد كه سرانجام با تظاهرات مردمي ديگر شهرهاي ايران، شعله‏هاي انقلاب، سراسر كشور را فراگرفت. تظاهرات طلاب و مردم قم در حمايت از رهبر تبعيدي نهضت عظيم اسلامي و همچنين در اعتراض به اسائه ادبي كه نسبت به مقام شامخ آن مرجع عالي‏قدر صورت گرفته بود، توسط عمّال رژيم منحوس پهلوي به خون كشيده شد كه در پي آن عده‏اي شهيد و مجروح شدند. با نزديك شدن چهلم شهداي 19 دي قم، شهر مبارزخيزِ تبريز در 29 بهمن 56، مراسم باشكوهي را برگزار كرد. اين حركتِ مردم تبريز با حمله مأموران مسلّح رژيم به مردم بي‏دفاع، فاجعه‏اي دردناك‏تر و هولناك‏تر از حادثه قم آفريد. پس از مدتي و با نزديك شدن چهلم شهداي تبريز، مردم در شهرهاي مختلف ايران، دست به تظاهرات زدند. مردم يزد نيز تظاهرات خود را از هشتم فروردين آغاز كردند. اين اعتراضات در روزهاي بعد ابعادي وسيع‏تر به خود گرفت. به دعوت آيت‏اللَّه صدوقي، بازار تعطيل شد و مردم در مسجد جامع يزد تجمع كردند. اين تجمع كه با سخنراني يكي از انقلابيون همراه بود، با تظاهرات مردم در خيابان‏ها ادامه يافت و حمله رژيم به مردم، مجدداً چهره واقعي نظام پهلوي را آشكار ساخت. اربعين شهداي تبريز در شهرهاي ديگري همچون اهواز و جهرم نيز با به خاك و خون كشيدن مردم، همراه بود. بدين ترتيب، انقلاب اسلامي ايران، حركتي پرشتاب‏تر به خود گرفت تا اين كه در 22 بهمن 1357 به پيروزي نهايي رسيد.

واجب شدن روزه‏ ماه مبارک رمضان (2 ق)

حکم وجوب روزه ماه مبارک رمضان، در روز دوم ماه شعبان سال دوم هجری بر مسلمانان نازل شد.(1)

در ماه شعبان سال دوم، روزه ماه رمضان بر مسلمانان واجب شد و فاصله میان تغییر قبله و فرض روزه ماه رمضان - به گفته برخی - یک ماه بود و مسلمانان موظف شدند تا ماه رمضان را روزه بگیرند. در آغاز چنان بود که چون شب فرا می رسید و افطار می کردند و می خوابیدند و یا افطار نکرده به خواب می رفتند تا غروب روز دیگر افطار بر آنان حرام بود چنانکه جماع با زنان نیز در تمام این ماه بر آنها حرام بود و این حکم در سال پنجم نسخ شد، و خوردن و آشامیدن و مفطرات دیگر تا طلوع فجر و سپیده صبح بر آنان حلال شد به شرحی که ان شاء الله در جای خود ذکر خواهد شد.
و به دنبال آن زکات فطر نیز واجب شد و رسول خدا صلّی الله علیه و آله روز اول ماه شوال را عید قرار داد و نماز عید خواند به کیفیتی که در کتاب‌های فقهی مذکور است. ولی باید دانست که از سخنان جناب جعفر بن ابی‌طالب در حضور نجاشی در داستان هجرت حبشه استفاده می شود که روزه سال‌ها قبل از هجرت در اسلام بوده اگر چه به صورت غیرفرض و یا در هر ماه، سه روز آمده باشد.(2) 

پی‌نوشت‌ها:
1. تاریخ اسلام، آیتی، محمد ابراهیم، ص 298؛ زندگانی حضرت محمد صلّی الله علیه و آله، رسولی محلاتی، سید هاشم؛ مروج الذهب، مسعودی، ص 287؛ منتهی الآمال، ج 1، ص 53.
2. تفسیر علی بن ابراهیم، ج 1، ص 65.

تولد "خواجه عبداللَّه انصاری" عارف والامقام و نويسنده‏ي بزرگ اسلامي(396 ق)

خواجه عبداللَّه انصاري هروي بن ابي منصور كه نَسَبَش با شش واسطه به ابوايوب انصاري، صحابي پيامبر(ص) مي‏رسد، از عرفا و بزرگان صوفيه مي‏باشد.وي كه به شيخ الاسلام معروف است در اواخر قرن چهارم در هرات به دنيا آمد. خواجه از نه سالگي شعر مي‏گفت و سپس براي خدمت به اسلام، مسافرت نمود. او شعر پارسي و عربي را نيكو مي‏سرود و در جواني در علوم ديني و حفظ اشعارِ عرب، مشهور بود. همچنين وي در حديث و فقه مهارت داشت و در تصوف داراي مقامي عالي است. محل اقامتش، بيشتر در هرات بود و در آنجا، تا پايان عمر به تعليم و ارشاد اشتغال داشت. وي داراي حافظه‏اي قوي و استعدادي بالا بوده است. بيشتر شهرت خواجه عبداللَّه انصاري به جهت رسالات و كُتب مشهوري است كه آن‏ها را نگاشته كه تفسير قرآن، كنزُالسّالكين، رساله‏ي دل و جان، اُنسُ المُريد، انوارُ التَّحقيق، شَمس المجالس، منازل السائرين و مناجات فارسي از آن جمله‏اند. خواجه عبداللَّه انصاري در سال 481 ق در 85 سالگي درگذشت.

تولد "گابريل فارنهايْتْ" فيزيك‏دان معروف آلماني و مخترع دماسنج (1686م)

گابريل دانيل فارنهايت فيزيك‏دان مشهور آلماني، در 27 مارس سال 1686م در بندر دانْتْزيگ آلمان، متولد شد.او از دوران تحصيل، تحقيقات وسيعي درباره گرما انجام داد و سرانجام در سال 1724م، دماسنج را اختراع كرد. فارنهايت تقسيمات جديدي براي دماسنج در نظر گرفت كه امروزه در امريكا و انگليس از اين تقسيمات به جاي سانتي‏گراد استفاده مي‏شود. او نخست الكل اتيليك و سپس جيوه را در دماسنج به كار بُرد و ضمن تكميل دماسنج خود، انبساط و انقباض جيوه و الكل در دماسنج را مورد مطالعه قرار داد. وي براي تعيين فشار جو از طريق خواندن مستقيم نقطه جوش آب، يك دماسنج ارتفاع سنج ساخت و دستگاهي براي اندازه‏گيري وزن مخصوص مايعات با نام آب سنج اختراع كرد. در مقياس فارنهايت، 32 درجه، برابر با صفر درجه سانتي‏گراد و 212 درجه برابر با نقطه جوش آب در صد درجه سانتي‏گراد مي‏باشد. گابريل فارنهايت سرانجام در ششم اوت 1736م در پنجاه سالگي درگذشت.

تولد "ويلهلم رونتْگِن" فيزيك‏دان آلماني و كاشف اشعه ايكس (1845م)

ويلهلم كُنراد رونْتْگِن فيزيك‏دان معروف آلماني در 27 مارس 1845م در يكي از روستاهاي آلمان به دنيا آمد. وي تحصيلات ابتدايى و متوسطه را در هلند گذرانيد و سپس در دانشگاه زوريخ سوئيس، زير نظر فيزيك‏دان‏ان معروف به تحصيل پرداخت. رونتگن كه به رشته‏هاي برق، نور و گرما علاقه‏مند بود پس از چند سال مطالعه و تحقيق به اخذ درجه دكتراي فيزيك نائل آمد و پس از آن در آلمان به تدريس پرداخت. پس از مدتي رونتگن مطالعات خود را درباره الكتريسيته و نور متمركز كرد و در نهايت، در ادامه مطالعات فيزيك‏دان‏ان هم عصر خود در 20 ژانويه 1896م موفق به كشف پرتوهاي جديدي شد كه قادر بودند از خيلي از اجسام عبور كنند و چون اين پرتوها ناشناخته بودند، رونتگن آنها را اشعه ايكس (x) نام‏گذاري كرد. اين اشعه مي‏توانست در پوست و درون ماده نيز نفوذ كند و با تابش بر بدن، سايه استخوان‏ها را بر روي صفحه بياندازد. به پاس اين كشف، مدال سلطنتي به رونتگن اهدا شد. هم‏چنين وي در سال 1901م جايزه نوبل فيزيك را دريافت نمود و به اين ترتيب شهرتش عالم‏گير شد. كشف عظيم رونتگن اولين كشف از سري كشفيات راديواكتيويته بود كه دانشمندان بعدي آن را دنبال كردند. جنس اشعه ايكس از جنس نور مي‏افتد. كه طول موج آن بسيار كوتاه‏تر از نور مي‏باشد. هم‏چنين قابليت نفوذ اشعه ايكس بسيار زياد است و از اغلب موانع عبور مي‏كند. امروزه از اين پرتو در علم پزشكي براي تشخيص بيماري‏ها استفاده مي‏شود و در مورد جراحي، براي تعيين محل شكستگي استخوان‏ها، پرتوهاي ايكس، وسيله بسيار سودمندي است. هم‏چنين فيزيك‏دان‏ها براي تجزيه عناصر كريستالي، استفاده‏هاي شاياني از اين اشعه برده‏اند و در پزشكي تحت عنوان راديوگرافي و راديوسكوپي به كار برده مي‏شود. ويلهلْم رونتگن سرانجام در دهم فوريه 1923م در 78 سالگي در نهايت افتخار زندگي را بدرود گفت.