راهپيمايي عظيم مردم در تاييد دولت موقت به فرمان امام خميني (1357 ش)

به دنبال آغاز به كار دولت موقت، امام خميني از مردم خواست از طريق تظاهرات آرام، نظر خود را درباره دولت موقت اعلام نمايند. پس از اين درخواست، جامعه روحانيت مبارز تهران، مردم را به يك راهپيمايي بزرگ و همگاني در روز 19 بهمن ماه دعوت نمود. در اعلاميه‏اي كه به همين منظور صادر شد خاطر نشان گرديد "پس از 75 سال، اين نخستين بار است كه ملت ايران، تشكيل دولتي را به راستي جشن مي‏گيرند." در اين حال و در شرايطي كه آمريكا همچنان از بختيار پشتيباني مي‏كرد و زمينه‏هاي كودتا را در ايران فراهم مي‏نمود و مردم توسط بازمانده‏هاي رژيم به آتش‏سوزي و قتل تهديد مي‏شدند، اين راهپيمايي خط بطلاني بر تمامي پندارهاي سلطنت‏طلبان كشيد و خواب‏هاي پريشان آنان را بي‏تعبير گذاشت. در اين زمان امام خميني ادامه نهضت را به عنوان يك تكليف الهي اعلام نمود و راهپيمايي ميليوني مردم به عنوان پشتيباني از دولتِ موقتِ منصوب شده از طرف رهبر انقلاب اسلامي ايران، تهران و شهرستان‏ها را غرق در تظاهرات نمود. در پايان اين راهپيمايي عظيم، قطعنامه هفت ماده‏اي قرائت شد و نخست وزيري بازرگان مورد تاييد قرار گرفت.

شهادت آيت ‏اللَّه "سيد مصطفي موسوي" پدر "امام خميني"(ره) به دست اشرار منطقه (1281ش)

آيت‏اللَّه سيد مصطفي خميني پدر بزرگوار امام خميني(ره) در حدود سال 1238 ش (1277 ق) در خمين به دنيا آمد. ايشان پس از پشت سر گذاشتن دروس مقدماتي، براي تحصيل مدارج عالي راهي نجف اشرف گرديد و پس از اخذ اجتهاد، در خمين اقامت گزيد. اين عالم رباني در دوران اقامت در خمين در قطعه زميني متعلق به خود كشاورزي مي‏نمود و در عين حال به هدايت و ارشاد مردم اشتغال داشت و ملجأ و پناهگاه آنان بود. از اين رو در مقابل زورگويي خوانينِ دست نشانده حكومت وقت، به مقاومت بر مي‏خاست. سرانجام، طاغوتيان نداي حق‏طلبي او را با گلوله پاسخ دادند و در مسير خمين به اراك وي را در 42 سالگي به شهادت رساندند. به هنگام شهادت ايشان، بيش از پنج ماه از تولد حضرت امام نگذشته بود و از آن پس تحت تكفل مادر و عمه خويش قرار گرفتند.

واگذاري امتياز خط آهن بندر مُحَمَّرِه "خرمشهر" - خرم‏آباد به انگلستان (1291 ش)

دولت انگلستان كه به راه‏هاي ارتباطي مطمئن و امن در جنوب ايران نياز ضروري داشت تا به وسيله آن، تجارت بازرگانان انگليسي و منافع حياتي آن كشور را تضمين و حفظ كند در اين تاريخ موفق به اخذ امتياز احداث راه آهن مُحَمَّرَه (خرمشهر) - خرم آباد و بروجرد شد. اين امتياز سه روز پس از امتياز مشابهي بود كه از جانب دولت ايران، به روسيه واگذار گرديده بود.

حمله گارد شاهنشاهي به هُمافران نيروي هوايي در پي بيعت هُمافران با حضرت امام (1357ش)

در پي اعلام همبستگي گروهي از همافران و پرسنل نيروي هوايي با انقلاب اسلامي ايران و بيعت با حضرت امام، مزدوران گارد شاهنشاهي در شامگاه 20 بهمن به يكي از پادگان‏هاي نيروي هوايي در تهران حمله‏ور شدند. به محض انتشار اين خبر، مردم مسلمان از همه نقاط تهران براي ياري رساندن به پرسنل نيروي هوايي كه در حال مقاومت بودند، به طرف پادگان نيروي هوايي شتافتند. مردم انقلابي كه سلاح‏هاي ابتدايي و ناچيزي در اختيار داشتند با رشادت‏هاي خود، حمله مزدوران رژيم شاه را با شكست مواجه كردند و به اين ترتيب، مرحله نهايي مبارزه مردم براي براندازي رژيم شاهنشاهي در ايران آغاز شد.

آغاز عمليات بزرگ والفجر 8 در فاو (1364 ش)

عمليات بزرگ والفجر 8 با رمز يا زهرا(س) در جبهه جنوب در منطقه فاو و در وسعت 800 كيلومتر مربع از بيستم بهمن ماه 1364 آغاز شد. در اين عمليات هزاران تن از نيروهاي ايراني از رودخانه خروشان اروندرود گذشتند و در اولين روز عمليات، شهر مهم فاو را در جنوب شرقي عراق فتح كردند. اين عمليات به قدري غيرمنتظره و از لحاظ نظامي پيچيده و موفقيت‏آميز بود كه باعث اعجاب كارشناسان نظامي و سياسي جهان و غافلگيري رژيم عراق شد. اين عمليات با هدف فشار بر رژيم صدام براي پايان دادن به اشغال خاك ايران و تن دادن به جبران خسارت‏هاي وارد شده بر ايران انجام شد و برتري نظامي ايران بر عراق را در دفع تجاوز نظامي اين كشور ثابت كرد. نتايج اين عمليات عبارتند از: تلفات نيروي انساني دشمن 3000 نفر اسير، قريب به 50/000 نفر كشته و زخمي؛ ساير نتايج: آزادسازي حدود 800 كيلومتر مربع و تصرف شهر و تأسيسات نفتي فاو و كارخانه نمك؛ تجهيزات و امكانات: تانك و نفربر: 600 دستگاه انهدامي، 120 دستگاه اغتنامي، هواپيما: 45 فروند انهدامي، هليكوپتر: 10 فروند انهدامي، خودرو: 500 دستگاه انهدامي، 250 دستگاه اغتنامي، توپ: 150 قبضه انهدامي، 20 قبضه اغتنامي و دستگاه مهندسي: 34 دستگاه اغتنامي. نبرد سرنوشت ساز فاو، به عنوان برجسته‏ترين و پيچيده‏ترين عمليات جنگي جمهوري اسلامي ايران، سرانجام پس از هفتاد و پنج شبانه روز درگيري، كه در طول جنگ بي‏سابقه بود، با پيروزي كامل رزمندگان اسلام پايان يافت. از نظر سياسي، تبعات ناشي از فتح فاو به منزله تغيير در ماهيت سياسي جنگ بود، به اين معنا كه اتخاذ استراتژي دفاع متحرك از سوي عراق، پس از فتح خرمشهر، با اين هدف بود كه جنگ در روند فرسايشي، سرانجام منتهي به پذيرش صلح از سوي ايران شود. اما فتح فاو و ارتقاي موقعيت سياسي و نظامي ايران در شمال خليج فارس عملاً منجر به پيدايش شرايط جديدي شد كه هيچ گونه مطابقتي با مشخصه‏هاي جنگ فرسايشي نداشت.

رحلت "امام محمد غزالي طوسي" فيلسوف و دانشمند شهير مسلمان در طوس(505 ق)

ابوحامد محمد غزالي در سال 450 قمري در روستاي "طابران" طوس ديده به جهان گشود. وي پس از تحصيل مقدّمات، براي تكميل تحصيلات و بهره‏وري از محضر استادان ديگر رهسپار جرجان(گرگان) شد. در بيست و سه سالگي از طوس به نيشابور عزيمت و از محضر استادش امام الحرمين جويني كسب فيض نمود. در سي و چهار سالگي چنان اوج گرفت كه بر كرسي تدريس نظاميه بغداد، بزرگ‏ترين دانشگاه دورانش تكيه زد. در مدرسه‏ي نظاميه‏ي بغداد، سيصد تن از افاضل وقت از درس او استفاده مي‏كردند. و در اندك زماني، علاوه بر آن مقام علمي بزرگ، در امور سياسي نيز، نفوذ فوق العاده‏اي كسب نمود. غزالي پس از آگاهي از آراي فرقه‏هاي گوناگون دورانِ خود، طريقه‏ي صوفيه را برگزيد. به تمام علايق دنيوي پشت پا زد و رهسپار ديار عشق و حقيقت و انزوا شد. امام محمد غزالي در سال 488 قمري به سبب بحران روحي و فكري شديد، تدريس را رها كرد و بغداد را به قصد حج ترك نمود. از آن پس عزلت را بر آن همه عزّت ظاهري ترجيح داد و قدم به دايره‏ي زهد و انقطاع از دنيا و تصوف گذاشت. وي پس از بازگشت از حج در بيت‏المقدس مسكن گزيد و در همين ايام كتاب "احياءالعلوم‏الدين" را به رشته تحرير در آورد. از كتاب‏هاي ديگر ايشان مي‏توان كيمياي سعادت، نصيحه الملوك، معيارالعلم و ياقوت التاويل في تفسير التنزيل در 40 جلد را نام برد. هرچند تعداد تاليفات غزالي بيش از 60 عنوان مي‏باشد. سرانجام اين عارف و حكيم بزرگ در 55 سالگي در زادگاهش وفات يافت و در همان‏جا مدفون گشت.

رحلت فقيه بزرگوار ميرزا "حبيب ‏اللَّه رشتي" مرجع بزرگ و عالم عالي‏قدر شيعه(1312 ق)

ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي فرزند ميرزا محمدعلي خان در سال 1234 قمري در يكي از روستاهاي گيلان در شمال ايران به دنيا آمد. وي مقدمات علوم را در زادگاه خودنزد اساتيد خصوصي فراگرفت. در 18 سالگي براي تكميل معلومات خود به قزوين عزيمت كرد و در 25 سالگي اجازه اجتهاد گرفت و سپس رهسپار نجف اشرف گرديد و از محضر صاحب جواهر و شيخ انصاري بهره‏هاي فراوان گرفت. پس از درگذشت شيخ انصاري، بهترين درس حوزه علميه، درس ايشان بود و بنا به گفته شيخ آقابزرگ تهراني، او در نهايت ورع و تقوا بود و بعد از سيدحسين كوه كمره‏اي تدريس و بحث در نجف به او منتهي گشت. آثارش عبارتند از: بدايعُ الاصول، الاجارَه، مساله‏ي غَصب، الامامَه، تقليدِ اَعلم، بدايعُ الافكار در اصول فقه و... . ميرزاي رشتي سرانجام در 22 آذر 1273 ش در 78 سالگي در نجف اشرف رحلت كرد و در آن شهر به خاك سپرده شد.

رحلت عالم رباني آيت اللَّه "ميراز احمد آشتياني" (1395 ق)

آيت‏اللَّه ميرزا احمد آشتياني در سال 1300 ق در تهران به دنيا آمد و در اوان عمر به فراگيري علوم اسلامي پرداخت. در 40 سالگي به نجف اشرف رفت و پس از ده سال به تهران بازگشت و به ارشاد و راهنمايى مردم همت ورزيد. حاصل جد و جهد ميرزا احمد آشتياني در كسب علم، تبحر در رشته‏هاي علمي بسياري از قبيل فقه، ادبيات، هيئت، رياضيات، طبّ، فلسفه و اصول بود كه تاليفاتي نيز در اين زمينه‏ها نگاشت. تاكيد وي بر دعا و خضوع و خشوع در آن، نشانگر روح لطيف و الهي اوست. نقش ميرزا احمد آشتياني در مقابله با اشاعه‏ي فرهنگ غربي و لائيك در اوج قدرت رضاخان، قابل توجه است. سرانجام اين عالم رباني در 95 سالگي بدرود حيات گفت و در صحن حرم حضرت شاه عبدالعظيم به خاك سپرده شد.

درگذشت "تئودور داستايوسكي" داستان‏سراي شهير روسي (1881م)

تئودور ميخائيلويچ داستايوسْكي نويسنده بلندآوازه روسي در 11 نوامبر سال 1821م در مسكو به دنيا آمد. وي در سال 1843م دوره تحصيلات مهندسي خود را به پايان رساند و پس از كمي خدمت در اين زمينه، وارد عرصه ادبيات گرديد. داستايوسكي نخستين داستانش را مردم فقير نام گذاشت كه با استقبال پر شوري مواجه گرديد. پس از آن به نوشتن داستان‏هايى از قبيل زن صاحبخانه و شب‏هاي سپيد پرداخت و مردم به همان سرعت كه به اثر اول او روي آورده بودند، از اين نوشته‏ها ابراز تنفر كردند. داستايوسكي از اين موضوع دلسرد شد و به جمعيت آزادي‏خواهان كه در آن هنگام فعاليت‏هايى داشتند پيوست. در سال 1849م او را به جرم قيام بر ضد سلطنت و مخالفت با كليسا دستگير و محكوم به اعدام كردند. اما در آن لحظه كه مي‏خواستند حكم اعدام او را اجرا كنند قاصدي از طرف تزار خبر آورد كه محكوميت او به چهار سال زندان و تبعيد به سيبري تغيير يافته است. بدين ترتيب داستايوسكي به طرزي معجزه‏آسا از مرگ نجات يافت. وي دوران سختي را در سيبري گذراند كه در جسم و روح او اثري فراوان به جاي نهاد. وقتي كه داستايوسكي از تبعيد بازگشت، حيات ادبي خود را با شيوه رئاليستي و واقع‏گرايى آغاز كرد. وي در طول زندگي خود دچار رنج زندان، بيماري و تهي‏دستي شد و به همين دليل، شفقت سرشاري كه در آثارش نسبت به نوع بشر ديده مي‏شود تا حدي ناشي از همين رنج‏هاست. آثار داستايوسكي از لحاظ مهارت وي در تحليل رواني قهرمانان، همدردي با بيچارگان و شكست‏خوردگان و نيز توصيف‏هاي نافذ زندگي قرن نوزدهم ميلادي، در روسيه ممتاز است. بسياري از داستان‏هاي وي، انعكاسي ازتجارب شخصي اوست. هم‏چنين در آثار بزرگ داستايوسكي، موضوع اصلي، مسئله آزادي انسان و توجيه خدا و نظم جهاني است. داستايوسكي در داستان‏هاي خود كوشش مي‏كرد پرده از رازهاي روح انسان بردارد و تضادهاي باطني روح را كشف نمايد. از ويژگي‏هاي آثار او، ايمان و اعتقاد به دوگانگيِ احتراز ناپذير و غيرقابل استيلاي درون انسان است. او معتقد بود در درون انسان، نيك و بد و خير و شر، همواره مبارزه مي‏كنند. در تمام آثار داستايويسكي، يك نفر كه آرزو كند زندگاني آرامي را داشته باشد وجود ندارد. گويى مريض‏خانه‏اي به همراه معلولين عصبي و اماكن كثيف و متعفن و بيغوله‏هاي تنگ و تاريك را توصيف مي‏كند. عوالم او پر از اشباح تاريك و سراپا آيينه دِق است. اما قدرت فكري تخيل او، انسان را سخت مسخر مي‏كند. داستايوسكي نابغه‏اي عظيم و معجوني است از قدرت و ضعف، عصيان و اطاعت، نظم و آشفتگي و فضيلت و تبهكاري و... . او خالق آثار عميقي است كه در همه آنها تمايل شديد به رقت و ترحم ويك ديد رواني قوي به چشم مي‏خورد. نفوذ داستايوسكي در نويسندگان و فلاسفه بعدي چنان حيرت‏انگيز است كه برخي از فلاسفه بزرگ اذعان مي‏كنند كه روان‏شناسي را از داستايوسكي آموخته‏اند. غالب نوشته‏هاي وي پيچيده و به زبان دشوار روسي كه خاص جامعه ممتاز روسيه قديم و مشحون از اصطلاحات و جمله‏هاي فرانسوي كه در زبان روسي نفوذ يافته بود، نوشته شده است، ولي بعضي از آثار او نيز با زباني فصيح و مردم پسند تحرير گرديده و تا حدي ساده است. داستايوسكي زندگي مردم روسيه را آن چنان كه بود، توصيف كرده است. برخي از آثار او عبارتند از: دل نازك، جنايت و مكافات، خانه اموات، جن زدگان، ابله و برادران كارامازوف. تئودور داستايوسكي سرانجام در 9 فوریه سال 1881م در شصت سالگي درگذشت.