شكايت ايران از دخالت‏هاي شوروي در شئون ايران به سازمان ملل متحد (1324 ش)

غائله آذربايجان يكي از مسائل‏ي بودكه با پايان جنگ جهاني دوم در ايران صورت عمل به خود گرفت اما بازتاب بين‏المللي يافت. شكل‏گيري فرقه دموكرات به رهبري جعفر پيشه‏وري و حمايت دولت شوروي از خودمختاري آذربايجان، باعث عكس‏العمل ارتش ايران شد. در اين حال نيروهاي نظامي ايران قصد ورود به منطقه را داشتند اما سربازان شوروي كه از زمان جنگ جهاني دوم در منطقه مستقر بودند از ورود آنان به منطقه جلوگيري كردند. در شهريور 1324ش، دولت ايران از دولت‏هاي نيروهاي مستقر در كشور درخواست كرد افراد خود را از ايران خارج كنند كه آمريكا و انگلستان در راستاي مقابله با شوروي اين امر را عملي كردند. اما ارتش شوروي، برخلاف قراردادهاي قبلي از اين اقدام سر باز زد. از اين رو، در روز 29 دي 1324ش نماينده ايران در سازمان ملل از اين سازمان درخواست رسيدگي نمود كه پس از صدور قطعنامه و پيگيري امر، قرار شد كه نيروهاي شوروي تا خرداد 1325 ايران را ترك كنند. شش ماه پس از خروج ارتش سرخ، نيروهاي نظامي ايران با ورود به آذربايجان، به غائله حزب دموكرات پايان بخشيدند.

رحلت فقيه و مرجع بزرگوار آيت ‏اللَّه "سيد محمد حجّت كوه‏ كمره‏اي" (1331ش)

آيت‏اللَّه سيدمحمد حجّت كوه‏كمره‏اي در سال 1271ش (1310 ق) در تبريز به دنيا آمد. پدر ايشان آيت‏اللَّه سيدعلي از مراجع معروف و معاصر شيخ مرتضي انصاري بود. ايشان پس از تحصيل مقدمات در تبريز راهي نجف اشرف گرديد و از محضر آيات عظام سيد محمدكاظم يزدي، ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي، شيخ الشريعه اصفهاني، ميرزاي ناييني و آقاضياءالدين عراقي استفاده نمود. ايشان سپس راهي قم گرديد و از درس آيت‏اللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي بهره برد و مورد توجه و لطف استاد قرار گرفت، به طوري كه وي را به عنوان يكي از دو وصي شرعي خود انتخاب نمود. آيت‏اللَّه حجت در فن رجال و درايه تخصص فراواني داشت و از علماي بزرگ، اجازه روايت اخذ كرده بود. ايشان پس از درگذشت آيت‏اللَّه حائري، زعامت اجرايي و علمي حوزه را با همكاري دو تن از بزرگان معاصرش به دوش كشيد و به تأليف و تدريس خود ادامه داد. سرانجام اين عالم رباني در 29 دي 1331ش (3 جمادي‏الاولي 1372ق) در 60 سالگي رحلت كرد و در مدرسه حجتيه قم مدفون گشت.

رحلت مرجع و عالم بزرگ آيت ‏اللَّه "سيد احمد خوانساري" (1363 ش)

آيت‏اللَّه سيد احمد موسوي خوانساري در سال 1269ش (1309 ق) در خوانسار به دنيا آمد. وي در كودكي پدر را از دست داد و از آن پس تحت سرپرستي برادر بزرگش قرار گرفت. ايشان پس از طي مقدمات در زادگاه خود، راهي اصفهان و نجف‏اشرف گرديد و از محضر استادان نامداري همچون: آخوند خراساني، سيد محمدكاظم يزدي، ميرزاي ناييني و آقاضياء عراقي استفاده كرد. ايشان همچنين در اراك نيز از آيت‏اللَّه حائري يزدي كسب فيض نمود. آيت اللَّه خوانساري از آن پس به تدريس همت گماشت و مدتي بعد درس خارج فقه و اصول خود را داير ساخت. وي در سال 1329ش، به درخواست مردم تهران به آن شهر عزيمت نمود و در مسجد حاج سيد عزيزاللَّه بازار تهران، به اقامه نماز جماعت مشغول گرديد. آيت‏اللَّه خوانساري از عالماني است كه همزمان با خروش مقدس امام خميني عليه رژيم طاغوت، همواره از آن حضرت پشتيباني مي‏كرد و از هر اقدامي براي پيشبرد اهداف انقلاب كوتاهي نمي‏كرد. حضور ايشان در پايتخت علاوه بر روحيه دادن به انقلابيون، باعث برخورد محتاطانه‏تر رژيم با مردم مي‏گرديد. در محضر درس اين فقيه نستوه، عالمان نامداري چون حضرات آيات: شهيد مرتضي مطهري، امام موسي صدر، سيد رضا صدر و جلال طاهر شمس پرورش يافتند. آيت‏اللَّه خوانساري در طول عمر با بركت خود، آثار فراوان عمراني و علمي از خود برجاي گذاشت كه بخش عمده‏اي از آن، شامل آثار علمي و تاليفات آن فقيه بزرگوار مي‏باشد. شرح مختصر نافع، حاشيه بر عروة الوثقي و العقايد حقه و... از آن جمله‏اند. ايشان از صدقات جاريه به ساخت مساجد و مدارس و حسينيه‏ها و درمانگاه‏ها همت گماشت و منشأ خدمات خير گرديد. آيت‏اللَّه خوانساري سرانجام در 29 دي 27 ( 1363 ربيع‏الثاني 1405ق) در 94 سالگي رحلت كرد و در حرم حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

درگذشت "شاه عباس صفوي" در بهشهرِ مازندران(1038 ق)

دوره‏ي حكومت شاه عباس، پادشاه معروفِ صفويه، به دليل وجود دانشمندان، علما و هنرمندان برجسته، از اهميت ويژه‏اي برخوردار است. بناي مسجد امام و ميدان نقش جهان، ايجاد تونِلي در كوهرنگِ اصفهان براي انتقال آب كارون به زاينده رود، تأسيس مركز تجارت ابريشم، احداث راه كاروان‏هاي تجارت ابريشم از طريق اصفهان و نيز ساخت كاروانسراهاي فراوان و ايجاد واحد پول جديد در سراسر كشور از جمله اقدامات شاه عباس صفوي به شمار مي‏روند. با وجود همه‏ي اين كارها، او پادشاهي قسّي‏القلب و سنگدل بود و كشتارهاي فراواني كرد. شاه عباس صفوي سرانجام پس از 42 سال سلطنت، در 59 سالگي درگذشت و در قم به خاك سپرده شد.

به توپ بستن مجلس به فرمان محمدعلي شاه و آغاز دوره‏ي استبداد صغير(1326 ق)

محمد علي شاه از آغاز، مصمم به برانداختن مشروطيت بود. وي سوء قصد عليه خود را بهانه‏اي براي حمله به آزادي‏خواهان قرار داد و به دستور او، نيروهاي دولتي به سوي مجلس روان شده و راه‏هايى كه به مجلس منتهي مي‏شد، بستند. آزادي‏خواهان در سنگرهاي خود آماده‏باش بودند. چون خبر به آيت‏اللَّه بهبهاني و طباطبايى رسيد، به سرعت خود را به مجلس رسانيدند تا شايد از وقوع حادثه جلوگيري كنند. ناگهان كُلُنل لياخوف روسي، فرمانده قشون محمدعلي شاه، فرمان داد توپ‏ها از هر سو به سمت مجلس به شليك بپردازند. جنگ سختي در گرفت و عده‏ي زيادي كشته شدند. پس از آن، شاه، دستور تبعيد آيت اللَّه بهبهاني و حصرِ آيت اللَّه طباطبايي و نيز قتل عده‏اي از آزادي خواهان را صادر كرد. بدين ترتيب، مشروطه‏ي اول ايران پس از دو سال از ميان رفت و دوره‏ي استبداد صغير آغاز گشت.

مرگ "پير ژوزف پرودون" فيلسوف و اقتصاددان فرانسوي (1865م)

پيِر ژوزف پرودون، فيلسوف و اقتصاددان فرانسوي، در نيمه ژوئيه 1809م در فرانسه به دنيا آمد. دوران نوجواني او به كار و سختي و فقر گذشت و در 19 سالگي براي تحصيل راهي پاريس شد. وي دو سال بعد جزوه‏اي تحت عنوان "مالكيت چيست" منتشر ساخت كه در آن استدلال كرده بود كه مالكيت يعني دزدي، زيرا مالكيت، نتيجه به جيب زدن حاصل كار از راه تحميل و زياد ستاندن اجاره، بهره و منفعت و ندادن ارزش واقعي كار است. پرودون طرفدار يك نظام سهم به سهم ميان كار و سرمايه بود و عدم مساوات خارق‏العاده ثروت را محكوم مي‏كرد. اين نظريات نتيجه دوراني است كه وي، يك سوسياليست پرشور و با حرارت به حساب مي‏آمد، گرچه با كمونيسم به عنوان حكومت نيز مخالف بود. پرودون حكومت انسان بر انسان به هر صورتي كه باشد را بردگي مي‏دانست و با هر فرضيه و نظري كه شخصيت فرد را از ميان بَرَد و از پيشرفت آزادانه وي جلوگيري نمايد، مخالفت مي‏كرد. او در مورد شكل حاكميت جامعه بر اين عقيده بود كه جامعه بايد از اتحاديه‏هاي كوچكي تشكيل شود كه با هم پيوستگي داشته باشند و امور آنها بايد طوري باشد كه احتياج به حكومت نداشته باشند. پرودون، آنارْشي يا جامعه بدون حكومت و داراي هرج و مرج را كامل‏ترين سازمان اجتماعي بشر به حساب مي‏آورد. به نظر پرودون، كمال غايى جامعه وقتي تحقق‏پذير است كه نظم و بي نظمي با هم متحد شوند، هرچند اين سخن، خيال انگيزتر از آن است كه بتواند در عالم واقع تحقق پذيرد. پرودون، بيشتر يك اصلاح‏طلب بود تا يك فيلسوف و گفته‏هاي او با دل، بيش از مغز و فكر سر و كار داشت. پيِر ژوزف پرودون سرانجام در 19 ژانويه 1865م در 56 سالگي درگذشت.