ترور نافرجام "شيخ فضل اللَّه نوري" به دست كريم دواتگر عامل كميته مجازات(1287ش)
شيخ فضلاللَّه نوري از جمله عالمان بزرگي بود كه در رهبري مشروطه مشروعه نقش مهمي ايفا نمود و زمينههاي تحصن مردم عليه استبداد زمان را در حرم حضرت عبدالعظيم فراهم آورد. شيخِ شهيد، از جمله رادمرداني بود كه در برابر بيگانه سر تسليم فرود نياورد از اين رو طرح ترور شيخ، در سفارت انگليس تهيه شد و توسط عوامل سفارت به دست جوان ماجراجويي به نام كريم دواتگر داده شد تا به هنگام بازگشت شيخ به منزل به مورد اجرا درآيد. در اثر اين ترور، شيخ و تعدادي از همراهان زخمي شدند. هر چند پس از دستگيري كريم، شيخ او را بخشيد ولي در بازجويي از وي، اسامي افرادي به ميان آمد كه با سفارت انگليس در ارتباط بودند. نكته عبرتانگيز اين كه كريم دواتگر، درست هشت سال پس از شهادت شيخ فضل اللَّه نوري، به دست دوستانش به جرم قتل و اخاذّي به قتل رسيد. وي عضو گروهي بود كه به كميته مجازات شهرت يافتند و هدف از ايجاد اين تشكل را از بين بردن افراد خائن به مشروطه و مضر به حال مردم عنوان نمودند. بعدها با لو رفتن اعضاي اين كميته، برخي از اعضاي آن دستگير و اعدام و برخي ديگر فراري شدند.
عضويت ايران در جامعه ملل پس از جنگ جهاني اول (1300 ش)
در روز ۹ دی ۱۳۰۰ شمسی مجلس شورای ملی، عضویت ایران در جامعه ملل را تصویب کرد. جامعه ملل، یک سازمان بینالمللی میان دولتی بود که در نتیجه امضای عهدنامه ورسای، طی سالهای ۱۲۹۸ تا ۱۲۹۹ خورشیدی تاسیس شد و تا زمان وقوع جنگ جهانی دوم مهمترین نهاد بینالمللی میان دولتی به شمار میآمد. پس از خاتمه جنگ جهانی اول نمایندگان ۳۲ دولت جهان در ۱۸ ژانویه ۱۹۱۹ میلادی جهت برقراری نظام بینالملل در ژنو گرد هم آمدند تا یک سازمان بینالمللی جهانشمول به عنوان «پارلمان جهانی» تأسیس کنند. ابتکار تشکیل چنین سازمانی از وودرو ویلسون رییسجمهور آمریکا بود، اگرچه آمریکا هرگز عضو آن نشد. در ۹ ژوئن ۱۹۱۹ کمیتهای متشکل از نمایندگان دولتهای شرکتکننده در کنفرانس صلح ورسای، به منظور فراهم آوردن زمینه تأسیس جامعه ملل گردهم آمده بودند. این کمیته تصمیم گرفته بود ابتدا ایجاد جامعه ملل را اعلام نماید و سپس به بررسی موضوعات مربوط به فعال کردن این سازمان بینالمللی بپردازد. در چنین شرایطی بود که عهدنامه صلح ورسای در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۹ به امضای دول شرکتکننده در کنفرانس رسید و در تاریخ ۱۰ ژانویه ۱۹۲۰ لازمالاجرا گردید. این تاریخ در واقع تاریخ رسمی تشکیل جامعه ملل محسوب میشود. این سازمان جهانی تا سال ۱۳۲۴ شمسی، رسمیت اجرایی داشت، که در طی این مدت، به تناوب ۵۸ عضو داشت، که ۴۲ عضو از این ۵۸ عضو، از جمله ایران به عنوان عضو اصلی و موسس به فعالیت میپرداختند. اهداف این سازمان خلع سلاح، جلوگیری از جنگ به واسطه تامین امنیت همگانی، رفع اختلاف و مشاجره بین کشورها از راه مذاکره و دیپلماسی و همچنین بهبود سطح زندگی جهانی بود.
ورود حضرت آيت اللَّه "سيد حسين طباطبايي بروجردي" به قم (1323 ش)
پس از ارتحال آيتاللَّه حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي مؤسس حوزه علميه قم در سال 1315ش، مسؤوليت اداره حوزه بر عهده سه تن از مراجع بزرگ عصر به نام حضرات آيات: سيد محمدتقي خوانساري، سيد محمد حجت كوه كمرهاي و سيد صدرالدين صدر قرار گرفت و اين مراجع سه گانه به مدت هشت سال، حوزه عظيم قم را به نحو احسن اداره كردند. در سال 1323 ش به دنبال بيماري آيتاللَّه سيد حسين بروجردي و بستري شدن ايشان در يكي از بيمارستانهاي شهر ري، دانشوران ساكن قم براي دعوت ايشان به قم و اقامت در آن شهر، اصرار زيادي ورزيدند و آن عالم بزرگ پس از بهبودي و تفأل به قرآن، هجرت به قم را برگزيدند. در نهايت معظم له با حمايت ياراني مجتهد و راستين در 9 دي 1323 ش برابر با 14 محرم 1364 ق وارد قم شد و زعامت شيعيان را به عهده گرفت. آيتاللَّه بروجردي تا پايان عمر به مدت نزديك به هفده سال در قم ماند و حوزه علمي اين شهر را با رونقي روز افزون قرين ساخت. در طي دوران حضور اين عالم برجسته و مرجع كل، عالمان نامداري در محضرش پرورش يافتند و خدمات و آثار و بركات فراواني ارايه گرديد.
روز بصیرت و میثاق امت با ولایت
روز نهم دي ماه روز بصيرت و ميثاق امت با ولايت است و مردم آگاه و با شعور ایران با حضور هشيارانه خود در صحنه علاوه بر حفظ پايه هاي نظام اسلامي و دفاع از ارزش ها و اهداف عاشورایی، با دشمنان ولايت فقيه كه از اركان مهم اين نظام است به مبارزه پرداختند و رهنمودها و روشنگري هاي مقام معظم رهبري از عوامل اصلي ظهور حماسه 9 دي و حضور ميليوني مردم در صحنه دفاع از ارزش هاي انقلاب و نظام است. بي ترديد آنچه در نهم ديماه 1388اتفاق افتاد حماسه اي به يادماندني در تاريخ 32ساله انقلاب بود. ملت بزرگ و عاشورايي ايران اسلامي صحنه پرشكوهي را در تاريخ انقلاب رقم زد و خواب را از چشم گستاخانه فتنه گران ربود و سد بزرگي را در مقابل آنان ايجاد كرد و اين حركت ملي درسي براي اهل ترديد و عبرتي براي تصميم سازان فتنه شد كه اگر بخواهند با آرمان هاي يك ملت و انديشه هاي برآمده از خون شهدا و رهبري،به گستاخي حرمت شكني كنند،با خشم عاشورايي آنان روبرو خواهند شد. بدون شك تعظيم و نكوداشت سالگرد اين حماسه تاريخي در شرايط حساس امروز بسيار لازم و حياتي است و موجب تعظيم شعائر اسلامي و بيعت مجدد با آرمان هاي نظام مقدس جمهوري اسلامي،امام راحل(ره)و مقام معظم رهبري (مدظله العالي)مي باشد. امروز هوشیاری و بیداری ملت ایران سلاحی برنده در مقابل هجمه های دشمنان داخلی و خارجی است و گرامیداشت این روز بزرگ بسیار اثر بخش و مهم است.
مرگ "رومَنْ رولان" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1944م)
رومن رولان، نويسنده بلند آوازه فرانسوي، در 28 ژانويه 1866م در فرانسه به دنيا آمد. او تحصيلات خويش رادر رشته تاريخ به پايان رساند و در تاريخ موسيقي تخصص پيدا كرد؛ با اين حال به ادبيات علاقه خاصي داشت. از اين جهت با نوشتن دو رشته نمايشنامههاي جديد دراماتيك درصدد برآمد كه سطح تئاتر فرانسه را بالا برد ولي اين نمايشنامهها چندان توفيق نيافت. بنابراين دست از داستان نويسي كشيد و به تهيه و نوشتن شرح حال و بيوگرافي بزرگان جهان دست زد. رولان در اوايل قرن بيستم شرح زندگي بتهوون آهنگساز شهير آلماني و ميكل آنژ مجسمه ساز هنرمند ايتاليايى را منتشر ساخت و به شهرت و افتخار رسيد. گذشته از هنرمندان و بزرگان واقعي، وي به نوشتن شرح حال هنرمندان خيالي نيز دست زد و با ارائه اثر معروف ژان كريستُف، كاري متفاوت ارائه داد. رومن رولان پس از شروع جنگ جهاني اول راهي سوئيس شد و در سال 1916م به دريافت جايزه ادبي نوبل نائل گرديد. وي در اواخر عمر به انديشههاي عرفاني شرق، به خصوص هنديان متمايل گشت و از طرفداران مهاتما گاندي، رهبر آزادي هند گرديد. رولان هنگامي كه بازار سياست در اروپا از نو رونق گرفت، به اصول كمونيسم متمايل شد و كوشيد كه ميان انديشههاي فيلسوفان هند و مباني سياست شوروي توافقي برقرار سازد، پس در سال 1927م رسماً كمونيست را پذيرفت. در عين حال دنباله كار ادبي را رها نكرد و در همان سالها، رمان جان شيفته را در هفت جلد منتشر كرد. رومن رولان از نادرترين نويسندگان فرانسه است كه در فرهنگ فرانسه، در رشته موسيقيشناسي تاثير فراوان داشته است. علاقه وافر او به آزادي و بشردوستي، وي را بر آن داشته بود كه از زمان جنگ جهاني اول به بعد، همه كوشش خود را در راه صلح و منافع مشترك مردم دنيا به كار بَرَد. آثار آخر عمر رولان، حاكي از برگشت به دوستيها و محبتهاي عهد جواني است. او از پيروي و تقليد از ديگر سبكها گريزان بود. سبك او يكنواخت و ساده بود تا جايي كه يك دست و بيتنوع به نظر ميرسيد هرچند نشانه هايي از تغزل در آن به چشم ميخورد. رومن رولان سرانجام در 30 دسامبر 1944 م در 78 سالگي درگذشت.
الغاء رژيم سلطنتي و اعلام جمهوري خلق در كشور "روماني" (1947م)
كشور روماني تا سال 1862م، اميرنشيني خود مختار در قلمرو عثماني بود تا اين كه در سيزدهم ژوئيه 1878م استقلال خود را از عثماني بازيافت. در جريان جنگ جهاني دوم، اين كشور با تحمل خسارتهاي بسيار، بخش اعظم سرزمينهايي را كه به عنوان غنيمت دريافت كرده بود، از دست داد. روماني پس از جنگ جهاني دوم تا سال 1947م با نظام سلطنتي اداره ميشد اما در 30 دسامبر همين سال با استعفا و بركناري ميخائيل، آخرين پادشاه روماني، بساط سلطنت در اين كشور برچيده گشت و حكومت جمهوري اعلام شد. از آن پس، حزب كمونيست به عنوان تنها حزب حاكم، زمام امور را به دست گرفت و با اعمال سياستهاي اقتصاد سوسياليستي به اشتراكي كردن كشاورزي پرداخت و سپس با عضويت در پيمان ورشو بيشتر از گذشته دنبالهرو سياستهاي شوروي گرديد. روماني يكي از فقيرترين كشورهاي شرق اروپا بود و سياستهاي تمركزگرايانه كمونيستي نيز موفق به حل مشكلات اقتصادي اين كشور نگرديد. همزمان با آغاز فروپاشي جماهير شوروي اتحاد شوروي سابق و پايان عمر نظامهاي كمونيستي در اروپاي شرقي، در روماني نيز با اعدام چائوشسْكو رهبر حزب كمونيست اين كشور در سال 1989، نظام كمونيستي روماني سرنگون شد. (ر.ك: 22 دسامبر)