ارتحال عالم آگاه و روحاني مبارز آيت اللَّه "محمدحسين كاشف الغطاء" (1334 ش)

 

آيت اللَّه محمدحسين كاشف الغطاء در حدود سال 1255 ش (1294 ق) در خانواده‏اي اهل علم و فضيلت در نجف اشرف به دنيا آمد. در نوجواني، مقدمات علوم را فرا گرفت و سپس در محضر استادان بزرگي همچون آخوند خراساني، سيدمحمدكاظم يزدي و ميرزا حسين نوري به شاگردي نشست. ايشان، مدارج علمي را به سرعت پيمود و پس از وفات علامه يزدي، مرجع تقليدِ عده زيادي از مردم گرديد. آيت اللَّه، كاشف الغطاء در طول عمر پربركت خود، با تشكيل جلسات متعدد به تربيت طلاب علوم ديني مبادرت مي‏ورزيد. او همچنين به منظور نشر معارف اسلامي به برخي از كشورهاي اسلامي سفر كرد و در دانشگاه‏ها و مراكز علمي مصر، ايران و فلسطين به سخنراني پرداخت. اين عالم گرانقدر، شركت در امور سياسي و توجه به مسائل مربوط به حكومت را از واجبات مي‏دانست. از اين‏رو در جنبش ملي عراق، نقش بسزايي داشت. او با آغاز جنگ جهاني اول، در جهاد آزادي‏بخشِ مردم عراق عليه نيروهاي اشغالگر انگليسي، فعالانه شركت كرد. آيت اللَّه كاشف الغطاء با وجود مسؤوليت‏هاي متعدد و فعاليت‏هاي گسترده اجتماعي و سياسي، آثار علمي و ادبي بسياري از خود به يادگار گذاشته كه از بين آنها مي‏توان به تحريرُ المجلّه در 5 جلد، المراجعات الريحانيه در 2 جلد، حواشي عين الحيات، السياسه الحُسَينيه و ديوان شعر اشاره نمود. اين مرجع آگاه و فقيه مبارز سرانجام در 28 تيرماه 1334 ش برابر با 18 ذي‏قعده 1373 ق در 77 سالگي در نزديكي كرمانشاه بدرود حيات گفت و پيكر مطهرش پس از تشييعي با شكوه، در نجف اشرف مدفون شد.

درگذشت استاد "جلال الدين همايي" اديب برجسته معاصر (1359 ش)

جلال‏الدين همايي متخلص به سنا فرزند ميرزا ابوالقاسم (متخلص به طَرَب) و نواده هماي شيرازي، از محققان و شاعران معاصر، در حدود سال 1278 ش در اصفهان متولد شد. وي علوم مقدماتي را نزد عموي خود ميرزا محمد(سها) فرا گرفت و علوم معقول و منقول و ادبيات عرب و هيئت و نجوم را نزد استادان فن مانند آقا سيدمحمدباقر دُرچه‏اي، آخوند عبدالكريم گزي، آقا شيخ محمد خراساني، حكيم قمشه‏اي و حاج آقا رحيم ارباب و ديگران آموخت و به درجه اجتهاد رسيد. استاد همايي سپس به تدريس معارف اسلامي در مدارس اصفهان پرداخت و حوزه پر رونقي تشكيل داد. وي از سال 1307 به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و چندي در دبيرستان‏هاي تهران مشغول به كار شد و در دارالفنون و بعد از آن در دانشكده ادبيات و حقوق دانشگاه تهران، استاد دوره فوق‏ليسانس و دكترا بود. استاد همايي در طول سال‏هاي تحصيل و پس از آن، شاگردان بسياري را از دانشِ خود بهره‏مند كرد. وي عالمي پركار بود و علاوه بر آموزش، تاليفات بسياري از خود بر جاي گذاشت. از جمله كتاب‏هاي استاد جلال الدين همايي مي‏توان از تاريخ ادبيات ايران در 5 جلد، صناعات ادبي و مثنوي وَلَدنامه نام برد. وي همچنين كتاب‏هاي زيادي در زمينه ادبيات و معارف اسلامي براي تدريس در مدارس و دانشگاه‏هاي ايران به رشته تحرير درآورده است. استاد جلال‏الدين همايي سرانجام در سال 1359 ش در 81 سالگي در تهران درگذشت و در تخت فولاد اصفهان به خاك سپرده شد.

درگذشت "رشيد الدين وطواط" كاتب و شاعر بزرگ ايراني(573 ق)

رشيدالدين محمد بن عبدالجليل عُمَري كاتب بلخي معروف به وطواط از دانشمندان، نويسندگان و شاعران ذواللِّسانَين معروف قرن ششم هجري است كه در سال 480 ق در بلخ ولادت يافت. ذواللسانين به كساني مي‏گويند كه هم در زبان فارسي و هم در عربي متبحر بوده و تاليفاتي داشته باشند. وي بعد از اتمام تحصيلات خود از خراسان به خوارزم رفت و در خدمت اتسِز خوارزمشاه درآمد و بعد از او در خدمت فرزندش مُعَزَّر بود. مُنشَأت به عربي و فارسي، حَدايقُ السّحر و ديوان اشعار از تاليفات اوست. وطواط از اديبان نامدار و فصيحان مشهور در نظم و نثر پارسي و داراي شعري استادانه و استوار است. وي در برگزيدن كلمات و قوت تركيب، از شاعران كم نظير و در بيان صنايع، بي‏آن كه به زيبايي شعر لطمه زند، بسيار ماهر است. شعرِ پارسي وطواط، مجموعه‏اي از صنايع شعري است كه با كمال استادي در عين تكلُّف اِعمال شده و سلاسَت بيان و سلامَت الفاظ را از دست نداده است. وفات رشيدالدين وطواط را در سال 573 ق در 93 سالگي گفته ‏اند.

شكست چين در جريان جنگ با انگلستان موسوم به جنگ ترياك (1842م)

در آستانه قرن نوزدهم ميلادي، در حالي كه سه قرن از تماس و تجارت پرتغالي‏ها با چين مي‏گذشت، چندين كشور اروپايى ديگر نيز به تجارت با چين مشغول بودند كه مهم‏ترين آن‏ها، انگلستان بود. در نيمه اول اين قرن، انگليسي‏ها با تسلط كامل بر هندوستان و انحصار بازار چين، در شمار قدرت مسلط استعماري آسيا قرار گرفتند. آن‏چه كه انگلستان را بيش از ديگران، به توسعه تجارت با چين برمي‏انگيخت، گسترش فعاليت‏هاي اقتصادي آنان با هند و نواحي مجاور آن بود. از جمله كالاهايى كه انگليسي‏ها به چين وارد مي‏كردند ترياك بود. افزايش مصرف ترياك و شمار معتادان چيني، كم‏كم دولت چين را به واكنش واداشت و در نهايت واردات و فروش اين ماده مخدر را ممنوع كرد. اما انگليسي‏ها كه به راحتي نمي‏توانستند از اين تجارت سودآور چشم‏پوشي كنند، به قاچاق اين ماده مهلك ادامه دادند. در اين ميان دولت چين با قدرت تمام، با قاچاق ترياك مقابله كرد. در عوض، انگليسي‏ها به بهانه ضبط و مصادره ترياك‏هاي متعلق به بازرگانان انگليسي، جنگي را در اول ژوئيه 1839م به راه انداختند كه به جنگ ترياك معروف شد. نيروهاي متجاوز در نخستين مراحل جنگ، بندر كانتون در جنوب چين را به توپ بستند و سپس بندر تجاري هنگ كنگ را نيز به تصرف خود درآوردند. چيني‏ها پس از تحمل خسارات فراوان در اين جنگ، سرانجام به شرايط صلح انگليس گردن نهادند. در نهايت به موجب قراردادي كه در 19 ژوئيه سال 1842م بين دو طرف به امضا رسيد، بندر مهم هنگ‏كنگ به انگليس تسليم گرديد و پنج بندر بزرگ چين براي تجارت و رفت و آمد كشتي‏هاي خارجي آزاد شد. بندر هنگ‏كنگ سرانجام پس از بيش از يك‏صد و پنجاه سال، در اول ژوئيه 1997م به حاكميت چين بازگشت. (ر.ك: 1 ژوئيه)

روز استقلال "كويت" از استعمار انگلستان (1961م)

كويت از زمان هخامنشيان جزئي از ايران به حساب مي‏آمد و در سال‏هاي نخستين گسترش جغرافيايى اسلام ضميمه جامعه اسلامي گرديد. در قرن شانزدهم ميلادي پرتغالي‏ها و در طي دو قرن هجدهم و نوزدهم، دولت عثماني بر اين منطقه تسلط داشتند. در سال 1899م كويت قراردادي با انگلستان به امضاء رسانيد كه به حاكميت انگلستان براين شيخ‏نشين منجر شد. اين وضعيت تا بعد از جنگ دوم جهاني ادامه داشت و وجود چاه‏هاي نفت به گسترش حضور شركت‏هاي امريكايى و انگليسي در اين منطقه انجاميد. با اين حال مذاكرات مربوط به استقلال در سال 1961 به نتيجه رسيد و در 19 ژوئيه همين سال استقلال كويت اعلام شد. اين كشور در آسياي غربي و در حاشيه خليج فارس قرار دارد. مساحتِ كويت بيش از 17 هزار كيلومتر مربع و از جمعيت دو ميليون نفري آن بيش از 85% مسلمان مي‏باشند. پيش‏بيني شده است اين كشور تا سال 2025 جمعيت سه ميليون نفري خواهد داشت. مليت اكثر جمعيت اين كشور، عرب و زبان و خط رسمي نيز عربي است. شهر كويت پايتخت اين كشور و سالميّه، قليب الشيوخ و حولي از شهرهاي مهم كويت مي‏باشند. واحد پول اين كشور، دينار كويت بوده و 25 فوريه نيز روز ملي آن مي‏باشد. حكومت اميرنشين كويت مشروطه سلطنتي با يك مجلس قانون‏گزاري است.