با موافقت ناسا، یکی از طراحان اصلی یک آزمایش پیشگامانه از دوران آپولو موسوم به "داگ کری" در تلاش است تا یک نسخه به روز شده را برای مأموریت‌های فرود بعدی در ماه توسعه دهد که به گفته وی علاوه بر کمک به اندازه‌گیری دقیق فاصله ماه تا زمین، خدمات علمی شایان توجهی به دانشمندان ارائه خواهد کرد.
به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، گروهی به رهبری "داگ کری"(Doug Currie) استاد بازنشسته دانشگاه مریلند در حال تهیه یک نسخه دقیق‌تر از آزمایش "لیزر قمری" هستند که قبلاً بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱ در مأموریت‌های آپولو ۱۱، ۱۴ و ۱۵ پشت سر گذاشته شده است و به دانشمندان اجازه می‌دهد تا فاصله بین زمین و ماه را با دقت بسیار بالا اندازه‌گیری کنند.
هنگامی که فضانوردان مأموریت آپولو ۱۱ در روز ۲۱ ژوئیه ۱۹۶۹ از ماه برخاستند، بسته‌های کوچکی از آزمایش‌های اولیه را به عمد جا گذاشتند که دانشمندان را در زمین کمک می‌کرد تا اطلاعاتی را که قبلاً هرگز به آنها دسترسی نداشتند، به دست آورند. به رغم گذشت نیم قرن از این مأموریت، یکی از این آزمایش‌ها همچنان مثل روز اول به کار خود ادامه می‌دهد.
دستگاه مورد نظر آزمایش "محدوده لیزر قمری"(Lunar Laser Ranging) است که اساساً یک پس‌بازتابگر زاویه دار حاوی صد منشور کوارتز ۳.۸ سانتی‌متری است. این منشور را پس‌بازتابگر می‌گویند.
پس‌بازتابگر وسیله‌ای است که نوری را که از جهات مختلف به آن بتابد را به سمت منبع نور منعکس کند. از این نوع انعکاس در برچسب‌های موسوم به شب‌نما بسیار استفاده می‌شود و اخیراً نیز کاربردهایی در ساخت وسایلی که باعث نامرئی شدن می‌شود، پیدا کرده است.
این بدان معناست که وقتی پرتوی لیزر از زمین به نقطه‌ای از ماه که این پس‌بازتابگر آنجا قرار دارد شلیک می‌شود، مستقیماً در همان زاویه بازتاب می‌شود و طی ۲.۵ ثانیه به زمین می‌رسد. انجام این روش در شرایط ایده‌آل به دانشمندان اجازه می‌دهد فاصله زمین تا ماه را با دقتی معادل اندازه‌گیری فاصله بین لس‌آنجلس تا نیویورک و با دقت ۰.۲۵ میلی‌متر اندازه‌گیری کنند.
البته خبر بد این است که برای این اندازه‌گیری، باید عوامل فیزیکی نظیر اعوجاج جوی، جزر و مد، حرکات پوسته و اثرات نسبیتی مورد توجه قرار گیرد. خبر خوب هم این است که معادلات به صورت معکوس نیز کار می‌کنند و به دانشمندان اجازه می‌دهد تا این عوامل را با استفاده از پرتو اندازه‌گیری کنند.
ناسا سه عدد از این دستگاه را در ماه جا گذاشت و فرانسه نیز در دهه ۱۹۷۰ دو دستگاه دیگر را برای کاوشگر بدون سرنشین "لونوخود"(Lunokhod) متعلق به شوروی تأمین کرد.
به لطف این آزمایش‌ها است که اکنون می‌دانیم ماه به طور میانگین ۳۸۵ هزار کیلومتر از زمین فاصله دارد و در مدار خود سالیانه ۳.۸ سانتیمتر از ما فاصله می‌گیرد. علاوه بر این، دانشمندان توسط این دستگاه شواهدی ارائه داده‌اند که هسته ماه، مایع است.
طبق گفته تیم محققان، نسخه جدید این پس‌بازتابگر موسوم به "نسل جدید پس‌بازتابگرهای قمری"(NGLR) ۱۰۰ برابر بیشتر از نسخه‌های قبلی دقت دارند و با قرار دادن سه پس‌بازتابگر دیگر در ماه، این شبکه موجب یک جهش بزرگ‌تر در دقت اندازه‌گیری‌ها خواهد شد.
این پروژه یکی از ۱۲ پروژه علمی و فناوری برگزیده ناسا به عنوان بخشی از پروژه تجاری قمری(CLPS) برای پشتیبانی از برنامه اصلی بازگشت ناسا به ماه موسوم به "آرتمیس"(Artemis) است.
البته هنوز انتخاب نشده است که این پس‌بازتابگرها در نهایت به ماه برده می‌شوند یا نه، اما "کری" می‌گوید "NGLR" به اندازه کافی کوچک و سبک است که بتواند بدون زحمت به ماه برده شود.
وی می‌گوید: نسل بعدی پس‌بازتابگرهای ما نسخه قرن ۲۱ از ابزار موجود در ماه است. قرار دادن هر یک عدد از این پس‌بازتابگرهای جدید روی سطح ماه، توانایی علمی و ناوبری شبکه پس‌بازتابگرها را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد. آنها قابلیت‌های نقشه برداری و ناوبری مهمی را برای برنامه ناسا به منظور بازگشت به ماه بهبود می‌بخشند و به حضور پایدار انسان در ماه تا سال ۲۰۲۸ کمک شایانی خواهند کرد.
وی افزود: این پس‌بازتابگرها همچنین به طور قابل توجهی توانایی دانشمندان برای استفاده از این شبکه برای بررسی‌های علمی مهم مانند آزمایش‌های جدید نسبیت عام و دیگر تئوری‌های گرانش را به طور قابل توجهی تقویت خواهد کرد. چنین مطالعاتی ممکن است به ما در درک ماهیت مرموز ماده تاریک که تقریباً ۲۷ درصد از جهان هستی را تشکیل می‌دهد، کمک کند.