بازداشت امام خميني(ره) توسط رژيم طاغوت و قيام خونين مردم مسلمان ايران (1342 ش)

در پي طرح لايحه انجمن‏هاي ايالتي و ولايتي در مجلس شوراي ملي در سال 1341 شمسي، امام خميني(ره) با دستگاه جبّار پهلوي به مبارزه پرداخت. اوج اين مرحله از نهضت، يورش ناجوانمردانه ايادي رژيم به مدرسه فيضيه و ضرب و شتم و كشتار طلاب و فضلاي حوزه علميه قم در دوم فروردين سال 1342 شمسي بود. در واكنش به اعمال ننگين رژيم پهلوي، حضرت امام در عاشوراي سال 42، سخنراني كوبنده‏اي عليه نظام شاهنشاهي ايراد نموده و از شاه و اسرائيل به شدت انتقاد كردند. به دنبال اين سخنراني افشاگرانه، آن حضرت دستگير و زنداني گرديد. خبر دستگيري مرجع تقليد مردم، به سرعت در قم و سپس در تهران و ساير شهرها انتشار يافت. مردم قم به خيابان‏ها ريختند و با تقبيح عمل دولت در دستگيري امام به راهپيمايي اعتراض‏آميز پرداختند. شاه كه در برابر قيام قهرآلود ملت، تاج و تخت خود و سلطه آمريكا را در حالِ زوال و سقوط مي‏ديد، با رگبار مسلسل به جنگ ملت آمد و توسط نيروهاي جهنمي و خون آشام خود تظاهرات كنندگان را با وضع فجيعي قتل عام كرد و تهران را در پانزده خرداد 1342، به كشتارگاه مخوف و حمام خون مبدل ساخت. همزمان با قتل عام مردم مبارز در تهران، كشتارهاي فجيعي در قم، شيراز، مشهد، تبريز و ديگر شهرستان‏ها توسط دژخيمان رژيم به وقوع پيوست. از تعداد مقتولين 15 خرداد آمار صحيحي در دست نيست ولي تعداد شهدا را بين 5 تا 15 هزار نفر تخمين زده‏اند. در اين ميان علي‏رغم سانسور شديد خبري، اخبار مربوط به دستگيري رهبر نهضت اسلامي ايران و قيام پانزدهم خرداد و كشتارهاي آن، در مدت كوتاهي در سراسر كشور پخش شد و موجي از نفرت و خشم عليه شاه به راه افتاد. سرانجام حضرت امام پس از ده ماه بازداشت، در هجدهم فروردين 1343 از زندان آزاد شدند و پس از آزادي نيز همان مسير قبلي را ادامه دادند. قيام 15 خرداد، نقطه عطفي بود در تاريخ مبارزات ملت قهرمان ايران كه حضرت امام، آفريننده و شكل دهنده آن قيام الهي بود. روحانيان انقلابي در تداوم اين حركت عظيم و پرخروش امت مسلمان ايران، طي يك دوره پانزده ساله، نقشي اساسي داشتند و در اين مدت، سالروز قيام 15 خرداد، هيچ‏گاه در سكوت و خاموشي سپري نشد؛ زيرا كه 15 خرداد، براي امت قهرمان و شهيدپرور ايران از اهميت و اعتبار ويژه‏اي برخوردار بوده و همواره خواهد بود.

تولد "آدام اسميت" اقتصاددان و نظريه‏پرداز معروف انگليسي (1723م)

آدام اسميت، اقتصاددان و فيلسوف انگليسي در پنجم ژوئن 1723م در اسكاتلند به دنيا آمد و تحصيلات خود را در رشته اقتصاد به پايان برد. وي پس از اتمام تحصيلات، به مقام استادي در دانشگاه گلاسكو رسيد و به تدريس منطق، فلسفه و اخلاق پرداخت. اسميت هم‏زمان به تحقيق پيرامون فلسفه و اقتصاد مشغول شد تا اين‏كه در سال 1759م كتب فلسفه اخلاق و عواطف اخلاقي را منتشر نمود. بدين ترتيب، فلسفه خويش را كه عبارت از حكم‏فرمايى رحم و انصاف و مهرباني در جامعه بود، بيان كرد و همدردي را اساس همه عواطف اخلاقي معرفي نمود. كتاب‏هاي اخلاقي او كه بنيادهاي تازه و محكمي براي اخلاق مي‏گذاشت، وي را سخت مشهور كرد. اسميت در سال‏هاي بعد راهي فرانسه شد و با متفكران و شخصيت‏هاي بزرگي آشنايى يافت. وي در سال 1766م به اسكاتلند بازگشت و ده سال در انزوا و تفكر به سر برد كه محصول اين دوره، كتابي با نام تحقيق در ماهيت و علل ثروت ملل بود. اين كتاب معتبر كه سرچشمه اصلي علم اقتصاد سياسي زمان نويسنده و پس از آن بود و مبناي محكم و استواري در ادبيات انگليس به شمار مي‏آيد، آدام اسميت را در دنيا مشهور ساخت. مضمون اصلي كتاب بزرگ اسميت، حاكي از اين است كه پيشرفت هر ملت با وجود آزادي ابتكار شخصي در چهارچوب قوانين، بهتر تضمين مي‏شود و آزادي ذوق و قريحه فردي در محدوده قانون، بهترين راه پيشرفت قومي است. كتاب ثروت ملل، نقشي اساسي در تفهيم اين واقعيت به جهانيان داشت كه اقتصاد، دانشي مستقل و جداگانه است. اسميت در اين كتاب كوشيد با تجزيه و تحليل عقايد اقتصادي، اقتصاد سياسي را به مرز حل مسائل اجتماعي بكشاند. شعارهايى چون نظام ساده و نظام آسان، برگرفته از عقايد اوست. در حقيقت، وي در اين تلاش بود كه به اقتصادْ جنبه علمي دهد و كوشش وي جهت روشن ساختن اين مطلب كه چگونه ثروت ملتي افزايش مي‏يابد و به چه طريق توزيع مي‏شود، هنوز هم از مسائل مهم اقتصاد سياسي است. هرچند در حال حاضر، بسياري از تئوري‏هاي اسميت كنار گذاشته شده است، ولي باز هم معروف‏ترين كتاب در زمينه علم اقتصاد، همين كتاب بود و مطالعه آن براي اقتصاددانان سياسي ضروري است، چرا كه اين كتاب را پيشرو پيدايش علم نوين اقتصاد سياسي مي‏دانند. اسميت بيش از فلسفه، به اقتصاد دلبستگي داشت و از اين جهت، عقايدش در مورد فلسفه محدود است. وي مدتي قبل از مرگ، دستور داد كليه نُسخ خطي آثارش را به جز چند مقاله پراكنده بسوازنند، با اين حال، كتاب‏هاي او، بارها به زبان‏هاي زنده دنيا ترجمه شده است. آدام اسميت سرانجام در 17 ژوئيه 1790م در شصت و هفت سالگي در ادينبورو اسكاتلند درگذشت.

پرواز بالن براي اولين بار (1783م)

طبق آخرین اطلاعات بدست آمده در سال 1873 میلادی و در پاریس نخستین بار انسان موفق به پرواز شد. این پرواز به وسیله یک بالن هوای گرم (hot air balloon )، که بوسیله برادران مونت گولفییر (Montgolfier brothers ) ابداع شده بود و توسط فرانسیس پیلاتر (Francois Pilatre de Rozier ) و فرانسیس دی آرلندس (Francois d'Arlandes ) به پرواز در آمد، موفق شد مسافت پنج مایل ( هشت کیلومتر ) در حین پرواز بپیماید. گرمای مورد نیاز برای به پرواز در آمدن این بالون از سوختن چوب بدست می آمد. بالون یاد شده غیر قابل کنترل بود و جهت حرکت آنرا جهت باد تعیین مینمود. بالون مذبور در اولین پرواز خود، در حالیکه به وسیله طناب به زمین مهار شده بود، نهایتا تا ارتفاع 26 متری پرواز کرد. در اواخر سده هیجده میلادی پرواز با بالون، و یا به عبارتی بالون سواری، افراطی ترین مشغله در اروپا شده بود. البته این روند موجب شد که رابطه بین ارتفاع (altitiude ) و جو (atmosphere ) هرچه بهتر و با جزئیات کامل تر مورد شناسائی قرار گیرد. اولین پروازی که توسط یک هواپیمای موتوردار، قابل کنترل، و قابل تعلیق در آسمان ( بدلیل سبکتر بودن از هوا به وقوع پیوست، در سال 1852 میلادی بود. در فرانسه، هنری گیفارد پانزده مایل ( 24 کیلومتر ) را به وسیله کشتی هوایی که مجهز به یک موتور بخار بود پرواز کرد. در طول نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی و اوایل قرن بیستم میلادی کشتی های هوایی یکی از عمده ترین وسایل حمل و نقل بشمار میآمدند.

روز جهاني محيط زيست (1976م)

با توجه به مسائل مربوط به آلودگي محيط زيست در جهان و نياز به برنامه سراسري جهاني به منظور حفاظت محيط زيست براي نسل‏هاي آينده بشر و ديگر موجودات جاندار، در پنجم ژوئن 1972م براي نخستين بار، كنفرانس بين‏المللي محيط زيست با شركت نمايندگان 113 كشور و با شعار تنها يك زمين وجود دارد، در استكهلم پايتخت سوئد برگزار شد. از اهداف اساسي اين كنفرانس، برنامه‏ريزي به منظور احداث مراكز مسكوني با توجه به حفظ محيط زيست؛ تعيين، تشخيص و كنترل مواد آلاينده محيط زيست و حفاظت از محيط زندگي براي نسل‏هاي آينده بود. حاصل اين كنفرانس، ايجاد يك سازمان جديد بين المللي براي حفظ محيط زيست و جلوگيري از تخليه مواد آلاينده در اقيانوس‏ها، درياها و محدود كردن ساخت واستفاده از مواد شيميايى بود. از سوي ديگر، كنفرانس استكهلم در واقع نقطه آغاز بين‏المللي شدن روند حفظ محيط زيست بود. پس از آن نيز كشورهاي مختلف، برنامه‏هاي گوناگوني را براي كاستن از آلودگي‏هاي محيط زيست مورد مطالعه قرار دادند. از آن پس روز پنجم ژوئن (برابر با 15 خرداد) به عنوان روز جهاني محيط زيست عنوان گرديد. اين روز بهانه‏اي است براي جلوگيري از روند روز افزون آلودگي محيط زيست كه مي‏تواند در آينده، مشكلاتي جدي براي بشريت ايجاد كند. از اين‏رو بايد برنامه‏اي جهاني براي حفظ و نگهداري محيط زيست اعمال شود كه هم مسئوليت‏پذيري كل جهان را در بربگيرد و هم تمامي كشورها و آحاد مردم احساس تكليف و وظيفه كنند. هم‏چنين به منظور اِعمال يك سياست جهاني براي محيط زيست بايد ضوابط و مقررات و قواعد اجرايي و حقوقي وجود داشته باشد. به طور كلي همكاري و هماهنگي‏هاي دو جانبه و چند جانبه بين كشورها، مقدمه‏اي است براي برپايي و برقراري ضوابط پايدار جهت حفظ محيط زيست كه بر اساس منافع ملي و منطقه‏اي باشد.