لغو امتياز تنباكو به واسطه فشار ناشي از فتواي "ميرزاي بزرگ شيرازي" (1270ش)

پس از اين كه ناصرالدين شاه قاجار در سفر به فرنگ، دچار كم پولي مي‏شود، امتياز كشت، توليد و فروش تنباكو به مدت بيش از نيم قرن را به يكي از سرمايه‏داران انگليسي به نام تالبوت واگذار مي‏كند تا خرج عياشي‏هاي خود در غرب نمايد. وقتي خبر در كشور مي‏پيچد با مخالفت علما و مردم مواجه مي‏گردد و پس از مبارزات گسترده و گذشت هفده ماه از امضاي قرارداد تنباكو، ميرزاي بزرگ شيرازي در فتواي مشهور خود، استعمال تنباكو را در حكم محاربه با امام زمان(عج) اعلام مي‏كند و به شاه هشدار مي‏دهد كه در صورت عدم لغو قرارداد، فرمان جهاد صادر خواهد كرد. سرانجام پايداري علما و حمايت مردم، ناصرالدين شاه را به پرداخت غرامت به تالبوت انگليسي و لغو قرارداد مجبور ساخت. فتواي تاريخي تحريم تنباكو، توطئه‏اي را كه به دست ناصرالدين شاه قاجار با واگذاري امتياز دخانيات ايران به انگليسي‏ها در حال شكل گرفتن بود در نطفه نابود كرد.

روز بزرگداشت استاد سخن و ادب فارسي "حكيم ابوالقاسم فردوسي طوسي"

25 ارديبهشت ماه روز بزرگداشت حكيم ابوالقاسم فردوسي، بزرگ‏ترين حماسه سُراي ايران و يكي از حماسه سرايان بزرگ جهان است. وي در سال 319 يا 320 ش برابر با سال 329 ق در طوس متولد شد. شهرت جهاني فردوسي، به خاطر كتاب شاهنامه است كه وي سرودن آن را از دوران جواني آغاز كرد، تا پايان عمر، بارها آن را بررسي و ويرايش كرد و بر غناي آن افزود. شاهنامه، گنجينه ميراث هزار ساله ملت و كشور ايران و دايرةالمعارف فرهنگ و تاريخ ايرانيان است. آن گونه كه فردوسي مي‏گويد، سرودن شاهنامه، سي سال طول كشيد. اين اثر جاويدان فردوسي كه در شمار بهترين آثار حماسي عالم است، در حدود پنجاه هزار بيت دارد و تاكنون به زبان‏هاي مختلف دنيا ترجمه شده است. شاهنامه فردوسي بر اثر نفوذ شديدي كه در ميان طبقات مختلف ايرانيان يافت، در همه ادوار تاريخي بعد از قرن پنجم هجري مورد توجه بود چنانكه همه شاعران حماسه گوي ايراني تا عهد اخير تحت تاثير آن بوده و از آن پيروي كرده‏اند. فردوسي در حفظ جانب امانت هنگام نقل مطالب، به كار بردن نهايت مهارت در وصف مناظر طبيعي و ميدان‏هاي جنگ و قهرمانان منظومه خود و نيز ذكر حِكَم و مواعظ دلپذير، كمال توانايي را نشان داده است. فردوسي در بيان افكار و نقل معاني و رعايت سادگي زبان، صراحت و روشني سخن، انسجام، استحكام و متانت كلام در درجه‏اي از قدرت است كه كلامش همواره در ميان استادان، نمونه اعلاي فصاحت و بلاغت شمرده شده و به منزله سخن سهل و ممتنع تلقي گرديده است. براي بزرگداشت مقام اين شاعر و سخن‏سراي نامي، روز 25 ارديبهشت هر سال به نام حكيم ابوالقاسم فردوسي نامگذاري شده است تا فرصتي فراهم آيد كه علاوه بر شناساندن اين شخصيت بزرگ ادبي به اقشار مختلف مردم، زمينه حفظ اين گنجينه و ميراث غني در همگان افزون گردد.

روز بزرگداشت استاد سخن و ادب فارسي "حكيم ابوالقاسم فردوسي طوسي"

25 ارديبهشت ماه روز بزرگداشت حكيم ابوالقاسم فردوسي، بزرگ‏ترين حماسه سُراي ايران و يكي از حماسه سرايان بزرگ جهان است. وي در سال 319 يا 320 ش برابر با سال 329 ق در طوس متولد شد. شهرت جهاني فردوسي، به خاطر كتاب شاهنامه است كه وي سرودن آن را از دوران جواني آغاز كرد، تا پايان عمر، بارها آن را بررسي و ويرايش كرد و بر غناي آن افزود. شاهنامه، گنجينه ميراث هزار ساله ملت و كشور ايران و دايرةالمعارف فرهنگ و تاريخ ايرانيان است. آن گونه كه فردوسي مي‏گويد، سرودن شاهنامه، سي سال طول كشيد. اين اثر جاويدان فردوسي كه در شمار بهترين آثار حماسي عالم است، در حدود پنجاه هزار بيت دارد و تاكنون به زبان‏هاي مختلف دنيا ترجمه شده است. شاهنامه فردوسي بر اثر نفوذ شديدي كه در ميان طبقات مختلف ايرانيان يافت، در همه ادوار تاريخي بعد از قرن پنجم هجري مورد توجه بود چنانكه همه شاعران حماسه گوي ايراني تا عهد اخير تحت تاثير آن بوده و از آن پيروي كرده‏اند. فردوسي در حفظ جانب امانت هنگام نقل مطالب، به كار بردن نهايت مهارت در وصف مناظر طبيعي و ميدان‏هاي جنگ و قهرمانان منظومه خود و نيز ذكر حِكَم و مواعظ دلپذير، كمال توانايي را نشان داده است. فردوسي در بيان افكار و نقل معاني و رعايت سادگي زبان، صراحت و روشني سخن، انسجام، استحكام و متانت كلام در درجه‏اي از قدرت است كه كلامش همواره در ميان استادان، نمونه اعلاي فصاحت و بلاغت شمرده شده و به منزله سخن سهل و ممتنع تلقي گرديده است. براي بزرگداشت مقام اين شاعر و سخن‏سراي نامي، روز 25 ارديبهشت هر سال به نام حكيم ابوالقاسم فردوسي نامگذاري شده است تا فرصتي فراهم آيد كه علاوه بر شناساندن اين شخصيت بزرگ ادبي به اقشار مختلف مردم، زمينه حفظ اين گنجينه و ميراث غني در همگان افزون گردد.

وفات حضرت خديجه(س) همسر با وفاي پيامبر اسلام(ص) بنا به روايتي(10بعثت)

حضرت خديجه‏ي كبري(س) كه از زنان نامدار و ثروتمند قريش بود پانزده سال قبل از بعثت با پيامبر اسلام(ص) ازدواج كرد. اين بانوي بزرگوار اولين فردي بود كه به رسالت پيامبر ايمان آورد و با تمام توان و ثروت خود به ياري دين اسلام برخاست. وجود حضرت خديجه براي پيامبر اسلام به قدري اهميت داشت كه پيامبر اكرم(ص) رحلت اين بانوي بزرگ را مصيبتي عظيم خواند و سال رحلت حضرت خديجه و حامي بزرگ ديگر خود يعني حضرت ابوطالب را عام الحزن يعني سال اندوه ناميد، زيرا ابوطالب عموي پيامبر نيز در همان سال وفات يافته بود. پيامبر اكرم(ص)، حتي سال‏ها پس از رحلت آن بانوي بزرگوار، از ايشان به خوبي و نيكي ياد مي‏كرد و او را ستايش مي‏نمود. آن حضرت در جواب كسي كه به پيغمبر گفت: خداوند، بهتر از خديجه را به تو عوض داده است، فرمود: "سوگند به خدا كه خداوند، مرا بهتر از او عوض نداده است. او به من ايمان آورد، هنگامي كه مردم كفر ورزيدند و مرا تصديق كرد، آنگاه كه مردم مرا تكذيب كردند و با مال خود مرا ياري نمود، آنگاه كه مردم، مرا محروم ساختند و پروردگار، مرا تنها از ميان زنان، از او به ولادت فرزند روزي داد." ام المؤمنين خديجه(س) به هنگام وفات 65 سال داشت.

ارسال نامه ی كوفيان براي "امام حسين(ع)" جهت عزيمت امام به عراق(60ق)

امام حسين(ع) پس از ترك اعتراض‏آميز مدينه و ورود به مكه، به افشاي ماهيّت ضد اسلامي دستگاه يزيد پرداخت. در اين حال، مردم كوفه كه خاطره‏ي حكومت علي(ع) را از بيست سال پيش در خاطر داشتند، از امام حسين(ع) جهت رهبري خود دعوت كردند. از آن پس، سران شيعيان كوفه، نامه‏هايى به حضور امام نوشتند كه اولين نامه در دهم رمضان سال شصت هجري به دست آن حضرت رسيد. ارسال نامه‏ها از طرف شخصيت‏ها و گروه‏هاي متعدد كوفي همچنان ادامه يافت به طوري كه تنها در يك روز، ششصد نامه به دست امام رسيد و مجموع نامه‏هايي كه به تدريج مي‏رسيد، بالغ بر دوازده هزار نامه گرديد. دعوت كوفيان، بُعد تازه‏اي به وضعيت داد و وظيفه‏ي تازه‏اي براي امام ايجاد كرد. بنابراين و با در نظر گرفتن شرايط موجود بود كه امام حسين(ع) تصميم به عزيمت به عراق گرفته، راهي آن ديار شد.

برگزاری مراسم بيعت درباريان با امام رضا(ع) به امر مأمون عباسی(201 ق)

پس از تفويض و در حقيقت تحميلِ ولايتعهدي مامون به امام رضا(ع) در هفتم رمضان سال 201 ق، تشريفات بيعت، طي مراسمي شكوهمند در روز پنجشنبه دهم ماه رمضان همان سال به عمل آمد و حضرت بر مسندِ ولايتعهدي جلوس فرمودند. اولين كسي كه به دستور خليفه، دست بيعت به امام داد، عباس فرزند مامون بود. پس از او، فضل به سهل، وزير اعظم؛ يحيى بن اَكثَم، مُفتي دربار؛ و سپس امراي لشكر و عموم اشراف و رجالِ بني‏عباس كه حاضر بودند، با آن حضرت بيت كردند. موضوع ولايتعهدي امام رضا(ع)، طبعاً براي دوستان و شيعيان آن حضرت موجب سرور و شادماني شد، زيرا آنان خلافت را حق مسلّمِ اهل بيت(ع) مي‏دانستند. وليِ خود آن حضرت از اين امر اندوهگين و متأثر بود و در مقابل اظهار خوشحالي يكي از اطرافيان فرمود: دل به اين كار مَبَند و به آن خشنود مباش كه دوامي ندارد.

روز بين‏المللي خانواده

خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون، به عنون اصلی ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و خاستگاه فرهنگ ها، تمدن ها و تاریخ بشر بوده است. پرداختن به این بنای مقدس و بنیادین و هدایت آن به جایگاه واقعی اش، همواره سبب اصلاح خانواده بزرگ انسانی و غفلت از آن، موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و سقوط به ورطه نابودی بوده است. اسلام به عنوان مکتبی انسان ساز، بیشترین توجه را به والایی خانواده دارد. از این رو، این نهاد مقدس را کانون تربیت می شمرد. نیک بختی و بدبختی جامعه انسانی را نیز به صلاح و فساد این بنا وابسته می داند و هدف از تشکیل خانواده را تأمین نیازهای عاطفی و معنوی انسان از جمله دست یابی به آرامش برمی شمارد. خانواده، کوچک ترین واحد اجتماعی و در عین حال، بزرگ ترین و اثرگذارترین واحد تربیتی در جوامع به شمار می آید، به گونه ای که می تواند منشأ تحول فردی و اجتماعی و رشد ارزش های انسانی در میان اعضای آن باشد. خانواده، مهم ترین نهادی است که فرد در آن پرورش می یابد. بنابراین، سرمایه گذاری و توجه هرچه بیشتر به این نهاد مقدس، از رسالت معلمان به ویژه پیامبران و پیشوایان ادیان قرار گرفته است. امروز نیز بشر همین رویکرد را پی می گیرد تا جایی که دولت ها به رشد و توسعه کیفی خانواده توجه می کنند و می کوشند با در اختیار قرار دادن امتیازها و تسهیلات رفاهی، آموزشی و مشاوره ای، به ارتقای سطح بهداشت و سلامت روانی خانواده کمک کنند؛ زیرا این کار، بر تربیت نسل آینده اثر مستقیم خواهد داشت. اگر گام نخست در تشکیل خانواده سنجیده برداشته شود؛ یعنی افراد در انتخاب همسر، معیارهای ارزشی، اخلاقی و ایمانی را در نظر بگیرند، سیر حرکتی خانواده به سوی تشکیل خانواده ای مطلوب خواهد بود. خانواده مطلوب، خانواده ای است که پدر و مادر گه گاه برای فرزندانشان تنها گوش باشند و هنر شنیدن را در خود تقویت کنند. در این صورت می توانند هرچه بیشتر به دنیای فرزندان خود نزدیک شوند و بر آن اثر بگذارند. این گروه، خانواده را بر اساس شاخص های والای معنوی بنیان نهاده و کانونی ساخته اند که حضور در آن، هم برای پدر و مادر لذت بخش است و هم برای فرزندان بهترین پناه گاه به شمار می رود. این خانواده کانونی خواهد بود برای پرورش نسل آینده و محلی برای انتقال درست ارزش ها و فرهنگ های گذشته، تا هیچ گاه فرزندان، خود را بدون هویت ندانند و از پیشینه خود دور نشوند. نوزاد، نخستین تعامل خود با محیط را در خانواده آغاز می کند. در این کانون اولیه، نخستین اثرگذاری و اثرپذیری آغاز می شود و کودک اندک اندک در فرآیند رشد اجتماعی قرار می گیرد. به نظر روان شناسان، سال های اولیه کودکی، در رشد شخصیت و آینده او نقشی بسزا دارد. بیشتر شناخت های کودک از خود، اطرافیان و محیط نیز در این دوران شکل می گیرد. میزان سلامت جسمانی و روانی کودک، بسته به ارتباطی است که خانواده با وی دارد و اینکه تا چه حد تلاش می کند نیازهای او را برآورده سازد. کودکانی که در این سال ها از نظر عاطفی و امنیتی در خانواده تأمین نمی شوند، به انواع سختی ها دچار می گردند. مشکل این کودکان، بیشتر با شیطنت ها، دروغ گویی ها و حرف نشنیدن های ساده آغاز می شود و با توجه به وضع نابسامان خانواده، به بزه کاری ها و جنایت های دوران بزرگ سالی می انجامد. ویژگی مهم دوران نوجوانی، استقلال طلبی نوجوان است. او می خواهد به شیوه ای، رشد و استقلال خود را به خانواده ثابت کند. بر این اساس، فاصله میان خود و خانواده را بیشتر می کند و به گروه هم سالان نزدیک می شود. در صورتی که خانواده در این دوران با کارکردهای اساسی خود آشنا نباشد و ویژگی های دوران نوجوانی را نشناسد، کارکرد تربیتی درستی نخواهد داشت. چه بسا رفتارهای نادرست اعضای خانواده و فضای نامناسب آن، نوجوان را بیشتر از این محیط دور سازد. سالم نبودن خانواده از نظر روانی و مشکلات اقتصادی و اجتماعی خانواده به دلیل تأثیری که روی اعضای خود دارد، جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد. کارکرد زیستی خانواده، ضامن بقای جامعه انسانی است و کارکرد پرورشی آن، زمینه ساز تربیت فرزندانی است که برای ساختن جامعه فردا آماده می شوند. تعادل روانی، تقویت اراده، دیگرگرایی، رویارویی با مشکلات، میل به تلاش، سازندگی، نوآوری، ارتباط با خداوند و عبادت، همگی صفاتی اند که خانواده، مهم ترین نقش را در شکل گیری و تقویت آنها برعهده دارد. خانواده سالم، بهترین بستر رشد فرهنگی و سلامت جسم و روان و مهم ترین عامل انتقال ارزش ها، پرورش عاطفی، کاهش آسیب های اجتماعی و ارتقای امنیت هر جامعه به شمار می آید.