آغاز نخست وزيري "علي اميني" مهره سرسپرده طاغوت (1340 ش)

به دنبال استعفاي دولت جعفر شريف امامي، با مقدماتي كه از قبل تدارك ديده شده بود، شاه فرمان نخست‏وزيري را با اختيارات كامل به نام دكتر علي اميني صادر كرد و او با پشتيباني و حمايت آمريكا، زمام امور را در دست گرفت. مقدمات نخست‏وزيري علي اميني از بعد از كودتاي 1332 فراهم شد. او با سمت وزير دارايي در كابينه سپهبد زاهدي، رئيس هيئت نمايندگي ايران در مذاكرات نفت بود. از اين لحاظ علي اميني نزد خارجيان و به ويژه آمريكاييان، مقام و موقعيت ويژه‏اي پيدا كرد. او بعدها سفير ايران در آمريكا شد. وي با جلب حمايت دموكرات‏هاي آمريكا و پس از پيروزي آنان در انتخابات، توانست علي‏رغم ميل شاه به نخست‏وزيري دست يابد. در واقع او برگزيده حزب دموكرات آمريكا بود و شرط اصلي قبول اين سمت از جانب او مبتني بر اين اصل بود كه شاه چون طبق قانون اساسي از مسؤوليت مُبرا است و فقط حق سلطنت دارد، بنابراين بايد در امور كشور دخالت نكند. اميني سپس از شاه انحلال مجلس شوراي ملي و سنا را درخواست نمود و شاه در نوزدهم ارديبهشت به اين خواسته او تن داد. دوران نخست وزيري اميني سرانجام پس از چهارده ماه در 27 تيرماه 1341 به پايان رسيد.

 

درگذشت "شيخ الرئيس ابوعلي سينا" فيلسوف و دانشمند بزرگ مسلمان(428ق)

حسين ابن عبداللَّه بن سينا ملقب به شَرفُ المُلك و معروف به شيخ الرئيس، ابن سينا و حَجَّةُالحَق ،از بزرگ‏ترين اطباي نامي و اعاظم فلاسفه و حكماي اسلاميِ اوايل قرن پنجم هجري است. وي در سوم صفر سال 370 ق در بلخ به دنيا آمد. قبل از ده سالگي قرآن را حفظ كرد و در اندك زماني، ادبيات، علوم ديني، حساب، هندسه، منطق، جبر، هيئت و علوم عقلي و نقلي را فرا گرفت و قبل از 20 سالگي بر تمام معلّمين و اساتيد خود برتري يافت. مهارت فوق العاده‏ي ابن سينا در طب و معالجات شگفت‏آوري كه از وي ذكر شده، بسيار تعجب برانگيز است. ابن سينا، علي‏رغم زندگاني ناآرام و پرحادثه‏ي خود، انديشمند و نويسنده‏اي پركار بوده است. آن‏چه از نوشته‏هاي خُرد و كلانِ وي بر جاي مانده است، نماينده‏ي ذهني فعال و پوياست كه گويى در هر شرايطي، حتي در سخت‏ترين و توان فرساترينِ آن‏ها، از فعاليت و خلاقيت باز نمي‏ايستاده است. از ابن‏سينا بيش از يكصد و سي اثر علمي در موضوعات مختلف از قبيل فلسفه، عرفان، الهيات، منطق، طب، ادبيات و... بر جاي مانده است كه اشارات، قانون، الحاصِلُ و المَحصول، شِفا، عُيونُ الحِكمه، و ده‏ها كتاب ديگر از آن جمله است. ابن سينا در اواخر عمر به سبب اختلافي كه با سلطان وقت پيدا كرد، مدتي فراري بود، هرچند قبل از آن روزگاري به وزارت نيز رسيده بود. وفات وي در سال 428 قمري به بيماري قولنج كه خود در معالجه‏ي آن مهارت فراوان داشته، در 58 سالگي، روي داد. مقبره‏ي ابن سينا در همدان در ميداني به همين نام واقع است.

 

 

تولد "ابن خلدون" مورّخ مشهور مسلمان در تونس(732 ق)

ابوزيد عبدالرحمن بن محمد بن خَلدون از انديشمندان بلند پايه‏ي دنياي اسلام است كه به دليل نگارش كتاب معروف "مقدمه" به عنوان بنيانگذار جامعه‏شناسي علمي شناخته شده است. وي در 16 سالگي به سبب پايگاه اجتماعي خانواده‏اش و آمادگي علمي خود، توانست از دانشمندان برجسته‏ي دربار سلطانِ مغرب بهره گيرد. ابن خلدون در 21 سالگي به خدمت دولت درآمد و به كارهاي سياسي پرداخت، اما در سال 765 به كلي از سياست و امور حكومتي روي گردان شد و پس از آن به كارهاي علمي روي آورد. به طور كلي زندگي ابن خلدون را مي‏توان به سه بخش تقسيم كرد كه بخش اول آن صرف آموختن علوم مختلف شد. در دومين بخش، بيشتر به فعاليت‏هاي سياسي پرداخت و مسؤوليت‏هاي متعددي رابه عهده گرفت، اما با سعايت و بدگويى ديگران به زندان افتاد و پس از رهايى، گوشه‏گيري اختيار كرد. از اين زمان بود كه دوره‏ي سوم زندگاني ابن‏خلدون آغاز شد كه دوره‏ي روي آوردن به فعاليت‏هاي تحقيقي و تاليفي است. در اين دوره بود كه انديشه‏ي نگارش تاريخ در ابن‏خلدون ايجاد شد. كتاب "العِبَر و ديوان المُبتَدا و الخَبَر في تاريخِ العَرَبِ وَ العَجَم و البَربَر" اثر ابن‏خلدون است كه بخش اول اين كتاب "مقدمه" نام دارد كه به نام مقدمه‏ي ابن‏خلدون معروف شده است. ابن خلدون در زمان خود به تاريخ‏نگاري و تاريخ انديشي شهره بود اما با همه‏ي تاثيري كه در افزايش توجه به تاريخ در مصر در سده‏هاي هشتم و نهم هجري قمري داشت، انديشه‏هايش در روزگار خود او بازتاب كافي نيافت و هيچ يك از شاگردان او، راهش را در اين زمينه ادامه ندادند. ليكن انديشه‏هاي بديع و عميق او در زمان و مكاني ديگر جلب‏نظر كرد و از قرن سيزدهم هجري، نام، آثار و افكار او، سخت مطرح شد و پژوهش‏هاي بسياري را به خود اختصاص داد. اين مورخ مشهور مسلمان در سال 808 ق در 76 سالگي درگذشت.

تولد "زيگموند فرويد" روان‏پزشك و روان‏كاو برجسته اتريشي (1856م)

زيگموند فرويد، روان‏كاو معروف اتريشي در 6 مه 1856م از پدر و مادري يهودي در چكسلواكي به دنيا آمد و در چهارسالگي به همراه خانواده‏اش به وين در اتريش رفت. وقتي كه فرويد دوران دبيرستان را به پايان رسانيد، ميل به شناخت انسان، او را به سوي آموزش تحقيق درعلم فيزيولوژي و كالبدشناسي كشاند و براي اين منظور، در هفده سالگي در دانشكده پزشكي ثبت نام كرد. فرويد در ابتدا تمايلي به طب نشان نمي‏داد و به تحقيق خالصِ علمي علاقه بيشتري داشت. بااين حال از 29 سالگي كار خود را به عنوان طبيب متخصص اعصاب آغاز كرد و پس از چندي در درمان بيماري‏هاي رواني و نيز در رشته روان‏شناسي تبحر پيدا كرد. از سال 1895م تا پايان عمر، فرويد، سخت به كار دانش نوين روان‏شناسي و روان‏كاوي مشغول بود. او نظريه‏ها و عقيده‏هاي خود را بر تجربه‏هايى كه از درمان بيماران خويش به دست مي‏آورد پايه گذاري نمود. فرويد به اين نكته پي برد كه نتايج آزمايش‏هاي بالينيِ بيماران رواني براي تشخيص بيماري كافي نيست و تنها كاربرد جراحي و ميكروسكوپ نمي‏تواند همه مسائل مغز را بگشايد. شيوه‏اي كه فرويد براي بهبود اين بيماران ابتكار كرد اين بود كه در حالي كه بيمار در حال استراحت مطلق و هوشيار بود از او مي‏خواست افكاري كه از مغزش مي‏گذرد مسلسل‏وار به زبان آورد. اين شيوه كه عبارت از كشاندن انديشه از ضمير ناخودآگاه به ضمير آگاه است، به زودي به نام تحليل رواني يا روان‏كاوي معروف شد. وقتي فرويد براي اولين بار تئوري خود را مطرح نمود، دنيا با ضربه عظيمي مواجه شد و هنگامي كه وي در سال 1896م، منشأ اختلالات رواني را ناكامي‏هاي جنسي عنوان كرد، روان‏شناسان سراسر دنيا را به واكنش عليه خود واداشت. منتقدان فرويد نسبت به آراء او كه خواهان آزادي مفرط جنسي بود اعتراض مي‏كردند و معتقد بودند كه اين مسئله، تمام موضوعات زيباي اين دنيا هم‏چون معصوميت دوران كودكي را زير سؤال مي‏برد. مسئله ديگري كه مورد اعتراض قرار گرفت، دخالت فرويد در امور شخصي بيمارانش بود. ميراث فرويد، بحث و جدال بسياري را برانگيخت و تا سال‏هاي متمادي، يافته‏هاي او مورد نقد و بررسي پژوهشگران، دانشجويان و حتي انسان‏هاي عادي قرار گرفت. فرويد منشأ انديشه‏ها و رفتار انسان را ضمير ناخودآگاه وي مي‏داند و ريشه بسياري از دردها و عقده‏ها را، در واپس زدگي‏هاي دوران كودكي مي‏شمارد. در سال 1938م كه نهضت نازيسم از مرزهاي آلمان تجاوز كرد و اتريش را فرا گرفت، فرويدِ يهودي، به همراه دخترش به انگلستان پناهنده شد. وي در آنجا به عضويت انجمن سلطنتي انتخاب گشت و سرانجام در 23 سپتامبر 1939م در 83 سالگي بر اثر حمله قلبي درگذشت. جسد فرويد را بنا به وصيت خودش سوزاندند و تبديل به خاكستر كردند. از زيگموند فرويد آثار متعددي برجاي مانده كه آينده يك توهم، آشوب تمدن، روان‏شناسي توده و تعبير رؤيا از آن جمله‏اند.