آغاز دومین دوره مشروطه یا تجدید حیات مشروطیت (1288 ش)

دومین دوره مشروطه با افتتاح دومین مجلس شورای ملی در تاریخ 24 فروردین 1288 ش برابر با دوم ذیقعده 1327 ق آغاز شد. این دوره با محدودتر کردن مداخله شاه و لغو سیستم صنفی انتخابات به دلیل ناهماهنگی در ترکیب اعضای مجلس شورای ملی و کارشکنی عناصر وابسته به دربار و مداخلات کشورهای خارجی و نابسامانی‏های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، با مشکلات فراوانی مواجه گردید. مجلس دوم از یک سو با مقاومت در برابر تحمیلات دولت روسیه و انگلیس، رسالتی را که قیام دلیرانه مردم مسلمان ایران برعهده‏اش گذارده بود عمل می‏نمود و از سوی دیگر با استخدام مستشاران خارجی و واگذاری پست‏های مهم به آنان، حیات و نفوذ دوباره روشنفکران غرب‏گرا را جانی دوباره داد. این امر زمینه دخالت بیشتر روس و انگلیس را فراهم آورد و حوادث دردناکی را باعث گردید. قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز، آغاز نهضت جنگل در گیلان و قیام تنگستانی‏ها در بوشهر از جمله وقایع مهم و مردمی این دوره به شمار می‏روند. دوره دوم مشروطه با قدرت‏گیری رضاخان و آغاز دیکتاتوری او رو به افول نهاد و دوره سوم مشروطه از 22 بهمن 1302 آغاز شد.

درگذشت "ژان لافونْتَن" شاعر و افسانه نويس معروف فرانسوي (1695م)

ژان دولافونتن اديب و نويسنده معروف فرانسوي در هشتم ژوئن 1621م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات نامرتب اوليه كه با مطالعات آزاد همه جانبه كامل شد، به تحصيل الهيات و حقوق پرداخت، اما خيلي زود از هردو رشته به دليل عدم علاقه دست كشيد و راهي پاريس شد. لافونتن در پاريس در محافل ادبي شركت جست و از سي سالگي به نويسندگي روي آورد. وي پس از نگارش چند نمايش‏نامه و منظومه اثر زنده و زيباي خود را به نام فابْلْ‏ها يا افسانه‏ها و داستان‏ها، شامل داستان‏هاي اخلاقي كوتاه كه غالباً قهرمانان آن از حيوانات يا اشياي بي‏جان است، خلق كرد. هر داستان، قصه كوتاهي از جانوران است كه رفتاري مانند آدميان دارند و هر يك مشتمل بر نكته‏اي در رفتار انساني است كه اگرچه ظاهر ساده و جذاب اين داستان‏ها، آنها را محبوب اطفال ساخته است، اما بسياري از آنها، متضمن هجو جامعه معاصر فرانسه و خرده‏گيري جدي بر آن است. در اين افسانه‏ها كه شامل شش جلد و 124 فابْلْ و داستان است، پند و اندرزهاي فراوان ديده مي‏شد. او زشتي‏ها و زيبايى‏ها را با لطف و شيريني تمام و قدرت كلام و اغلب از زبان جانوران بيان كرده است. اين اثر، پس از انتشار، شهرتي عالم‏گير به دست آورد. و درخشاني اشعار و بيان مطالب در اين داستان‏ها و لطايف و نكات مندرج در آنها، لافونتن را در زمره اساتيد ادبيات جهان قرار داد. لافونتن در اين اثر، با استفاده از سنت‏ها و داستان‏ها و آثار فكري شرق، به ويژه كليله و دمنه، افسانه‏هاي خود را به شعر درآورد. در فابل‏ها يا افسانه‏ها كه تصويري از زندگي انسان بر زمينه زندگي حيوانات است، همه خصوصيات روحي بشر منعكس است. لافونتن از فابْل‏هاي خشك وبي روح گذشته، داستان‏هاي زنده ساخته كه در آنها عالم احساس و نظم واقعيِ طبيعت نمودار مي‏گردد. تسلط و زبردستي در قالب اشعار و نيز تيزبيني و در نظر گرفتن نكته‏هاي اخلاقي، بذله‏گويى‏هاي عميق و ظرافت شعر، فابل‏هاي لافونتن را بر همه تمثيل‏هاي گذشته برتري داده است. اصالت آثار لافونتن در شيوه پرداخت آنهاست. زمينه سازي يا دورنما سازي، روايتي سريع همراه با ديالوگ‏هاي نمايشي، گره‏گشايى و نتيجه‏گيري اغلب در يك بيت، يا بيان كوتاهي از انديشه شخصي، و داستاني كه حكايت مي‏شود و در برابر ديدگان به نمايش درمي‏آيد، از ويژگي‏هاي آثار لافونتن است. دولافونتن از حكايت همراه با پند اخلاقي روشن، شكل داستاني را آفريد كه در آن، روايت، توصيف، مشاهده، طنز و مكالمه ارزش مستقلي دارد و اهميت اخلاق در حد يك واقعه است. از لافونتن آثار متعددي بر جاي مانده كه رؤياي مغول و منظومه گنه گنه از آن جمله‏اند. با اين حال، افسانه‏هاي او آن‏قدر شهرت دارد كه شايد اثر كمتر شاعر و نويسنده‏اي آن‏قدر سرشناس باشد. ژان دولافونتن سرانجام در 13 آوريل 1695م در هفتاد و چهار سالگي درگذشت.

تولد "توماس جِفِرسون" سیاست‏مدار و نظریه‏پرداز معروف امریکایی (1743م)

توماس جِفِرسون، سومین رئیس جمور امریکا، در 13 آوریل 1743م در ایالت ویرجینیا به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، ابتدا به عنوان وکیل به خدمت پرداخت و با به دست آوردن موفقیت‏های پی در پی، به عضویت کانون وکلا درآمد تا این که به کنگره ملی امریکا راه یافت. جفرسون از آن پس مدارج ترقی را طی کرد و به مناصبی هم‏چون وزارت کشور و معاونت رئیس جمهور دست یافت و در نهایت در سال 1800م به ریاست جمهوری امریکا انتخاب شد. وی سال‏ها قبل از آن، پیشنهادی درباره الغاء بردگی داد که رد شد اما آن چنان بر سر این کار پافشاری کرد که به تصویب رسید. جفرسون هم‏چنین به هنگام نمایندگی کنگره امریکا، اعلامیه معروف خود را در زمینه استقلال قرائت کرد. او دو دوره ریاست جمهوری امریکا را برعهده داشت و علی‏رغم میل مردم برای انتخاب دوباره او به ریاست جمهوری، از این کار کناره گرفت. جفرسون مدعی دموکراسی و مخالف نظام سرمایه‏داری بود، با این حال، آشکارا از سلطه مطلق فردی بر کل جامعه و از تمرکز تمامی اختیارات ایالات در دست رئیس جمهور جانبداری می‏کرد. او هرگز این شیوه را نافی دموکراسی نمی‏دانست. او هم‏چنین با اینکه از آزادی‏خواهی و از حق همه مردم در برخورداری از مزایای اجتماعی سخن به میان می‏آورد، در عین حال از بزرگ‏ترین ملاکان برده‏دار در ویرجینیا محسوب می‏شد. به طور مثال زمانی که به ریاست جمهوری امریکا انتخاب می‏شد، تنها در یکی از مزارعش، بیش از یک‏صد و پنجاه برده سیاه‏پوست داشت که در تمامی ساعات روز به کارهای سخت و طاقت فرسا اشتغال داشتند. جفرسون در آغاز دوران دوم حکومت خود در سال 1804م، برای فرار از پرداخت حق تردد کشتی‏های امریکایى از دریای مدیترانه به دولت‏های شمال افریقا، کشتی‏های جنگی فراوانی را رهسپار این منطقه کرد و پس از حمله به بنادر شمال افریقا، از مطالبات مالی دولت‏های افریقایى جلوگیری به طوری که از آن پس، کشتی‏های اروپایى و امریکایى بدون پرداخت کمترین وجهی از این منطقه عبور می‏کردند. اما آن چه شخصیت جِفِرسون را برجسته ساخته، نظرات سیاسی و اندیشه‏های فلسفی اوست. جفرسون در تاریخ امریکا، یکی از مردانی است که جهانی‏ترین مغزها را داشت. او علاوه بر علایق فلسفی، سیاسی و تربیتی، در موسیقی نیز دارای استعداد بود؛ مخترعی توانا بود و از طالبان عمیق ادبیات، ریاضیات، گیاه‏شناسی، هواشناسی، جانورشناسی، نجوم، نژادشناسی و معماری به شمار می‏رفت. اما همه این علایقِ متفاوت از میل واحدی سرچشمه می‏گرفت و آن، میل کمک به هم‏وطنان خویش برای رسیدن به دانش بهتر و آزادی بیشتر و زندگی مرفه‏تر بود. هدف عمده او در زندگی، کمک به ایجاد و استقرار جامعه آزادی بود که در آن برای تمام افراد، فرصت مناسب جهت انجام وظایف اجتماعی و نیل به سعادت و خوشبختی‏های شخص وجود داشته باشد. جفرسون از هواخواهان جدّی تعلیم و تربیت برای همه، تساهل مذهبی و الغای بردگی بود. اساس اندیشه‏های سیاسی جفرسون، تساوی حقوق و تبدیل حکومت‏ها به دموکراسی بود. به نظر او، حکومت دموکراسی تنها حکومتی است که نمی‏تواند چه در ظاهر و چه در باطن برای همیشه با حقوق مردم ستیزه کند. فلسفه او بر پایه اصل اعتماد متقابل نهاده شده است. از دید جفرسون، به دلیل این که برخی غیرقابل اعتمادند نباید همه را نامعتمد به شمار آورد. توماس جفرسون 18 سال آخر عمر را در ملک شخصی خود به نویسندگی، کشاورزی و نواختن موسیقی پرداخت تا این که در چهارم ژوئیه 1826م در 83 سالگی درگذشت.

اشغال اتریش توسط نیروهای متفقین در اواخر جنگ جهانی دوم (1945م)

اتریش پس از جنگ جهانی دوم، کشوری مستقل بود، اما چندی قبل از آغاز جنگ، هیتلر، اتریش را ضمیمه خاک آلمان نمود و سربازان اتریشی نیز به نفع آلمان وارد جنگ شدند. در آوریل 1945م، پس از عقب‏نشینی آلمان از اتریش و اشغال آن توسط دولت‏های متفق، اتریش به چهار منطقه تجزیه شد که هر منطقه توسط یکی از دولت‏های امریکا، شوروی، انگلیس و فرانسه اداره می‏گردید و ویِن پایتخت اتریش، تحت اداره مشترک چهار دولت قرار داشت. ده سال بعد، در سال 1955م بین چهار کشور اشغال‏گر و دولت اتریش، قراردادی به امضا رسید که به موجب آن، بی‏طرفی و استقلال اتریش تضمین شده و نیروهای چهار کشور اشغال‏کننده، خاک اتریش را تخلیه خواهند کرد. تخلیه نیروهای اشغال‏گر در سال 1955م پس از ده سال آغاز شد و از آن پس اتریش بی‏طرفی خود را در مناقشات بین‏المللی حفظ نمود.