مرگ "محمدعلي شاه" پادشاه مستبدِ قاجار (1303 ش)
محمدعلي شاه قاجار در سال 1249 ش در تبريز به دنيا آمد و پس از فراگيري مقداري از تحصيلات، در 17 سالگي اولين شغل دولتي را به او سپردند. او پس از روي كارآمدن مظفرالدين شاه، به وليعهدي انتخاب شد و در اين زمان علاوه بر ولايت آذربايجان، به هنگام سفر پدرش به فرنگ، متكفل امور مملكت بود. وي هر چند پس از آن كه پدرش فرمان مشروطه و قانون مشروطيت را امضا كرد، خود نيز آن را تأييد نمود ولي پس از به دست گرفتن قدرت از در مخالفت با مشروطهطلبان درآمد و مشكلات فراواني را براي مملكت به وجود آورد. عاقبت در تيرماه 1287 ش، مجلس شوراي ملي را به توپ بست و از اين زمان دوران استبداد صغير آغاز شد. اين عمل شاهِ قاجار با واكنش تند مشروطهخواهان در سراسر كشور مواجه شد تا اين كه آنان تهران را به تصرف خود در آورده و او را از سلطنت خلع كردند. از اين رو وي به سفارت روس پناهنده شد و پس از چندي ايران را ترك كرد. محمدعلي ميرزا پس از خروج از ايران، مدتي در روسيه، عثماني و اروپا ساكن شد. تا اينكه پس از سالها دوري از وطن و سرگرداني، در 16 فروردين سال 1303 ش، در 54 سالگي در اروپا درگذشت.
وفات همسر گرامي رسول خدا، "حضرت خديجه" به روايتي(سه سال قبل ازهجرت)
حضرت خديجه(س) پس از 25 سال زندگي مشترك با پيامبر اكرم(ص) در سن 65 سالگي، وفات يافت و در منطقهي حَجون مكه دفن گرديد. وي در سن 40 سالگي با رسول خدا(ص) ازدواج نمود و ثمرهي ازدواج آنها، دو پسر و چهار دختر به نامهاي قاسم، عبداللَّه، زينب، رقيه، امكلثوم و حضرت فاطمهي زهرا(س) بود. آن حضرت نخستين زني بود كه به دين اسلام گرويد و تمام اموال خود را در راه ترويج اسلام در اختيار پيامبر اكرم(ص) گذاشت. يكي از روزهايي كه در آن احتمال رحلت آن حضرت نقل شده، 29 رجب است.
رحلت آيتاللَّه "سيدمحمد هادي ميلاني" فقيه بزرگ و مرجع عالي مقام شيعه(1395 ق)
حضرت آيت اللَّه سيد محمد هادي ميلاني در محرم سال 1313 ق در نجف، در خانوادهاي اهلِ علم و معنويت به دنيا آمد. اجداد او همه از ساداتِ حسينيِ شهر مدينهي منوره و از فرزندانِ امام چهارم حضرت علي بن الحسين(ع) بودند. پس از اتمام دروس مقدماتي، به درس حضرات آيات: ابوالحسن اصفهاني، ميرزاي ناييني و آقاضياءالدين عراقي حاضر شد و در طول 23 سال حضور در دروس و محافل علمي اين بزرگان، توانسته بود بر آراء و نظرات قويترين اساتيد مسلط شود. آيت اللَّه ميلاني علاوه بر مهارت در فقه، در علومي همچون فلسفه، تفسير و علوم قرآني نيز تبحّر داشت و اين دروس را تدريس مينمود. جلسات درس ايشان در حوزهي بزرگ نجف بسيار با شكوه بود و شاگردان فراواني از جمله آيات عظام: حسين وحيد خراساني، سيد عباس صدر، محمدتقي جعفري، سيدمحمدباقر طباطبايى و... در محضر درس او به مدارج بالاي علمي دست يافتند. هم چنين آثار فراوان علمي آيت اللَّه ميلاني در كتب گوناگون معظمٌ له متبلور شده است. محاضراتٌ في الفِقهِ الاماميَّه در ده جلد، قادَتُنا كيفَ نَعرِفهُم در نُه جلد و... از جمله تأليفات اين مرجع بزرگ تقليد به شمار ميروند. اين عالم بزرگ در سال 1373 ق وارد شهر مشهد شده و با حضور خود، حوزهي علميهي مشهد را رونقي دوباره بخشيد. سرانجام اين عالم رباني كه در اواخر عمرِ خود، از همراهي با نهضت اسلامي مردم عليه رژيم پهلوي غافل نبود در سال 1395 ق برابر با 1354 شمسي در 82 سالگي دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار مرقد مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد. گفته ميشود كه تاييد شرعي براي اعدام حسنعلي منصور، نخستوزير خائن رژيم منحوس پهلوي، از جانب آيتاللَّه ميلاني به اعضاي هيئت مؤتلفهي اسلامي، صادر شده بود.
تولد "هنري راوْلينْ سون" محقق و مستشرق انگليسي (1810م) (ر.ك: 5 مارس)
هنری کروزویک راولینسون خاورشناس معروف انگلیسی در تاریخ5 آوریل سال ۱۸۱۰ میلادی در نزدیکی آکسفورد انگلستان بهدنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه، وارد ارتش شد و از طریق شرکت هند شرقی عازم هندوستان گردید. راولینسون در جریان این سفر، به فراگیری زبان و ادبیات فارسی تشویق شد و این زبان را آموخت. آشنایى و تسلط او به زبان فارسی باعث شد تا بههمراهی جمعی از افسران انگلیسی جهت آموزش نظامی به ایران اعزام شود. از آنجایى که راولینسون فارسی را به روانی حرف میزد، مورد توجه شاه ایران و مقامات دربار قرار گرفت. وی پس از چندی به کرمانشاه عزیمت کرد و به تحقیق و بررسی درباره سنگنوشتههای آثار باستانی کرمانشاه مشغول شد. از اینرو، تا زمانی که در ایران بود از کتیبههای تخت جمشید، کتیبههای میخی طاق بستان و کوه بیستون رونوشت برداشت و سالها بر روی آنها مطالعه نمود تا توانست به کشف آنها نائل آید. خواندن کتیبههای بیستون مانند کلیدی بود که درهای بسته تاریخ قدیم را باز کرد. همچنین نبوغ راولینسون در پیدا کردن این کلید و ترجمه سنگنوشتههای میخی، از کامیابیهایى است که نصیب وی شد. او این متون را ترجمه کرد و ترجمهای از آن را به زبان فارسی به محمدشاه قاجار اهدا نمود. توفیق او در این امر باعث شد تا کمپانی هند شرقی به او مدال طلا دهد و بهعنوان نماینده پارلمان انگلستان انتخاب گردد. راولینسون چندی پس از آن بهعنوان وزیرمختار به ایران آمد اما کار اصلی او همچنان تحقیق در تاریخ ایران و متون میخی بود. هرچند در این میان بهعنوان وزیرمختار بریتانیا، سیاستهای استعماری انگلستان را نیز در منطقه دنبال میکرد و در جستوجوی مطامع استعمار پیر هم بود. در کنار آن، موفقیتهای علمی راولینسون موجبات عضویت وی در انجمنهای علمی متعددی را فراهم آورد و القاب و عناوین زیادی را دریافت کرد. از راولینسون آثاری بهجای مانده که کتب «کتیبه میخی فارسی در بیستون»، «مطالعات درباره کتبیههای میخی آسیای غربی» و «یادداشتهایی درباره قدیمیترین ادوار تاریخی بابل» و مقالات متعدد دیگر از آن جملهاند. هنری کروزویک راولینسون سرانجام در پنجم مارس ۱۸۹۵م در سن هشتاد و پنج سالگی درگذشت.