با وجودهشدارهای پلیس، رسانه‌ها، مرکز فوریت‌های پزشکی و اورژانس باز هم جشن چهارشنبه‌سوری که به چهارشنبه‌سوزی تبدیل شده است قربانی می گیرد و متاسفانه سوختگی،قطع عضو، معلولیت و صدمات چشم از حوادث شایع چهارشنبه آخر سال است.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، «ما نباید برای شاد بودنمان، آسایش دیگران را سلب کنیم و حقوق انسانی دیگران را زیر پا بگذاریم»،«بیایید شور و شوق چهارشنبه‌سوری را با یک عمر غم و اندوه و افسوس عوض نکنیم»، «بیایید شور و شوق سرود زندگانی را در صدای مهیب مواد محترقه و منفجره به سکوت سرد غم‌انگیز تبدیل نکنیم»،« یک لحظه شادی پرخطر به یک عمر نگرانی( مادر) نمی‌ارزد»،« همواره به یاد داشته باشیم که حادثه همیشه برای دیگران رخ نمی‌دهد، برافروختن آتش در دست ماست اما اطفای آن در دست ما نیست»،«خود را مایه عبرت دیگران نکنید،هرگز سلامتی خود و خانواده‌تان را به چالش نکشید»، این‌ها و صدها جمله مشابه این جملاتی هستند که این روزها در کمپین‌های مختلف فضای مجازی و هشدارهای پلیس ما بین شهروندان و مخصوصا جوانان رد و بدل می شود ولی با وجود همه این هشدارها باز هم چهارشنبه سوری قربانی می‌گیرد.

همه ساله بی‌توجهی و سهل‌انگاری در برپایی مراسم چهارشنبه‌سوری زیان‌های جانی و مالی سنگین و غیرقابل جبرانی را در پی داشته است، با وجودی که  خانواده‌ها در پیشگیری از حوادث مرگبار  نقش مهمی را ایفا می‌کنند ولی به نظر می‌رسد آنچنان که انتظار می‌رود خانواده‌ها نتوانسته‌اند در کنترل و مهار فرزندان نقش مفیدی ایفا کنند.

با وجود هشدارهای پلیس، مرکز فوریت‌های اورژانس و رسانه‌ها باز هم جشن چهارشنبه‌سوری که به چهارشنبه‌سوزی تبدیل شده‌اند، تمامی ندارد و حتی تشکیل کمپین‌های فضای مجازی نیز نتوانسته است از حجم این حوادث بکاهد و متاسفانه سوختگی،قطع عضو و صدمات چشم از حوادث شایع چهارشنبه آخر سال است.

 

نوجوانان بی‌دقت در حوادث چهارشنبه‌سوری

اکبر خندقی یکی از آتش‌نشانان تبریزی که همه ساله در چنین روزی شاهد حوادث گسترده در سطح شهر است در گفت‌وگو با فارس گفت: معمولا نوجوانان و جوانان در موضوع ایمنی و پیشگیری از حوادث مربوط به چهارشنبه‌سوری دقت زیادی ندارند و زمانی که از ایمنی صحبت می‌شود، این موضوع برای نوجوانان زیاد جالب نیست چرا که احساس می‌کنند با محدویت در ترقه‌بازی، فشفشه‌بازی و آتش‌بازی مواجه می‌شوند در حالی که با نشان دادن عواقب بی‌دقتی و ایمن نبودن این حوادث، می‌توان به آنها آموخت که حادثه در کمین آنان است.

وی با اشاره به راهکارهایی که می‌توان از بروز حوادث چهارشنبه‌سوری جلوگیری کرد، اظهار داشت: باید کودکان و نوجوانان را به این درک رساند که در مقابل مواد محترقه ،منفجره و آتش‌بازی بسیار آسیب‌پذیر هستند، به این منظور باید والدین در تهیه وسایل آتش‌بازی بی‌خطر فرزندانشان را همراهی کنند.

حمل وسایل محترقه، آتش‌گیر و انفجاری حتی به مقدار بسیار کم در جیب  لباس و کیف، نگهداری مواد محترقه و منفجره، تهیه و ساخت وسایل آتش‌بازی در منزل، زیرزمین، محل کار و ... از جمله کارهای بسیار خطرناک است که آتش‌نشان تبریزی به خانواده‌ها توصیه می‌کند از انجام هر کدام از این کارها جدا پرهیز کنند و در صورت نگهداری از وسایل آتش‌بازی حتی کم خطر آن را در جای خشک و خنک نگهداری کنند.

خندقی با تکیه بر تجربه‌های کاری خود به عنوان یک آتش‌نشان ادامه داد: مشاهده شده است نوجوانان و جوانان زمانی که آتش روشن می‌کنند، مواد آتش‌بازی، محترقه و منفجره را به طرف افراد دیگر پرتاب می‌کنند که این نوع آتش‌بازی باعث صدمه زدن به افراد دیگر شده و بسیار خطرساز است و در کنار آن توجه داشته باشید همیشه در مواقع آتش‌بازی جهت اطفاءحریق ،آب، کپسول‌های خاموش‌کننده و جعبه‌های کمک‌های اولیه در دسترس باشد، هیچ‌گاه از الکل و بنزین و گاز برای  آتش‌گیری مواد سوختنی استفاده نکنید.

وی با اشاره به اینکه علاوه بر خانواده‌ها، صاحبان فروشگاه‌ها نیز باید یک سری موارد را رعایت کنند، ادامه داد: صاحبان فروشگاه‌های مواد شیمیایی و رنگ‌فروشی‌ها از فروش مواد آتش‌زا و موادشیمایی جدا خودداری کنند.

 

نگهداری مواد محترقه در داخل  ظروف شیشه‌ای و فلزی ممنوع

روشن کردن آتش در معابر باریک و در نزدیکی‌های پست برق یکی دیگر از کارهایی است که باعث صدمات و خسارت‌های جبران‌ناپذیری برای عموم مردم و صدمه زدن به زیرساخت‌های برق می‌گردد که آتش‌نشان تبریزی نوجوانان و جوان را از این کار بر حذر داشت.

وی گفت: در مسیرهای باریک و ایستگاه های تقلیل فشار گاز، پارکینگ‌های عمومی از روشن کردن آتش‌های حجیم و غیرقابل مهار خودداری کنید و هیچ‌وقت مواد آتش‌بازی، مواد محترقه و منفجره را در داخل ظروف شیشه‌ای و فلزی قرار ندهید زیرا در صورت انفجار ذرات شیشه و فلز به طرف افراد دیگر پرتاپ می شود همچنین از پرتاپ انواع اسپری و مواد منفجره در داخل آتش جدا خودداری شود.

خندقی با تاکید براین که استفاده از مواد آتش‌بازی تنها به خود افراد آسیب نمی‌زند، تصریح کرد: بازی کردن افراد با مواد محترقه علاوه بر اینکه جان خود را دچار آسیب‌های جدی از جمله نقص عضو یا نابینایی و سوختگی می‌کند بلکه برای کسانی که این مواد را درست می‌کنند نیز خطرناک بوده و علاوه بر آن جان عابران پیاده را نیز تهدید می‌کند.

 

سوختگی‌های چهارشنبه‌سوری در بین 15 تا 30ساله بیشتر است

حبیب حسینقلی‌زاده، کارشناس فوریت‌های پزشکی نیز در گقت‌وگو با فارس با تاکید بر اینکه باید در پیشگیری از حواث چهارشنبه‌سوری تمرکز کنیم، خاطرنشان کرد: بازیگوشی و کنجکاوی از خصلت‌های بارز کودکان است اما عدم مراقبت و حوادث ناگوار در چهارشنبه  آخر سال برای کودکان،مربوط به کوتاهی بزرگترها در مراقبت از آنان است.

وی گفت: چهارشنبه آخر سال نزدیک می‌شود و به طبع آن امکان بروز حوادث ناشی از سوختگی و انفجار مواد محترقه نیز وجود دارد و متاسفانه سوختگی،قطع عضو، معلولیت و صدمات چشم از حوادث شایع چهارشنبه آخر سال است.

حسینقلی‌زاده افزود: سوختگی‌های چهارشنبه آخر سال منوط به سن و جنسیت خاصی نیست و در سنین مابین 15 تا 30 سال بیشتر است.

وی، با تقسیم‌بندی سوختگی‌ها به درجات مختلف گفت: در سوختگی درجه 1،محل سوختگی حالت سرخی به خود می‌گیرد و دردناک است و بهترین اقدام پیش بیمارستانی، سرد کردن محل با آب است تا درد محل سوختگی کاهش پیدا کرده و سوختگی تبدیل به درجه بالاتر نشود.

حسینقلی‌زاده تاکید کرد: در سوختگی درجه 2،محل آسیب دیده  علاوه برسرخ شدن پوست، تاول می‌زند و بهترین اقدام برای این سوختگی نیز سرد کردن محل با آب سرد است و از مالیدن مواد و کرم بایستی خودداری شود.

وی افزود: در سوختگی درجه 3،پوست و گوشت محل دچار سوختگی و آسیب می‌شود و بایستی ضمن سرد کردن محل حتما به مرکز درمانی مراجعه شود و مراقب بود که بیمار دچار افت فشار خون نشود.


محل سوختگی را پماد نزنید

این کارشناس فوریت‌های پزشکی با رد کردن استفاده از پمادهای سوختگی افزود: رویه اشتباهی که در بین مردم مرسوم است، استفاده از پمادهاست که بر روی محل سوختگی می‌زنند و در زمان درمان در مراکز درمانی، چون مجبور به تمیز کردن محل از این پمادها هستند، آسیب بیشتری وارد می‌شود پس بهترین روش در این موارد سرد کردن محل سوختگی با آب و مراجعه به مرکز درمانی است.

 وی ادامه داد: در حوادث چهارشنبه آخر سال به دنبال انفجار مواد محترقه جدا از سوختگی، آسیب به چشم نیز وارد می‌شود و در این آسیب‌ها حتما باید هر دو چشم چه چشم صدمه دیده و چه چشم سالم توسط پارچه یا لیوان کاغذی بدون فشار بسته شود چون حرکت چشم سالم منجر به حرکت عضلات چشم دیگر و افزایش صدمه می‌شود.


در آسیب دیدگی چشمان خود را نمالید

حسینقلی‌زاده، آسیب به چشم را یکی از خطرت جبران‌ناپذیر به چشم دانست و ادامه داد: نفوذ اجسام خارجی، پاشیدن مواد شیمیایی، سوختگی و ضربه ممکن است آسیب جدی به چشم وارد کند. در صورتی که چشم دچار سوختگی شد،از بیمار بخواهید خونسردی خود را حفظ کند و چشم‌هایش را باز نگه ‌دارد.

وی ادامه داد: در این حالت چشم‌ها را باید با مقادیر فراوان آب به مدت 15 تا 20 دقیقه شست. در طول شستشو هم از مصدوم بخواهید چشم‌های خود را باز نگه دارد تا در اولین فرصت او را به یک واحد درمانی برسانید. بهتر است در صورت امکان در مورد ماهیت گاز یا ماده شیمیایی از یک مرکز مسمومیت سوال کنید.

حسینقلی‌زاده اضافه کرد: وقتی جسم خارجی وارد چشم می‌شود، معمولا  غیرارادی اشک زیادی تولید می‌کند.اشک‌ها چشم را شستشو می‌دهند و در نهایت جسم خارجی را بیرون می‌زنند ولی در همین هنگام نباید اجازه دهید مصدوم چشم خود را بمالد. بهترین کار این است که مصدوم پلک فوقانی را به بالا و بیرون ببرد و کره چشم را بچرخاند.

وی افزود: برای خارج کردن جسم خارجی هم می‌توانید از شستشوی چشم با آب فراوان استفاده کنید ولی حتما باید بیمار را به متخصص چشم برسانید تا از نبود خراش روی چشم مطمئن شوید.


زمان آسیب دیدگی کمپرس سرد روی چشم قرار دهید

وی با اشاره به اینکه اگر جسم خارجی داخل چشم گیر کرده، از خارج کردن آن خودداری کنید. چشم مبتلا را با گاز بپوشانید حتی می‌توانید یک لیوان کاغذی را ببرید و نیمه‌پایینی آن را روی چشم بگذارید و با چسب ثابت کنید و بیمار را به یک مرکز درمانی چشم برسانید. در مواقعی که به چشم ضربه‌ای وارد شده، کمپرس سرد را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی چشم قرار دهید.

حسینقلی‌زاده تصریح کرد:هیچ گاه یخ را مستقیم  روی چشم نگذارید و حتما از یک پارچه حد فاصل یخ و چشم استفاده کنید. وجود ترشحات از چشم مبتلا، تغییرات بینایی، درد پایدار، ظاهر غیرطبیعی سفیدی چشم یا خونریزی در ملتحمه، بریدگی و نفوذ جسم خارجی در چشم از موارد اورژانسی در چشم هستند و نیاز به درمان دارند.

گزارش از معصومه درخشان